"Các phương tiện hàng hải có vũ trang di chuyển trong phạm vi 100 m quanh tàu hải quân Mỹ tại vịnh Ba Tư có thể bị coi là mối đe dọa và phải hứng chịu những biện pháp phòng vệ hợp pháp", hải quân Mỹ hôm qua ra thông báo cho biết.
Hải quân Mỹ không nói rõ các biện pháp phòng vệ mà họ sẽ áp dụng với những tàu thuyền đến gần chiến hạm là như thế nào. Tuy nhiên, một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên khẳng định thông báo này không thay đổi quy tắc giao chiến của quân đội Mỹ trong khu vực.
"Nó nhằm mục đích bảo đảm an toàn hàng hải, giảm thiểu khả năng hiểu nhầm và hạn chế nguy cơ tính toán sai lầm", Lực lượng Hải quân Mỹ thuộc Bộ tư lệnh Trung tâm (NAVCENT) cho hay.
Xuồng vũ trang Iran cắt mặt tàu chiến Mỹ hôm 15/4. Ảnh: US Navy.
Thông báo này dường như là thông điệp cứng rắn gửi tới Iran, sau vụ 11 xuồng vũ trang Iran bám đuổi nhóm chiến hạm Mỹ trên vịnh Ba Tư, có thời điểm áp sát tàu Mỹ ở khoảng cách chưa đầy 10 m hồi giữa tháng trước. Lực lượng Mỹ cho biết đã nhiều lần phát cảnh báo qua vô tuyến, kéo còi tàu và sử dụng thiết bị tạo âm thanh tầm xa để xua đuổi tàu Iran.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 22/4 viết trên mạng xã hội Twitter rằng ông đã chỉ thị cho hải quân Mỹ "phá hủy mọi tàu pháo Iran nếu họ quấy rối chiến hạm của chúng ta ngoài biển". Các chỉ huy quân đội Mỹ sau đó giải thích "lệnh tiêu diệt" của ông chủ Nhà Trắng là thông điệp mang tính răn đe với Iran, không phải là dấu hiệu cho thấy sắp nổ ra đụng độ quân sự giữa hai nước.
Tư lệnh Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran Hossein Salami ngày 23/4 cảnh báo sẽ đáp trả kiên quyết nếu bị lực lượng Mỹ uy hiếp trên vịnh Ba Tư. "Chúng tôi tuyên bố với người Mỹ rằng chúng tôi tuyệt đối nghiêm túc và quyết tâm, mọi hành động sẽ bị đáp trả bằng phản ứng kiên quyết, hiệu quả và chớp nhoáng. Chúng tôi đã ra lệnh cho các đơn vị hải quân nhắm bắn tàu chiến và các mục tiêu Mỹ nếu họ tìm cách uy hiếp sự an toàn của chiến hạm Iran", tướng Salami nói.
Các vụ áp sát tương tự từng diễn ra nhiều lần trong quá khứ, nhưng ít diễn ra hơn trong những năm gần đây. Sự việc lần này xảy ra trong lúc căng thẳng giữa Tehran và Washington ở mức cao sau vụ Mỹ hạ sát tướng Iran Qassem Soleimani hồi đầu tháng 1. Iran sau đó đáp trả bằng vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo nhằm vào căn cứ Mỹ ở Iraq khiến hơn 100 binh sĩ bị chấn động não.
Vị trí vịnh Ba Tư. Đồ họa: NY Times.
Vũ Anh (Theo Reuters)