Thông tin được Thượng tá Nguyễn Thành Chung, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Bộ Công an, chia sẻ tại Diễn đàn thị trường tài sản số tổ chức sáng 2/10. Sự kiện trong khuôn khổ Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025.
Dẫn một báo cáo quốc tế, ông cho hay, thị trường tài sản mã hóa toàn cầu dự kiến đạt quy mô 5.000 tỷ USD vào năm 2028, với tốc độ tăng trưởng trung bình 30,4% mỗi năm. Trong đó, Bitcoin chiếm tỷ trọng lớn nhất với hơn 51% vốn hóa, khối lượng giao dịch hàng ngày khoảng 57 tỷ USD, chủ yếu diễn ra trên các sàn quốc tế.
Tại Việt Nam, đại diện Bộ Công an đánh giá thị trường cũng phát triển mạnh, với hơn 20 triệu người sở hữu tài sản mã hóa, đứng thứ 5 thế giới. Tuy vậy, ngoài các giao dịch trên sàn quốc tế, hoạt động trao đổi, mua bán tài sản mã hóa giữa cá nhân với cá nhân trên không gian mạng còn được tổ chức theo dạng "chợ đen".
Thượng tá Nguyễn Thành Chung, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, tại Diễn đàn thị trường tài sản số, sáng 2/10. Ảnh: Minh Sơn
Các "chợ đen" được ông Chung nhắc tới gồm: "Mua bán USDT Việt Nam" với gần 400.000 thành viên, "Mua Bán USDT Miền Trung - Trade Coin" với 73.000 thành viên, Chợ đen Bitcoin Remitano USDT" với 13.000 thành viên... Đây là những hội nhóm kín mua bán, trao đổi tài sản mã hóa.
Thành viên của các nhóm này đăng thông tin về nhu cầu mua, bán, hoặc trao đổi tài sản mã hóa. Nếu "khớp lệnh", họ trực tiếp giao dịch với nhau. Uy tín của người mua, người bán chỉ dựa vào đánh giá của các thành viên kỳ cựu trong nhóm.
Theo Cục An ninh mạng, giá trị của các giao dịch dao động từ vài nghìn đến vài trăm nghìn USDT - đồng stable được neo giá theo USD, thậm chí có trường hợp lên tới hàng triệu USDT một ngày. Trên các "chợ đen", thường xuyên xuất hiện các tài khoản ẩn danh tìm mua khối lượng lớn tài sản mã hóa bẩn, có thể lên đến hàng chục triệu USDT.
Ông Chung cho rằng đây là môi trường thuận lợi để tội phạm lợi dụng. Với tính ẩn danh, xuyên biên giới, tài sản mã hóa bị tội phạm mạng triệt để lợi dụng để tạo ra một "thị trường ngầm", lưu chuyển dòng tiền thanh toán cho những hoạt động bất hợp pháp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
Đồng xu biểu tượng Bitcoin - loại tài sản mã hóa chiếm tỷ trọng lớn nhất. Ảnh: Bảo Lâm
Theo Thượng tá Nguyễn Thành Chung, các giao dịch này không qua kiểm soát của cơ quan nhà nước, gây tác động xấu đến an ninh tiền tệ, ảnh hưởng đến việc điều hành kinh tế vĩ mô, làm dòng tiền lớn chảy ra nước ngoài. Nhiều cá nhân, tổ chức thu lợi lớn từ việc "đào" và kinh doanh tài sản mã hóa, nhưng không kê khai, nộp thuế, gây thất thu ngân sách.
Không những vậy, trong các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản, phần lớn tiền do phạm tội mà có, được chuyển thành tiền mã hóa, thông qua dịch vụ trao đổi, mua bán ngang hàng, trên các sàn giao dịch quốc tế, khiến việc điều tra khó khăn.
Cùng quan điểm, bà Nguyễn Thị Minh Thơ, Cục phó Phòng chống rửa tiền - Ngân hàng Nhà nước, lo ngại nguy cơ rửa tiền, tài trợ khủng bố khi có một lượng lớn người Việt sở hữu tiền mã hóa. Theo bà, điều này càng cần được quan tâm khi tháng 6/2023, Lực lượng đặc nhiệm tài chính (FATF) đưa Việt Nam vào danh sách xám.
Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ đề nghị các tổ chức xin thí điểm thị trường tài sản mã hóa tuân thủ nghiêm ngặt quy định về an toàn hệ thống, giám sát rủi ro, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố.
Các cá nhân sở hữu tài sản mã hóa cần đưa tài sản về sàn trong nước trong vòng 6 tháng kể từ khi đơn vị thí điểm đầu tiên được cấp phép. Ông Chung cũng đề nghị cần nhanh chóng hoàn thiện hành lang pháp lý và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan quản lý.
Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam - Phan Đức Trung. Ảnh: Thúy Duyên
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), nhận định "tài sản số có hai mặt, cả tốt và xấu", do đó cần được đưa vào quản lý.
Theo Chủ tịch VBA, Luật Công nghiệp Công nghệ số và Nghị quyết 05 của Chính phủ về thí điểm thị trường tài sản mã hóa ở Việt Nam là những bước tiến pháp lý quan trọng. Hai văn bản này sẽ là tiền đề, tạo ra nền móng, khẳng định sự tồn tại của thị trường giao dịch tài sản mã hóa và đưa hoạt động giao dịch tài sản số đi vào nề nếp.
Trọng Đạt
- 'Chính sách là yếu tố then chốt thúc đẩy đổi mới sáng tạo'
- Cơ hội hình thành ngành công nghiệp tài sản số tại Việt Nam
- Chuyên gia hiến kế xây trung tâm tài sản số Việt quy mô toàn cầu