8 tháng đầu năm, Việt Nam đón hơn 376.000 lượt khách Nga, trong đó gần 279.000 lượt chọn Khánh Hòa làm nơi nghỉ dưỡng, cao gấp bốn lần cùng kỳ 2024, theo số liệu từ Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam và Sở Du lịch tỉnh Khánh Hòa. Con số này không chỉ đánh dấu sự phục hồi du lịch mà còn khẳng định vị thế gần như số một của địa phương này với thị trường Nga.

Khánh Hòa có đường bờ biển dài, 500 km. Ảnh: Bùi Toàn
Nguyên nhân cốt lõi tạo nên sự tăng trưởng này, theo các chuyên gia, đến từ việc "khai thông" bầu trời. Ông Nguyễn Tiến Đạt, CEO AZA Travel, công ty chuyên về thị trường khách Nga, cho rằng việc nối lại và tăng cường các đường bay thẳng là yếu tố tiên quyết.
"Trước đây, du khách phải quá cảnh mất nhiều thời gian. Giờ đây, họ có thể bay thẳng từ nhiều thành phố lớn của Nga tới sân bay Cam Ranh, giúp tiết kiệm chi phí và công sức, tạo ra lợi thế cạnh tranh vượt trội", ông Đạt nói.
Hiện mỗi tuần có khoảng 30 chuyến bay từ Nga đến Cam Ranh, chủ yếu là các chuyến bay thuê bao (charter) do các hãng Ikar Airlines, Azur Air, RedWings khai thác, bên cạnh các chuyến bay thương mại thường lệ của hãng hàng không quốc gia Nga Aeroflot.
Theo ông Trương Văn Tiến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch Khánh Hòa, trong hơn 17.000 lượt chuyến bay quốc tế đến Cam Ranh 8 tháng qua, có hơn 1.000 chuyến đến từ Nga. Không chỉ từ thủ đô Matxcơva, các đường bay còn được mở rộng từ Vladivostok, Novosibirsk, Irkutsk, Krasnoyarsk, Yekaterinburg và Kemerovo, tạo thành một mạng lưới kết nối rộng.
Từ tháng 10, hãng hàng không quốc tế Nordwind hợp tác với các công ty lữ hành để khai thác 18-22 chuyến/tháng, dự kiến mang về gần 7.000 khách Nga và các nước thuộc Liên Xô cũ mỗi tháng. Đây là nguồn khách du lịch truyền thống có mức chi tiêu cao đóng góp cho sự phát triển du lịch.
"Sự chủ động kết nối của các hãng hàng không và công ty lữ hành hai nước đã biến Cam Ranh thành một trong những cửa ngõ quốc tế nhộn nhịp nhất đón khách Nga tại Đông Nam Á", ông Tiến nhận định.

Khách Nga trải nghiệm tour ngắm hoàng hôn trên vịnh Nha Trang trên tàu Emperor Cruises. Ảnh: Lux Group
Nếu hàng không là điều kiện cần, tài nguyên bản địa và hạ tầng dịch vụ là điều kiện đủ để giữ chân du khách. Tiến sĩ Phạm Hà, CEO Lux Group, đơn vị cung cấp các dịch vụ sang trọng và sở hữu nhiều du thuyền tại Lan Hạ, Nha Trang, cho rằng Khánh Hòa sở hữu một "combo" mà khách Nga tìm kiếm: nắng ấm, biển xanh và sự tiện nghi.
"Tâm lý của du khách Nga khi đi du lịch là để 'trốn mùa đông'. Họ cần những bãi biển đầy nắng, nước ấm, nơi họ có thể thư giãn, tắm nắng và tham gia các hoạt động ngoài trời", ông Hà phân tích.
Với đường bờ biển dài gần 500 km, sở hữu những vịnh biển đẹp hàng đầu thế giới như Nha Trang, Cam Ranh, Vân Phong, Vĩnh Hy, Khánh Hòa đáp ứng đầy đủ nhu cầu này. Khí hậu ôn hòa quanh năm cũng là một điểm cộng lớn, giúp địa phương có thể đón khách Nga suốt 12 tháng, đặc biệt là từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, là mùa đông lạnh giá ở Nga.
Bên cạnh đó, hệ thống cơ sở lưu trú tại Khánh Hòa rất đa dạng, từ các khu nghỉ dưỡng 5 sao ven biển của các thương hiệu quốc tế đến các khách sạn có giá cả phải chăng trong thành phố. Điều này phù hợp với nhiều phân khúc khách khác nhau, từ các gia đình tìm kiếm kỳ nghỉ trọn gói đến những người trẻ du lịch tự túc.
Ngoài nghỉ dưỡng biển, khách Nga cũng thể hiện sự quan tâm đến văn hóa và đời sống địa phương. Các tour tham quan Tháp Bà Ponagar, chùa Long Sơn, Viện Hải dương học, làng gốm Bàu Trúc luôn nằm trong lịch trình của du khách.
Theo ông Phạm Hà, khách Nga là tệp khách yêu thích khám phá. "Các di sản Chămpa hay các lễ hội truyền thống của địa phương là những điểm nhấn thu hút họ", ông nói.
Ẩm thực cũng là yếu tố quan trọng ''cưa đổ'' khách Nga. Các nhà hàng hải sản dọc đường Trần Phú hay trong các khu chợ đêm luôn thu hút đông khách Nga. Họ yêu thích các món ăn được chế biến từ hải sản tươi sống như tôm hùm, nhum biển, cùng các loại trái cây nhiệt đới. Nhiều nhà hàng, cơ sở dịch vụ tại Nha Trang cũng có biển hiệu và thực đơn bằng tiếng Nga để phục vụ dòng khách này tốt hơn.

Tháp bà Ponagar ở Nha Trang. Ảnh: Bùi Toàn
Sự tăng trưởng nóng của thị trường Nga mang lại nguồn thu lớn nhưng cũng đặt ra cho Khánh Hòa những bài toán về phát triển bền vững. Tỉnh đang đối mặt với việc phải đảm bảo chất lượng dịch vụ đồng đều, giữ gìn môi trường cảnh quan và tránh phụ thuộc quá lớn vào một thị trường duy nhất.
Ông Trương Văn Tiến cho biết tỉnh đang tích cực đa dạng hóa thị trường, xúc tiến thêm các thị trường tiềm năng khác như Ấn Độ, Nhật Bản, Australia, Trung Đông, Malaysia, Thái Lan, UAE và các nước khu vực Trung Đông, tây Âu, Bắc Mỹ.
"Chúng tôi xác định Nga vẫn là thị trường chiến lược, nhưng việc phát triển cân bằng các thị trường sẽ giúp du lịch Khánh Hòa ổn định và bền vững hơn", ông Tiến nói và cho biết tỉnh cũng đang siết chặt quản lý môi trường tại các vịnh, đảo, đồng thời khuyến khích phát triển các sản phẩm du lịch xanh, du lịch cộng đồng để tăng trải nghiệm cho du khách và giảm áp lực lên các điểm đến quen thuộc.
Phương Anh - Bùi Toàn