Ông Stephen Hadley. Ảnh: CSIS
"Mỹ và các nước láng giềng của Trung Quốc muốn thấy sự minh bạch hơn về năng lực hải quân của Trung Quốc, để tin tưởng rằng bảo vệ các tuyến đường biển thực sự là mục đích phát triển của hải quân nước này", Philstar dẫn lời ông Stephen Hadley, cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, khi ông phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh Hòa bình thế giới tại Bắc Kinh cuối tuần qua.
Tham dự cuộc họp với tư cách là chủ tịch của Viện Hòa bình Mỹ, ông Hadley phủ nhận việc Mỹ cản trở ưu thế của Trung Quốc ở Đông và Đông Nam Á thông qua các đồng minh Philippines và Nhật Bản. Mỹ trông đợi Trung Quốc tăng cường năng lực quân sự để giúp bảo vệ các tuyến đường biển như là ở Biển Đông, cùng chia sẻ trách nhiệm đang đặt gánh nặng lên vai hải quân Mỹ.
Tuy nhiên, việc phát triển của hải quân Trung Quốc sẽ làm tăng nghi ngại không chỉ trong người dân Mỹ mà còn ở các nước Đông Nam Á, theo ông Hadley. Việc tăng ngân sách và tài sản quân sự đáng kinh ngạc của Trung Quốc trong những năm gần đây không thể không gây chú ý và nghi ngờ cho Mỹ và các nước đồng minh
Mặc dù duy trì hiện diện có ảnh hưởng trong khu vực nhưng Mỹ không thể tác động đến các nước cùng có yêu sách ở biển Hoa Đông và Biển Đông, tranh chấp với Trung Quốc. Mỹ chỉ thúc giục tất cả các bên liên quan giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, ông Hadley nhấn mạnh.
Đầu tháng này, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết Trung Quốc dành 145 tỷ USD cho quân sự trong năm ngoái, vượt xa con số 119,5 tỷ USD mà Trung Quốc công bố chính thức.
Hồi tháng ba, Trung Quốc tuyên bố tăng 12% ngân sách quốc phòng, lên mức 132 tỷ USD cho năm 2014. Nước này bác bỏ những chỉ trích từ quốc tế và cho rằng "hòa bình thế giới cần một Trung Quốc mạnh hơn về quân sự".
Mỹ và các đồng minh, đặc biệt là Nhật Bản, đã nhiều lần bày tỏ quan ngại sự thiếu minh bạch về chi tiêu quân sự của Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và các nước láng giềng trong tranh chấp lãnh thổ.
Khánh Lynh