Một tiếng đồng hồ trò chuyện giữa L’Équipe và Mbappe khép lại với một loạt chủ đề được tiền đạo người Pháp cởi mở chia sẻ. Có lúc giọng anh đầy phấn khích, có lúc lại trầm lắng; có lúc thẳng thắn, có lúc lại kể chuyện điềm tĩnh. Anh như một "cỗ máy", khôn ngoan, chuyên nghiệp và không giấu giếm cảm xúc hay suy nghĩ của mình.
- Cuối năm nay, anh sẽ kỷ niệm 10 năm thi đấu chuyên nghiệp. Trong tất cả những biến thiên của cuộc đời, nền tảng gia đình và những mối quan hệ thân thiết dường như là điều ít thay đổi nhất?
- Đúng, tôi cũng nghĩ vậy. Mbappe đời cầu thủ đã thay đổi, trải qua nhiều môi trường, nhiều CLB khác nhau. Mbappe đời con người cũng thay đổi chẳng kém, như lẽ tự nhiên thôi. Tôi là một thiếu niên khi bắt đầu sự nghiệp... Nhưng đúng, nền tảng gia đình không hề đổi thay. Điều đó cố hữu trong tôi, không thể thương lượng hay biến cải. Dù ở bất kỳ đâu trên bốn bể năm châu, sợi dây liên kết ấy vẫn bền chặt. Gia đình chúng tôi luôn nói chuyện qua điện thoại. Mỗi khi có thời gian, chúng tôi gặp nhau. Vì thế, mối quan hệ này không bao giờ nhạt phai.
- Việc anh chuyển sang Madrid, đến một quốc gia mới, thì sao?
- Vài năm gần đây khi còn ở Paris, tôi đã rời xa tổ ấm. Em trai tôi - Ethan đang lớn lên và cần được quan tâm. Tôi không còn là người cần được chú ý nhiều nữa. Chuyện chăm sóc Ethan, sự nghiệp của nó, từ một thiếu niên đến một người trưởng thành, mới là điều quan trọng. Ethan giờ 18 tuổi... Trong bóng đá, tôi sợ mình có thể vô tình làm lu mờ em trai. Nhưng ngoài đời thì không, vì tôi là anh lớn, tôi bảo vệ em mình. Tôi cần là bóng râm che chắn để ánh hào quang không làm em trai bị "cháy". Khi biết Ethan chơi ở vị trí tiền vệ, tôi thở phào nhẹ nhõm. Tôi có được cảm giác thoải mái nhất bởi cả hai cùng theo nghiệp bóng đá nhưng vẫn tránh được những so sánh không cần thiết.
- Cũng có một thứ không thay đổi theo thời gian, đó là sự chú ý, những ồn ào không ngừng, sự đối lập giữa nhận thức của công chúng về anh và con người thực của anh.
- Tôi không phải là người đầu tiên, cũng chẳng phải người cuối cùng. Chỉ là với tôi, mọi thứ dường như bị khuếch đại. Câu chuyện của bóng đá, của truyền hình, của danh tiếng xưa giờ là vậy. Đôi khi công bằng, đôi khi bất công, nhưng chung quy là bạn vẫn không thể thay đổi được gì. Tôi thường nói rằng mọi người không thực sự hiểu tôi, nhưng đồng thời, làm sao ta có thể hiểu hết mọi người được... Nên là, chuyện đó cũng như lẽ thường. Rất nhiều thứ được khắc họa về tôi khác xa thực tế.
- Như chuyện người ta vu anh đòi được quyền thắp đuốc Olympic, chẳng hạn?
- Chuyện này thì tôi thực sự không thể hiểu nổi. Kể cả được tham gia Olympic – điều tôi rất mong muốn – tôi cũng chẳng màng đến việc cầm đuốc. Vinh dự đó nên dành cho người có lịch sử gắn bó với Olympic, trong khi tôi chỉ mới bắt đầu. Bạn không viết nên câu chuyện, bắt đầu hành trình của mình ở Olympic bằng việc được thắp đuốc. Chuyện đó thật vớ vẩn, nhất là ở Pháp, nơi có biết bao VĐV đã làm nên lịch sử. Vậy thì làm sao tôi có thể biện minh đây? Không lẽ là "Không, không, tránh ra chỗ khác, anh giành hàng trăm HC vàng, nhưng Kylian có nụ cười đẹp". Tôi không đủ tư cách. Tôi nghĩ mình đủ tỉnh táo để hiểu điều đó.
- Những tranh cãi như vậy ảnh hưởng thế nào đến sự yên tĩnh trong anh?
- Tôi chấp nhận hiện thực. Tôi không thể thay đổi cả thế giới. Đôi khi người ta nhìn bạn tiêu cực hơn thực tế, đôi khi lại tâng bốc quá mức. Nhưng "thanh giả tự thanh", dù có thể mất nhiều thời gian. Một số người dành cả sự nghiệp chỉ để chờ đợi sự công nhận hoặc để người khác hiểu đúng về họ. Bạn phải học cách sống chung với điều đó. Nếu cứ mãi tranh đấu, bạn sẽ mất rất nhiều năng lượng và không bao giờ thắng. Nó có thể gặm nhấm bạn từ bên trong, trong khi bạn không có đủ vũ khí để chống lại. Nhiều VĐV trước tôi đã phải nếm chịu tổn thương vì điều này. Tôi cố gắng học hỏi từ họ.
- Những ai, ví dụ?
- Tôi học từng chút từ tất cả... Một số người anh có thể ngưỡng mộ, thành fan của họ, nhưng khó có thể noi theo. Chẳng hạn Zinedine Zidane, câu chuyện của ông ấy là độc nhất vô nhị. Bạn chỉ có thể ngưỡng mộ sự vĩ đại của ông ấy. Nhưng không một ai có thể lặp lại điều đó, tái hiện được hình ảnh như vậy. Đó là một thời đại đặc biệt, một khoảnh khắc đặc biệt, một cầu thủ đặc biệt! Mọi thứ hoàn toàn khác biệt. Nhưng khi nhìn vào các VĐV Pháp vĩ đại mà chúng ta may mắn có được, tất cả họ đều từng bị dư luận "tàn sát" vào một thời điểm nào đó. Tôi nghĩ đấy là một phần tất yếu và tôi không có vấn đề gì với chuyện này.
- Kylian Mbappe có quyền được thất bại không?
- Không. Nhưng đó cũng là lý do người ta đánh giá cao bạn. Vì bạn chấp nhận tất cả, bạn kiên cường và luôn khao khát chiến thắng. Thất bại ư? Tôi chưa bao giờ muốn chấp nhận nó, nên tôi không phiền khi bị chỉ trích. Tôi là người rất khắt khe với bản thân, hơn hầu hết mọi người, nên tôi rất bình thản về chuyện này.
- Trong một không gian thân mật, riêng tư hơn, có bao nhiêu người từng nói chuyện với anh mà không mưu cầu điều gì từ anh?
- Thật khó để trả lời câu này, bởi đôi khi ngay cả những người mong đợi điều gì đó từ bạn vẫn có thể nói sự thật. Chúng ta cần sự tỉnh táo, chứ không phải đa nghi. Không phải mọi thứ đều xấu xa và đáng vứt bỏ. Cuộc sống không phải chỉ có đen và trắng. Bạn phải biết cách tự bảo vệ bản thân, nhưng vẫn cần giữ sự nhạy bén để luôn lắng nghe. Có những lúc, tôi nghe theo lời khuyên từ những người có ý đồ không tốt, nhưng lời khuyên của họ lại đúng. Tôi đón nhận lời khuyên đó nhưng vẫn cắt đứt mối quan hệ. Tôi luôn lắng nghe những gì người khác nói, nhưng sau đó sẽ tự phân loại, chọn lọc những gì tôi cho là đúng. Người quyết định cuối cùng là tôi. Tôi mới là người ở trên sân, sống cuộc đời của mình, trải nghiệm những thất bại và vinh quang... Cũng là người chịu trách nhiệm với những gì mình làm.
- Ví dụ, chứng kiến những gì đã xảy ra với Paul Pogba (kiện tụng giữa anh em trong nhà), có bao giờ anh suy nghĩ rằng tiền bạc có thể phá hủy tất cả?
- Câu trả lời là có. Càng có nhiều tiền, bạn càng gặp nhiều rắc rối. Một số người không chấp nhận sự thay đổi trong cuộc sống của bạn. Họ muốn giữ mãi hình ảnh của bạn khi còn là một đứa trẻ, khi còn ở bên họ... Nhưng bạn không còn là bạn của ngày xưa nữa. Bạn có trách nhiệm, những cam kết, công việc và những giới hạn riêng. Nếu có những người đồng hành cùng bạn trên hành trình đó, đó ắt sẽ là những câu chuyện thật đẹp. Tuyệt vời làm sao khi bạn có thể trưởng thành, vươn tới đỉnh cao, mà vẫn giữ được nền tảng gia đình và những người thân yêu. Nhưng đôi khi, điều đó không thành và bạn phải dám thừa nhận. Không có nghĩa là mối quan hệ đó tan vỡ hoàn toàn, nhưng đơn giản là nó không thể tiếp tục như cũ. Nói thì dễ hơn làm, và đây là vấn đề mà nhiều VĐV, nhiều nhân vật nổi tiếng phải đối mặt.
Chúng tôi có nói về chuyện này không? Có. Đây là những câu chuyện thời sự, từng lên mặt báo, là những điều quen thuộc, gần gũi với chúng tôi, chúng tôi biết và chúng tôi thấu hiểu. Đó là bản chất, là môi trường của giới này và chúng tôi không thể thay đổi nó. Tôi chấp nhận số phận và sự khắc nghiệt của thế giới bóng đá, nhưng không phải về cuộc sống. Cuộc sống đẹp lắm! Còn bóng đá thì không, nó là thế đấy. Tôi thường nói rằng những người đến SVĐ thật may mắn vì họ "chỉ" đến để xem một buổi trình diễn mà không cần bận tâm những gì diễn ra nơi hậu trường. Thành thật mà nói, nếu không có niềm đam mê này, thế giới bóng đá có lẽ đã khiến tôi chán ghét từ lâu.
- Cristiano Ronaldo từng nói anh ấy chỉ có thể tin tưởng hoàn toàn vào bốn người.
- Tôi hiểu ý anh ấy. Vừa nãy tôi đã nói rằng không nên rơi vào trạng thái đa nghi... nhưng lúc nào bạn cũng sẽ có chút cảm giác đó. "Người này tại sao lại nói với mình chuyện đó? Họ muốn gì từ mình đây? Họ đang mong đợi gì chăng?" Có rất nhiều câu hỏi "tại sao". Ranh giới giữa thận trọng và đa nghi thực ra rất mong manh. Bạn có thể bị coi là điên rồ, hoang tưởng. Có biết bao nhiêu lần tôi nghe người ta nói về một cầu thủ, kiểu: "Thằng này nó điên rồi!" Không, chỉ là anh ta đang đa nghi vì xung quanh toàn những kẻ điên. Có thể lần này, anh ta gặp được một người tử tế, nhưng biết đâu trước đấy, anh ta đã trải qua 20 lần gặp gỡ với những kẻ không ra gì, nên anh ta nghi ngờ và chuyện đó bình thường.
- Những giá trị nhân văn nào anh tìm kiếm ở người khác?
- Với gia đình, bạn phải chấp nhận họ như bản chất vốn có. Không ai hoàn hảo cả. Mỗi người đều có điểm đẹp và điểm xấu. Còn với bạn bè, tôi luôn tìm kiếm sự giản dị, tinh thần sẻ chia và sự đồng lòng. Đó cũng là những giá trị làm nên con người tôi. Chính từ đó, chúng ta tạo ra những mối liên kết. Chúng ta chia sẻ những câu chuyện, từ những khoảnh khắc điên rồ, những kỷ niệm, những chuyến đi, cho đến những trải nghiệm. Có những tình bạn kéo dài mãi mãi, cũng có những tình bạn chỉ tồn tại trong một giai đoạn. Dẫu từng rất đẹp, đôi khi đến lúc cũng phải dừng lại. Cũng có những tình bạn kết thúc không mấy tốt đẹp. Cuộc sống là thế. Tôi không khác gì người bình thường. Tiếc thay, ngay cả những tình bạn của tôi cũng bị soi mói... Chẳng hạn, nếu tôi không còn đi chơi hay ở bên cạnh một ai đó nữa, người ta sẽ thắc mắc: "Ủa, sao không thấy người đó nữa?"
Chúng ta không sống cùng một cuộc đời, nhưng cuộc đời chúng ta đều được xây dựng từ những trải nghiệm, và trở thành con người của hiện tại vì những lý do đó
- Anh có cảm thấy như thể một "triều đình" đang vây quanh mình không?
- Một triều đình ư? Không. Tôi không bao giờ xem mình là vua. Tôi may mắn kiếm được nhiều tiền, nhưng chưa bao giờ cảm thấy mình được đối xử như vua, kiểu muốn gì được nấy, hay lúc nào cũng gật đầu với những gì tôi nói. Khi cần nói "không", họ sẽ nói "không"... Gia đình tôi nói "không" nhiều hơn "có" (cười). Một tiếng "có" từ họ luôn làm tôi ngạc nhiên. Mỗi người có câu chuyện riêng. Điều này chẳng liên quan gì đến việc bạn là cầu thủ bóng đá hay nổi tiếng. Tất cả chúng ta đều phải chịu trách nhiệm về những gì mình làm và những người mình giao du. Dù sao thì những trải nghiệm tồi tệ cũng giúp bạn tiến bộ. Có thể lúc đó đau đớn, là một thử thách phải vượt qua, nhưng khi nhìn lại từ xa, một khi đã vượt qua rồi, bạn sẽ thấy nó có ích.
- Điều gì khiến anh nghĩ vậy, ví dụ thử xem nào?
- Tôi may mắn có một cuộc sống trôi nhanh hết tốc lực, 100 dặm một giờ. Tôi đã trải qua rất nhiều thứ. Khá nhiều người biết về những sự kiện trong sự nghiệp của tôi, kể cả những chuyện ngoài bóng đá, và tôi nghĩ mình đã học được rất nhiều từ đó. Khi bạn không học hỏi, mọi chuyện sẽ lặp lại. Những gì tôi trải qua đã định hình nên con người tôi hôm nay. Cũng giống như anh, cuối cùng thì chúng ta cũng vậy. Chúng ta không sống cùng một cuộc đời, nhưng cuộc đời chúng ta đều được xây dựng từ những trải nghiệm, và trở thành con người của hiện tại vì những lý do đó. Ngoài ra, còn có nền tảng giáo dục tôi nhận được, là hành trang tôi mang theo từ khi sinh ra. Nhưng phần lớn, tôi tin bản thân mình được định hình từ những cuộc gặp gỡ, những nơi từng đến, những điều từng xảy ra... Đó là câu chuyện đời tôi, đơn giản vậy thôi.
- Nhiều cầu thủ bóng đá kết hôn từ rất trẻ. Anh lại chọn một con đường khác. Điều đó có làm anh cảm thấy thiếu cân bằng trong cuộc sống không, hay hoàn toàn không?
- Không, vì đó là lựa chọn của tôi. Mỗi người xây dựng cuộc đời mình theo cách riêng. Với tôi, bóng đá là tất cả cuộc sống, và tôi muốn tận hưởng sự nghiệp này một cách trọn vẹn. Có thể tôi sai... (cười), cũng có thể tôi đúng. Chỉ có tương lai, hoặc Chúa, mới biết được. Khi bạn tự lựa chọn, kết quả dễ dàng chấp nhận hơn.
- Làm thế nào để gặp được người phù hợp, với suy nghĩ: Người này đến với mình bằng những ý định tốt đẹp nhất?
- Chúng ta lại quay về ranh giới mong manh giữa đa nghi và đề phòng. Có người muốn hại bạn, nhưng không phải ai cũng vậy. Chỉ là đừng suy nghĩ quá nhiều, cứ dấn thân, tới quấn quýt bên nhau thôi. Quy tắc này đúng với tất cả mọi người. Vậy tôi hỏi anh thế này: Anh có kết hôn chưa? Làm sao anh biết đó là người phù hợp? Anh làm mọi thứ để mối quan hệ đơm hoa kết trái, nhưng làm sao đoán được điều hiển nhiên?
- Như một canh bạc, liều thôi nhỉ...
- Đấy! Cuộc sống là một canh bạc. Người đời hay nói thành công dành cho những kẻ táo bạo, vì vậy phải dám thử. Một thứ rất khắc nghiệt trong bóng đá là đối mặt với ánh mắt của người khác. Có một thứ gọi là cái tôi, và một số người sợ mắc sai lầm. "Tôi đã gặp nhầm người và cả thế giới đều trông thấy!" Không, chuyện đó thì đâu đâu cũng có thể xảy ra mà. Anh chàng hàng xóm, chẳng ai biết đến, cũng từng gặp nhầm người thôi. Quan trọng là phải chấp nhận sai lầm. Và nếu tôi mắc sai lầm, tôi sẽ đứng dậy.
- Anh có từng nghĩ đến cảnh những đứa con của mình sẽ ghét bóng đá không?
- Tôi mong vậy lắm luôn! (cười) Nhưng tôi cũng nghĩ, không may cho chúng nó, quả bóng chẳng ở đâu xa... Dù sao đi nữa, tôi sẽ không bao giờ khuyên con mình đặt chân vào thế giới bóng đá.
- Ethan nói rằng anh kín đáo hơn cậu ấy, rằng anh khó chia sẻ cảm xúc của mình.
- Chắc vì chúng tôi khác nhau. Thời Ethan được sinh ra, cha mẹ tôi khác với thời họ sinh tôi. Cách chúng tôi được nuôi dạy, tuổi thơ của mỗi đứa, làm chúng tôi khác biệt. Nếu anh ở với chúng tôi vài hôm, sẽ thấy ngay điều đó. Chúng tôi có cùng cha mẹ, nhưng lại không thực sự có "cùng" cha mẹ. Anh sẽ thấy hai cách giáo dục khác nhau trong hành trình trưởng thành của anh em tôi. Mẹ 23 tuổi khi sinh tôi, và bà 31 tuổi khi sinh Ethan. Vậy nên, rõ ràng là... Những gì Ethan làm được, tôi lại làm khác đi, và ngược lại. Chúng tôi bổ sung, bù trừ cho nhau ngon lành.
- Mà cuối cùng thì cậu ấy nhận xét về anh như vậy có đúng không?
- Tôi nghĩ là nó đúng. Vì tôi được lắp ráp theo cách đó... (Tự ngắt lời) Không, không phải được "lắp ráp", vì nói vậy nghe giống robot quá! Nhưng là được nuôi dưỡng như thế. Cha tôi không phải người sáng nào cũng dậy và nói "Cha yêu con". Nhưng với em trai tôi, ông nói như vậy rất nhiều lần. Vì ông ở một giai đoạn khác trong cuộc đời. Có lẽ khi ấy, ông ít vấn đề mắc phải trong cuộc sống hơn, hoặc đã trải qua giai đoạn tự nhìn nhận bản thân. Tôi và Ethan đều được hưởng nền giáo dục rất tốt, chỉ là chúng tôi được nuôi dạy khác nhau.
- Lần đầu tiên anh nói "Con yêu cha" là khi nào?
- Tôi là anh lớn, nhưng khi trưởng thành, tôi hiểu rằng cha mình không cần phải nói "Cha yêu con" để cho thấy rằng ông yêu thương tôi. Khi một người cha hy sinh để con mình có thể thành công, điều đó đáng giá gấp ngàn lần câu "Cha yêu con" vào bữa sáng. Chúng tôi có một mối quan hệ mà không cần phải nói lời yêu thương mỗi ngày. Giữa chúng tôi là sự thấu hiểu tình cảm. Tôi biết ông thương yêu tôi bằng tất cả sức lực, và tôi cũng thương yêu ông như vậy. Chỉ là một cách nhìn khác về tình thương yêu.
Sự nổi tiếng, đặc biệt khi tôi được truyền thông chú ý từ nhỏ, cũng góp phần tạo ra một lớp vỏ bọc. Tôi không muốn ai chạm vào những gì thuộc về mình. Ethan thì khác, nó gần như sinh ra đã nổi tiếng. Nó đã bắt đầu ký tặng từ năm 8, 9 tuổi, lúc thậm chí còn chưa có chữ ký riêng. Nhưng nhìn lại và phân tích chuyện này cũng thú vị. Nó phác họa hành trình của cuộc đời làm cha mẹ mà cha mẹ tôi đã đi qua.
- Đâu là chốn bình yên trong anh?
- Ngôi nhà của tôi. Gia đình, bạn bè, những người thân yêu, dĩ nhiên rồi. Nhưng thực sự, ngôi nhà là nơi tôi luôn coi là thánh đường. Nhà là nơi chỉ dành riêng cho chính mình. Chốn đó không phải ai muốn vào cũng được. Khi cuộc sống ngoài kia đang sục sôi "bùng cháy", hay khi mọi người trở nên điên cuồng, tôi luôn tự nhủ rằng mọi chuyện rồi sẽ qua, vì tôi sắp được về nhà.
- Vậy nơi anh có thể ngắt kết nối khỏi trận đấu vừa diễn ra?
- Chính là buổi tối hôm đó, tôi không xem lại trận đấu, kể cả thắng. Nếu xem lại, bạn sẽ luôn tìm ra một lý do nào đó để bào chữa, hoặc ngược lại, phóng đại tình huống. Tôi không có thói quen hay mê tín gì cả. Mỗi trận đấu là một cơ hội để viết nên lịch sử và mỗi trận đấu có câu chuyện của riêng nó. Tôi không muốn biến sự nghiệp của mình thành một chu trình lặp lại. Tôi chỉ có một sự nghiệp, và tôi muốn hưởng trọn tối đa những khoảnh khắc cả tốt lẫn xấu. Tôi để cơ thể và tâm trí mình sống trọn vẹn với mọi thứ. Tôi để bản thân mình cuốn theo những gì xảy đến. Có lúc tôi ăn, có lúc chẳng buồn ăn. Có lúc tôi ngồi cười đùa. Có lúc tôi buồn, nên tôi nói chuyện với trợ lý cá nhân của mình.
- Lần gần nhất anh khóc là khi nào?
- Lần gần nhất tôi khóc vì bóng đá... Tôi chỉ khóc khi bị chấn thương. Còn khi thua trận, tôi quan niệm rằng bằng cách này hay cách khác, mình xứng đáng với nó. Riêng chấn thương thì không ai đáng phải chịu cả. Thua trận, bạn ít nhiều có ảnh hưởng đến kết quả đó. Nhưng lần cuối tôi suýt khóc vì bóng đá là khi PSG thua Man City ở lượt về bán kết Champions League 2021. Tôi không được thi đấu. Lúc đó, tôi suýt khóc vì... cảm thấy vô dụng, chẳng làm được gì. Ngồi trên băng ghế dự bị, tôi chẳng khác gì người thắng cuộc trong một buổi rút thăm may mắn dành cho khách VIP. Trong những khoảnh khắc như thế, tôi có gì khác với hàng triệu người đang xem qua TV? Không gì cả.
- Vị trí đó sướng thế còn gì...
- À ừ, mà trời còn có tuyết rơi nữa chứ (cười). Trên chuyến bay trở về, tôi suýt khóc.
- Nhiều nhà vô địch nói về sức khỏe tinh thần. Đơn cử Tadej Pogacar, vừa giành áo vàng Tour de France lần thứ tư, đã thú nhận rằng anh ấy cảm thấy quá mệt mỏi. Anh có bao giờ trải qua cảm giác kiệt sức đến vậy chưa?
- Có chứ, nhất là thời điểm trong các giải đấu quốc tế cấp đội tuyển. Anh bị "giam lỏng" trong suốt 60 ngày. Khi World Cup diễn ra, mọi thứ khác đều không còn quan trọng, và việc cố gắng giải thoát bằng cách cày một bộ phim hay chương trình truyền hình cũng vô ích. Nếu bật TV, bạn biết chắc người ta cũng chỉ toàn nói về World Cup. Những ngày đầu thì ổn, nhưng càng đi sâu vào giải thì... Tôi đã tham gia hai kỳ World Cup, cả hai lần đều vào đến chung kết. Giữa bán kết và chung kết, cả thế giới như dừng lại.
Người hâm mộ đứng chật kín trước khách sạn, còn bạn đã ở đó 60 ngày rồi. Bạn tự nhủ: Đây là trận đấu lớn nhất đời mình, nhưng mong sao nó sớm kết thúc để biết kết quả và quay lại cuộc sống bình thường. Suốt bốn, năm ngày đó, bạn chẳng thể tận hưởng được gì. Giữa sự nôn nóng, cảm giác không gì khác tồn tại ngoài trận đấu, và bạn cũng chẳng còn gì để làm... Đọc sách, xem phim, chơi game, nói chuyện với đồng đội... Ừ, suốt 60 ngày chúng tôi gặp nhau liên tục (cười). Ngay cả với những người thân thiết nhất, những người ở cùng tôi 24/7... Chúng tôi vẫn trò chuyện nhưng ai cũng cảm nhận được bầu không khí căng thẳng, kiểu "Nhanh diễn ra đi nào". Những ngày cuối cùng, bạn chỉ ở một mình trong phòng, nhìn ra ngoài cửa sổ, mong thời gian trôi đi.
- Nhưng khi mọi thứ kết thúc, nguy cơ mới xuất hiện. Nhiều nhà vô địch cũng hay đề cập về chuyện này: sự kiệt quệ tinh thần theo cách tự nhiên. Đó là dấu hiệu cho thấy họ cũng chỉ là những con người bình thường.
- Điều phức tạp ở đây là công chúng rất khó chấp nhận thực tế ấy. Bạn không được phép phơi bày sự mệt mỏi. Pogacar không nói ra ngay từ đầu, anh ấy chỉ nói sau khi đã chiến thắng... Nếu anh ấy nói lúc mới bắt đầu, chắc chắn sẽ bị chỉ trích tơi tả, dù cảm xúc vẫn là một. Anh ấy đã đợi đến khi có một bối cảnh cực kỳ thuận lợi, một thời điểm gần kề vinh quang, để nói ra. Nếu Pogacar thua thì sao, liệu anh ấy có dám nói không?
- Nhưng sau một trận đấu, anh vẫn có thể nói: Thực ra, tôi kiệt sức rồi.
- À ừ, xong thì tôi sẽ bắt đầu đóng vai một người hâm mộ nào đó, ngồi ở nhà và chỉ trích. (Bắt đầu nhại lại) "Xời, tôi mà được người ta trả lương cao như anh, tôi sẽ vui cả ngày!" Nghe chát chưa! Thế nên, đôi khi tốt hơn hết là chỉ nên giữ lại cho riêng mình.
- Vậy là không tài nào nói ra được sao?
- Vẫn có thể chứ. Nhưng nói ở nhà thôi. Hoặc khi thời điểm phù hợp. Nếu tôi vô địch World Cup, rồi ba ngày sau các anh đến phỏng vấn, tôi hoàn toàn có thể nói ra. Lúc đó, bạn gần như bất khả xâm phạm. Còn nếu nói điều đó sau khi vừa thua một trận, người ta sẽ đáp lại rằng bạn chỉ nói thế vì chơi dở. Họ đâu quan tâm rằng tôi đã có cảm giác ấy từ trước trận, có giải thích cũng chẳng thay đổi được gì... Tất cả đều là vấn đề về thời điểm trong giao tiếp.
- Anh tự rút ra được bài học đó à?
- Phải, nhưng không phải lúc nào tôi cũng áp dụng. Từng có lúc tôi nói những chuyện bất chấp thời điểm. Rất nhiều người đã thắc mắc: Sao anh ta lại nói thế vào lúc này? Đơn giản là vì tôi cần phải nói ra thôi. Tôi không quan tâm lúc này hay lúc khác. Nhưng cái gọi là ý thức về thời điểm thật sự có tồn tại. Trong sự nghiệp của mình, tôi có luôn tôn trọng chuyện đó không? Không... Nhưng chính điều này làm nên sự khác biệt, cả tốt lẫn không tốt, trong hành trình sự nghiệp của tôi.
- Nhưng cảm giác mệt mỏi ắt cũng phải đến vào một thời điểm nào đó chứ?
- Dù sao thì bạn vẫn bị cuốn đi bởi kết quả thôi... Và mệt mỏi không có nghĩa là bạn không còn yêu công việc mình làm. Tôi vẫn luôn điên cuồng với bóng đá. Trận chung kết World Cup ngày 19/7 vào năm sau ở Mỹ, tôi mơ về nó cả sáng, trưa, lẫn tối. Ngày đó đã được đánh dấu rồi. Chúng tôi đang có một đội hình chất lượng và tôi hy vọng chúng tôi sẽ tiến xa đến đó.
- Nói về tuyển Pháp, anh có nghĩ đây là đội hình mạnh nhất anh từng biết không?
- Tài năng nhất thì đúng. Nhưng mạnh nhất thì chưa hẳn. Lứa có tiềm năng lớn nhất thì chắc chắn rồi. Tiềm năng ấy là vô hạn. Mọi vị trí trên sân, chúng tôi đều có những cầu thủ đá chính ở các CLB hàng đầu thế giới. Giờ chỉ còn mỗi việc là hành động thôi. Nhưng xét ở tính tập thể, chúng tôi chưa mạnh hơn đội từng vô địch World Cup 2018 hay đội vào chung kết 2022. Liệu tập thể này có tiềm năng trở thành tuyển Pháp mạnh nhất không? 100%. Liệu chúng tôi có làm được không... Tất cả phụ thuộc vào chính chúng tôi. Với dàn cầu thủ chất lượng như thế này, chúng tôi phải có tham vọng.
- Anh hình dung vai trò đội trưởng của mình ra sao?
- Giờ tôi không còn là một cậu nhóc nữa và tôi nghĩ mình cũng là người có nhiều lần khoác áo đội tuyển nhất... Mọi thứ đã rất khác. Tất cả diễn ra quá nhanh. Ngày xưa, khi tôi mới lên tuyển, các anh lớn thường nói: "Ôi, thời của tôi đã qua lâu lắm rồi". Còn bây giờ, khi nhìn những người mới đến, tôi lại có cảm giác như mình mới bắt đầu hôm qua thôi. Chúng tôi cố gắng tạo ra một bầu không khí thật sự thoải mái, bình yên.
Các cầu thủ trẻ lên tuyển ngày càng sớm. Bây giờ chúng tôi không còn ngại gọi một cầu thủ chưa đá đủ 100 trận chuyên nghiệp, hay thậm chí mới đang ở mùa đầu tiên. Công chúng cũng thường nói: "Ừ, gọi cậu ta đi, phải để cậu ta lên tuyển ngay!" (gõ tay xuống bàn). Ngày xưa, bạn phải chờ đợi được thi đấu ở các cúp châu Âu, đá Champions League, có kinh nghiệm đầy mình... Với Ousmane Dembele, chúng tôi là những người đầu tiên lên tuyển khi còn rất trẻ. Nhưng như thế là tốt, vì họ có tài năng và có thể giúp đội tuyển ngay lập tức.
- Họ không có chút lo lắng, sợ sệt nào sao?
- Họ thực sự chẳng sợ gì cả. Hồi chúng tôi mới lên, mọi người đều rất vô tư, nhưng tôi thấy chuyện đó là tốt. Những cầu thủ như Bradley Barcola, Desire Doue, Rayan Cherki, Malo Gusto, Warren Zaire-Emery... Họ biết mình đang ở đâu và họ cũng biết mình xứng đáng có mặt ở đây, nhưng vẫn giữ được sự khiêm tốn khi khoác áo ĐTQG. Họ không hề cướp vị trí của ai cả. Nếu HLV điền tên họ vào danh sách, đó là bởi họ đã chứng minh rằng mình đủ sức cạnh tranh cho một suất trong đội hình. Điều đó tốt cho cả đội. Họ mang đến sự nhiệt huyết, sức sống mới. Họ cũng tạo động lực để các đàn anh phải cố gắng hơn.
Điều quan trọng là biết khi nào mình làm tốt, khi nào không. Đó chính là sức mạnh lớn nhất của một nhà vô địch
- Phương pháp làm đội trưởng của anh là gì?
- Điều quan trọng nhất là cố gắng giữ cho cả đội đoàn kết. Trong một giải đấu, bạn không thể biết ai sẽ tỏa sáng. Cả 23 cầu thủ đều có thể đóng góp, nhưng theo những cách khác nhau. Chỉ có 15, 16 người được ra sân, nhưng những người còn lại cũng rất quan trọng. Trước đây, khi chưa là đội trưởng, tôi không hình dung rõ lắm về trách nhiệm này. Tôi chỉ tập trung vào việc của mình: "Tôi sẽ thể hiện tốt trên sân, rồi về". Khi đó có Hugo Lloris, Rapha Varane, Paul Pogba, tôi không phải gánh trách nhiệm đó.
Giờ thì tôi thấy việc giữ tinh thần cho tất cả mọi người là vô cùng cần thiết. Trong một giải đấu, sẽ có lúc thăng, lúc trầm. Chẳng hạn, một cầu thủ không được ra sân trong hai trận đầu, và nếu ở trận thứ ba, khi đội đã thắng hai trận trước đó và HLV xoay tua đội hình, nhưng cậu ấy vẫn không được ra sân... Chúng tôi phải động viên cậu ấy, vì cậu ấy vẫn rất quan trọng. Cậu ấy có thể nghĩ: "Chờ đã, HLV xoay tua mà tôi vẫn chưa được ra sân, tôi vô dụng sao..." Không hề. Cậu ấy là một phần cực kỳ quan trọng của tập thể. Chúng tôi cần cậu ấy và sẽ không bao giờ bỏ rơi.
Suy cho cùng, về mặt chiến thuật ở cấp đội tuyển, bạn không phát minh ra điều gì mới mẻ cả, cũng không thể làm cách mạng bóng đá. Trừ tuyển Tây Ban Nha, khi họ dựa vào nòng cốt là đội hình Barca thời hoàng kim với bảy, tám cầu thủ, cộng thêm bốn người từ Real Madrid... Nhưng bạn không có đủ thời gian để tạo ra một thứ gì đó điên rồ về chiến thuật. Bạn chỉ có thể xây dựng những nền tảng chiến thuật cơ bản, nhưng sau đó phải tiến lên. Vậy làm thế nào để tiến xa? Đó là nhờ sức mạnh tập thể và tài năng của các cá nhân, nhưng trên hết vẫn là sức mạnh của cả đội.
- Chương của HLV Didier Deschamps sắp khép lại. Điều đó có thay đổi gì đối với vai trò đội trưởng của anh không?
- Tôi muốn đi đến cùng với ông ấy, và một số đồng đội cũng có chung suy nghĩ này. Các cầu thủ trẻ thì có những khát vọng khác. Tất nhiên là họ muốn cùng HLV tiến xa, nhưng với nhiều người, đây sẽ là kỳ World Cup đầu tiên. Trong đội hình hiện tại và những người có khả năng được triệu tập sau này, rất ít người từng dự World Cup 2022... Còn năm 2018 thì khỏi phải nói, gần như không còn ai.
Deschamps đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử tuyển Pháp. Và việc ông rời đi chắc chắn là một sự kiện đặc biệt, một cột mốc với tiêu đề "Lần cuối cùng Didier Deschamps dẫn dắt tuyển Pháp". Nhưng đây là World Cup. Và dù Deschamps vĩ đại đến đâu, World Cup vẫn luôn lớn hơn tất cả. Bạn muốn vô địch vì đó là World Cup, chứ không chỉ vì đó là giải đấu cuối cùng của Deschamps. Nếu chúng tôi có thể mang lại món quà đó cho ông ấy, sẽ thật tuyệt vời, vì ông là một huyền thoại sống. Nhưng World Cup vẫn là World Cup...
- Rồi sau đó?
- Anh hỏi để tôi đoán hay hỏi vì nghĩ tôi biết gì đó? (cười)
- Chúng tôi hỏi vì đội trưởng tuyển Pháp hẳn phải có những suy nghĩ riêng.
- Tôi cố gắng nghĩ ít nhất có thể... Ý tưởng tốt nhất, và tôi nghĩ đó là một ý tưởng hay, là để HLV kết thúc hành trình trong một bầu không khí lành mạnh nhất có thể. Nhưng tôi không sống trong lồng kính, tôi biết mọi người đang nói về ai, tôi cũng có xem TV mà...
- Giả thuyết về Zidane cũng là một câu chuyện đẹp đấy chứ?
- Nếu là Zidane, chẳng cần phải làm gì phức tạp. Vì đó là Zidane. Không ai dám nói không. Chỉ có ông ấy mới có thể từ chối. Nếu là Zidane, thì quá OK! Còn nếu là người khác, cũng OK thôi. Nhưng Zidane là người duy nhất trong lịch sử bóng đá Pháp gần như có mọi quyền quyết định.
- Trong phòng thay đồ, người ta nói anh là một cá tính gây tranh cãi, rằng anh luôn chiếm vị trí trung tâm.
- Chắc chắn rồi. Từ hành trình của tôi, quá khứ, những gì tôi đã làm và đang làm, dù tốt hay xấu... Tôi đã phá vỡ các quy tắc, các thứ bậc. Có những điều tôi đã làm sai. Có khi tôi làm những việc chưa từng xảy ra trước đây. Tôi ý thức được điều đó, nhưng tôi cố sống hết mình với sự nghiệp, với đam mê. Bạn không thể làm mọi thứ hoàn hảo được. Điều quan trọng là biết khi nào mình làm tốt, khi nào không. Đó chính là sức mạnh lớn nhất của một nhà vô địch, sự sáng suốt của anh ta. Nó giúp bạn không bị mất phương hướng, không sống trong một thế giới xa rời thực tế.
Ngay cả khi tôi làm những điều tưởng chừng ngu ngốc nhất, tôi tin mình chưa bao giờ mất kết nối với thực tại. Tôi biết khi nào mình sai. Có lúc tôi làm vậy vì tôi cần. Có lúc đằng sau đó là một thông điệp. Bạn không thể giải thích hết mọi thứ, vì vậy mọi người có thể nảy sinh hiểu lầm. Cái "boomerang" hậu quả bạn nhận lại là sự thất vọng. Nhưng, trước công chúng, tôi chưa bao giờ là kẻ nổi loạn. Khi còn trẻ, tôi cũng từng ở vị trí của những người chỉ trích. Tôi không thể trách người hâm mộ. Tôi thích những người sống sôi nổi hơn là những người quá hững hờ.
- Nói về những vụ việc xảy ra gần đây, chuyện ở Stockholm chẳng hạn (Mbappe bị cáo buộc hiếp dâm). Mọi chuyện đã lắng xuống, nhưng nó có thay đổi con người anh không?
- Không. Tôi thậm chí còn không liên quan. Thật đáng buồn khi thấy mọi người lao vào vụ việc nghiêm trọng này, như thể nó là một miếng mồi ngon. Đáng tiếc là quá nhiều phụ nữ phải chịu đựng những chuyện như thế, thế mà họ lại chỉ coi đó là một đề tài để giật tít, câu view. Không ai dành thời gian để quan tâm xem nạn nhân tiềm năng đang phải đối mặt với điều gì. Và khi mọi người nhận ra tôi không dính dáng gì đến chuyện này, điều gì xảy ra tiếp theo? Cô ấy bị đẩy ra lề, chẳng ai biết cô ấy ở đâu, chẳng ai quan tâm nữa. Đây là một vấn đề nhạy cảm và nó khiến tôi rất buồn lòng. Tôi biết mình sẽ vượt qua vì tôi không liên quan, cảnh sát chưa bao giờ gọi cho tôi, tên tôi cũng chưa từng được nhắc đến. Tôi biết từ đầu rằng mọi chuyện sẽ ổn, nhưng nó vẫn thực sự phức tạp.
Nhất là với những người thân, đặc biệt là phụ nữ. Dù có muốn hay không, khi tôi kể lại, tôi cảm nhận được trong ánh mắt người đối diện có một chút hoài nghi: "Lỡ như có 1% khả năng anh ta đã làm gì đó thì sao?". Điều đó làm tôi đau. Tôi chẳng liên quan gì đến chuyện này cả... Đó là phản ứng rất tự nhiên từ những người phụ nữ xung quanh tôi, vì có quá nhiều người phải chịu đựng chuyện tương tự. Tôi chỉ biết chấp nhận, im lặng và tiếp tục tập luyện. Đôi lúc bạn đọc được vài bình luận... Nhưng bạn phải chấp nhận. Carlo Ancelotti từng nói với tôi rằng điều đó thật bất công. Tôi đã đáp: "Con phải làm gì đây, ngoài việc chấp nhận và ghi bàn?"
- Tương tự là về vụ kiện tụng giữa anh với PSG (đòi hơn 60 triệu USD tiền lương và thưởng chưa được thanh toán), anh có định để mọi chuyện trôi qua không?
- Đây lại là một vấn đề hoàn toàn khác. Số tiền này là quyền lợi của tôi, dựa trên luật lao động. Quy trình pháp lý này đã vô tình tạo ấn tượng rằng tôi đang muốn làm hại PSG. Tôi đã ký hợp đồng lao động và tôi chỉ muốn được trả công xứng đáng. Tôi không có ác cảm gì với PSG, tôi yêu mến CLB này và tôi có những người bạn ở đó. Nhưng đây là cách duy nhất để tôi đòi lại những gì thuộc về mình, những gì mà tôi đã đổ mồ hôi công sức để có được. Dù muốn hay không, bóng đá vẫn là một công việc.
Tôi đã biết mình không được trả lương đầy đủ khi còn ở PSG. Khi tiền không về tài khoản, bạn sẽ nhận ra ngay. Tôi đã có thể làm ầm ĩ ngay lúc đó, nhưng tôi nghĩ chuyện đó không đáng. Tuy nhiên, khi thấy mình không được trả lương, đến một lúc nào đó, bạn phải hành động. Chỉ có điều khi làm vậy, bạn nhanh chóng dễ bị coi là một kẻ hậm hực, một người cũ thích cay cú... Nếu chuyện này có thể được giải quyết ổn thỏa trong văn phòng, tôi được nhận lương và ra về, thì sự tình đâu có đến mức này.
- Phản ứng đầu tiên của nhiều người khi PSG vô địch Champions League là: "Kylian Mbappe đang cay cú". Anh phản ứng thế nào?
- Tôi có nhiều bạn bè ở PSG và những ai hiểu tôi đều biết rằng tình bạn quan trọng với tôi thế nào. Anh không thể "phun nọc" nói xấu một đội bóng có bạn bè của mình ở đó, dù có là PSG hay không. Câu chuyện của tôi với PSG đã khép lại và tôi rời đi không hối tiếc. Ngay cả những sai lầm tôi mắc phải cũng là một phần trong lịch sử hành trình của tôi. Khi còn thi đấu ở đó, chúng tôi đã tiến rất gần đến mục tiêu, với hai lần vào bán kết và một lần vào chung kết Champions League. Chúng tôi không vô địch và thời của tôi ở PSG đã qua. Real Madrid gọi tôi, CLB luôn là giấc mơ của tôi và tôi lẽ ra đã có thể đến đó sớm hơn...
- Có vẻ như vận may không thực sự đứng về phía anh. "Nghiệp quật" chăng?
- (Cười) Phải rồi, nếu nhìn thoáng qua như vậy, anh có thể nghĩ tôi là một gã xui xẻo. PSG càng lúc càng mạnh hơn, càng tiến gần hơn đến mục tiêu... Còn chúng tôi, chúng tôi thua Dortmund dù dứt điểm đến 40 lần, tám lần trúng xà ngang... Tôi vẫn không thể giải thích nổi tại sao chúng tôi không đi tiếp. Với PSG, đó là năm thứ hai của Luis Enrique, đội hình ổn định, được tăng cường bởi một kỳ chuyển nhượng tuyệt vời, đặc biệt là Pacho... Ở La Liga, chúng tôi cũng mất chức vô địch, nhưng Barca đã có một năm xuất sắc. Chúng tôi bỏ lỡ cơ hội trong những trận đấu tưởng chừng dễ dàng, và kết thúc chỉ kém họ ba điểm. Khi đi vào chi tiết, bạn sẽ thấy có nhiều lý do.
- Giả sử anh được quyền bầu chọn Quả Bóng Vàng... Danh sách ứng viên có những người bạn của anh như Ousmane Dembele, Achraf Hakimi... và cả chính anh nữa?
- Không, năm nay tôi không thể giành chiến thắng đâu (cười). Tôi không thể chọn giữa hai người bạn. Điều quan trọng là màn trình diễn của họ được công nhận. Dù là người này hay người kia, tôi đều sẽ rất vui nếu kết quả có là thế nào.
Hoàng Thông (theo L’Équipe)
