![]() |
Du học sinh Việt Nam tại Indonesia cùng nhau gói bánh chưng. Ảnh tác giả cung cấp. |
Đã hai mươi mấy mùa xuân trôi qua, và cũng bấy nhiêu cái Tết tôi được thưởng thức cùng gia đình, bạn bè, người thân ở một ngôi làng nhỏ tươi đẹp và thanh bình. Mỗi khi mùa xuân đến, trăm hoa đua nở, người người nô nức đón chờ một cái Tết nữa lại đến. Với tôi, mặc dù khi lớn lên, học tập tại TP HCM, cách nhà hơn 2.000 km, nhưng hằng năm mỗi dịp Tết đến xuân về tôi đều cố gắng sắp xếp thời gian làm sao có thể trở về nhà sớm nhất, để cùng gia đình chuẩn bị đón Tết.
Từ khi tôi còn nhỏ tới khi trưởng thành, cái cảm giác Tết thật đặc biệt, thật khó để diễn tả nó như thế nào. Trong lòng cảm thấy thật ấm áp và vui sướng trong không khí ngày Tết, được cùng gia đình dọn dẹp nhà cửa, mua sắm đồ dùng ngày Tết, được đi chợ hoa để sắm cho mình những cành đào, cây mai, cây quất, được tự tay gói những chiếc bánh chưng rất đặc biệt, được thưởng thức những món ăn đặc trưng ngày Tết miền Bắc: thịt đông, dưa hành. Và rồi được ngồi cùng với ông bà, cô dì, chú bác, bạn bè trong những mâm cơm ấm cúng ngày xuân. Được thăm lại thầy cô, những người đã để lại trong tôi những kỷ niệm hết sức sâu sắc khi tôi còn là học sinh ngồi trên ghế nhà trường. Không khí se lạnh của mùa xuân, trời mưa phùn lất phất của ngày Tết làm tôi thực sự cảm thấy vui và sung sướng khi hồi tưởng lại những cái Tết đã qua.
Những năm trước, tôi không có thời gian để hồi tưởng về những ký ức ngày Tết, bởi vì tôi được ăn Tết tại gia đình, tại quê hương Việt Nam yêu dấu. Còn năm nay, lần đầu tiên tôi phải ăn một cái Tết xa nhà, không chỉ có xa nhà thôi, mà còn xa cả Việt Nam nữa. Tết năm nay, tôi chỉ có thể thưởng thức cái Tết cùng với những người bạn cùng cảnh ngộ với tôi.
Hằng ngày, sau thời gian tới trường, thói quen thường nhật của tôi là mở máy tính và vào VnExpress đọc tin tức ở Việt Nam trước. Càng về những ngày giáp Tết này, các trang báo đều đồng loạt đăng tải không khí chuẩn bị Tết của người dân khắp mọi miền Việt Nam. Đọc những bài báo hay xem những hình ảnh về ngày xuân đó, trong tôi cảm thấy “chạnh lòng”.
Tôi muốn được về Việt Nam để hòa mình vào không khí ngày xuân đó, tôi muốn được ăn Tết cùng gia đình, bạn bè, người thân của tôi như bao năm đã qua. Mặc dù đã nhiều lần tự nhủ rằng sẽ vùi đầu vào công việc học hành, hay là đi đâu đó thật xa ở đất nước vạn đảo này để quên đi nỗi nhớ nhà, nhớ bố mẹ, quê hương trong dịp Tết. Nhưng mỗi khi đêm về, nằm một mình trong căn phòng với bốn bức tường, chỉ nghe thấy tiếng Sholat (cầu nguyện) của những người theo đạo Hồi thì những ký ức ngày Tết trong tôi lại xuất hiện.
![]() |
Quây quần ngồi canh nồi bánh tét. Ảnh tác giả cung cấp. |
Tôi nhớ lại những cái Tết khi tôi còn nhỏ, chúng thật đẹp và có lẽ là tôi sẽ không bao giờ có thể quên được. Khi mùa thu qua đi, mùa đông tới tôi rất vui, bởi vì lại một cái Tết nữa tới. Tôi vui bởi vì chỉ gần đến ngày Tết, tôi mới được bố mẹ dẫn ra chợ hay những cửa hàng quần áo mua cho những bộ quần áo ấm mới toanh. Cũng giống như bao đứa trẻ khác, tôi rất sung sướng khi được mặc những bộ quần áo ấm mới, những đôi giày, đôi tất tay, chiếc khăn quàng mới. Tôi diện những thứ đó cả ngày, và mang đi khoe với những đứa trẻ khác ở cùng xóm, cùng trường với một vẻ mặt rất hãnh diện và hạnh phúc.
Rồi những ngày 25, 26 tháng Chạp cũng tới, thời gian này nhà tôi cùng nhau gói bánh chưng để đi Tết họ hàng, người thân cũng như để thưởng thức trong dịp Tết. Cả nhà nô nức chuẩn bị dụng cụ và nguyên liệu làm bánh chưng. Bố và ông tôi là những người chịu trách nhiệm gói bánh; mẹ, các chị và tôi thì cùng nhau rửa lá, cắt lá, luộc đỗ và những nguyên liệu khác cho việc gói bánh. Nhìn những động tác gói bánh của ông và bố thật vui sướng, chỉ mất có mấy phút, từng chiếc bánh lần lượt ra đời, nhìn thật vuông chắc và đẹp. Và tôi cũng không chịu ngồi yên, tôi cũng tự gói cho mình những cái bánh, mà ở quê tôi gọi là bánh cù (nhỏ hơn bánh chưng). Tôi cảm thấy rất tự hào về điều này. Khi đưa bánh đi luộc, tôi canh chừng rất kỹ những tấm bánh cù mà tự tay tôi gói, tôi sợ ai đó lấy mất bánh của tôi. Mặc dù hình thù cái bánh đó chẳng giống ai, nhưng tôi vẫn sợ.
Thường sau khi gói bánh xong là buổi chiều tối, sau đó là công việc luộc bánh chưng. Cả nhà tôi sẽ quây quần bên bếp lò luộc bánh chưng, vừa canh bánh, vừa nhâm nhi những chén trà, chén rượu cho ấm bụng. Và mọi người cùng nhau ôn lại những cái Tết đã qua, những công việc trong năm. Ai cũng muốn trút bỏ hết cái cũ không may mắn để sang năm mới này gặp được nhiều may mắn hơn nữa.
Những ngày hôm sau có lẽ là vui nhất đối với tôi. Tôi được bố mẹ sắm sính lễ là những tấm bánh chưng của nhà gói, những tấm bánh khảo, cân đường, cân quả... để đi biếu họ hàng trong dịp Tết. Bởi vì là con út, và các chị tôi đã lớn nên việc đi Tết họ hàng đều do tôi đảm trách. Cả hai bên nội ngoại, khá đông họ hàng, vì thế phải đi trong mấy ngày mới hết được. Mặc cho mưa gió, rét mướt, mệt mỏi, tôi cũng cảm thấy rất sung sướng. Sung sướng bởi vì việc đi Tết như thế này, tôi được họ hàng, người thân mừng tuổi cho rất nhiều. Mặc dù chỉ là những chiếc bánh, chiếc kẹo cho đến những đồng tiền rất nhỏ, nhưng tôi thực sự cảm thấy rất vui vì những đồng tiền mừng tuổi đó. Cái câu “nhân dịp năm mới đến, bố mẹ cháu biếu ông bà tấm bánh (cân đường, cân quả)” đã thấm nhuẫn trong lòng tôi biết bao nhiêu cái Tết. Được họ hàng, người thân nhận những tấm bánh, cân đường đó làm tôi vui mừng và khấn khởi hơn bao giờ hết.
Và rồi đêm giao thừa cũng tới, sau bữa cơm tất niên vào buổi tối. Tôi lại cùng với gia đình vào nhà thờ để đón chào năm mới (ở quê tôi, gần như 100% người dân theo đạo Thiên chúa). Trong nhà thờ, các anh chị thanh niên đã chuẩn bị chương trình văn nghệ ngày xuân rất hoành tráng và chu đáo. Mọi người cùng thưởng thức, sau đó vào nhà thờ cầu nguyện chúc tuổi ông Thánh (vị quan thầy bổn mạng của từng nhà thờ). Thời khắc giao thừa đã tới, mọi người cùng nhau chúc mừng nhau những lời chúc năm mới đầy may mắn. Sau đó, đám trẻ chúng tôi chuẩn bị vào “xông nhà”. Chúng tôi đi khắp làng, vào từng nhà một để xông nhà, và chúc mừng chủ nhà những lời chúc tốt đẹp nhân dịp đầu năm mới.
Ngày mùng một, buổi sáng là gia đình cùng tất cả cô, chú, bác tập trung ở nhà ông bà nội tôi ăn tân niên. Có lẽ đây là ngày vui nhất trong năm, bởi vì sáng ngày mùng 1, tất cả mọi người đều có mặt đông đủ tại nhà ông bà nội, chúc tuổi ông bà. Chỉ có ngày này, duy nhất ngày mùng 1 này là tôi có dịp gặp được tất cả các cô, chú, bác, an em họ hàng của tôi. Mọi người hỏi han sức khỏe, dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp và cùng nhau dùng bữa cơm tân niên đầu năm hết sức ấm cúng và chan hòa tình thân.
Những ngày tiếp theo của năm mới, mọi người trong gia đình tôi thường tới nhà họ hàng chúc tết và ăn tân niên cùng gia đình. Nghĩ lại những miếng thịt đông, những củ dưa hành ngày Tết mà tôi thực sự cảm thấy “thèm thuồng”.
Sau này, khi đã lớn và bước chân vào giảng đường đại học, những thói quen tự gói bánh cù, đi Tết người thân... không còn nữa. Thay vào đó là những công việc lớn hơn như tôi có thể gói được những tấm bánh chưng như của ông, của bố. Tự tay tôi quét lại sơn nhà, hoặc ra khu chợ hoa mua về cho gia đình những cây quất, cành đào và tự trang trí chúng thay bố tôi.
Thói quen ngày Tết khi tôi đã trưởng thành là gặp lại những người bạn cấp 1, cấp 2, cấp 3, cùng làng của tôi trong dịp Tết. Giờ đây, ai cũng đã trưởng thành, mỗi người một nơi, một công việc khác nhau. Vì thế ngày thường rất khó để gặp nhau, chỉ có những ngày Tết như thế này, mới có cơ hội gặp nhau, cùng nhau ôn lại những kỷ niệm cũ thời học trò đã qua.
“Mùng 1 tết cha, mùng 3 tết thầy”, khi đã trưởng thành tôi cũng không bao giờ quên điều đó. Mặc dù ngày Tết bận rộn, nhưng ngày mùng 3 Tết, tôi và đám bạn đều cùng nhau đến chúc tết thầy cô cũ của mình. Thầy trò cùng nhau trò chuyện và ôn lại những kỷ niệm mà không ai trong chúng tôi có thể quên được.
Cứ thế, những ngày Tết tôi được hưởng cái không khí rộn ràng, vui tươi của ngày xuân. Nhìn trăm hoa đua nở, cây cối xanh tươi lòng tôi cảm thấy bồi hồi. Tôi ước muốn rằng, ước chi ngày nào trong năm cũng là ngày Tết, tôi ước muốn rằng ngày Tết đừng nhanh chóng qua đi để tôi có thể được ở cùng gia đình, được găp bạn bè, thầy cô. Được ăn những món ăn đặc trưng ngày Tết, được tự mình trồng cây nhân dịp đầu năm...
Những người mang trong mình dòng máu Việt Nam anh hùng, ai ai cũng có cho mình những kỷ niệm ngày Tết thật sâu sắc. Những cái Tết năm trước, tôi được hòa mình vào không khí Tết, vì vậy dường như tôi không còn có thời gian để suy nghĩ là hồi niệm lại những ký ức ngày Tết đã qua. Chỉ năm nay, lần đầu tiên ăn Tết xa nhà, xa Việt Nam, và điều này dường như đã thôi thúc tôi nhớ lại những cái Tết vui tươi đã qua. Và tôi tự nhủ với lòng mình rằng, chỉ năm nay thôi, nhất định chỉ năm nay thôi, những cái Tết năm sau tôi nhất định, nhất định sẽ như thế, tôi sẽ về quê, về Việt Nam ăn Tết.
Đinh Văn Thông (Semarang, Indonesia)
Mời độc giả gửi bài dự thi viết về cảm xúc Tết ở đây.
Vietnam Airlines hân hạnh tài trợ cuộc thi 'Xuân Quê hương'. Xem thể lệ cuộc thi tại đây.