Ngày 24/7, ông Chánh bị TAND tỉnh Đồng Nai tuyên phạt 2 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai, sau một tuần nghị án kéo dài. Mức án này nhẹ hơn so với đề nghị của VKS (3-4 năm tù).
Ông Chánh được tại ngoại, vắng mặt tại buổi tuyên án, chỉ có luật sư bào chữa của bị cáo.
Theo HĐXX, ông Chánh với vai trò là Phó chủ tịch UBND tỉnh (năm 2017) phụ trách lĩnh vực đất đai nhưng không chỉ đạo thu hồi đất theo quy định; không chỉ đạo các cơ quan tham mưu, sở ngành thực hiện đúng pháp luật mà bút phê chấp thuận việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất sai.
Hành vi này được xác định là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm lợi ích của Nhà nước về kinh tế và quản lý đất đai, tạo điều kiện cho nhóm bị cáo khác chiếm đoạt tiền, gây thất thoát ngân sách, làm mất lòng tin của người dân và cơ quan quản lý nên phải xử lý nghiêm để răn đe, giáo dục. Tuy nhiên, tòa cũng ghi nhận bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ như: khi sự việc bị phát hiện đã chỉ đạo thu hồi tài sản, khắc phục hậu quả; thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; có nhiều thành tích đóng góp cho tỉnh Đồng Nai trong lĩnh vực đất đai, là con liệt sĩ...
Ông Võ Văn Chánh tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: Thái Hà
Theo cáo trạng, năm 1995, Thủ tướng ký quyết định cho Công ty TNHH Kia - Hoàng Hưng Ceramics (Công ty CP May Xây dựng Huy Hoàng và Công ty Beneficial Asia Limited góp vốn) thuê gần 9 ha đất tại xã Tam Phước, huyện Long Thành (nay là phường Tam Phước) để xây nhà xưởng sản xuất gốm. Khi doanh nghiệp không triển khai dự án, UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi giấy phép đầu tư nhưng không thu hồi đất (vì khu đất chưa được cấp quyền sử hữu) và để cho công ty này toàn quyền sử dụng.
Năm 2015, Trương Quốc Tuấn trong vai trò Giám đốc Công ty Phước Thái đã gửi công văn cho UBND tỉnh, đề xuất điều chỉnh quy hoạch khu đất này từ công nghiệp sang khu dân cư thương mại. Tuấn ký hợp đồng với Công ty CP May - Xây dựng Huy Hoàng, thỏa thuận bồi thường đất và tài sản trên đất với số tiền hơn 35 tỷ đồng để được nhận chuyển nhượng.
Để hợp thức hóa, Tuấn đề nghị bên chuyển nhượng là Công ty Huy Hoàng có văn bản đề nghị UBND tỉnh yêu cầu doanh nghiệp này ký biên bản bàn giao đất cho Nguyễn Hữu Thành (em trai của Nguyễn Văn Đức, khi đó Phó chủ tịch UBND xã Tam Phước) đứng tên chủ sở hữu để nhận tiền bồi thường.
Ngày 10/12/2015, theo thỏa thuận đề nghị của Công ty Phước Thái, có văn bản gửi UBND tỉnh Đồng Nai kiến nghị xem xét và chấp thuận việc Công ty Huy Hoàng giao khu đất gần 9 ha cho ông Nguyễn Hữu Thành quản lý sử dụng nâng cao sử dụng đất.
Khi nhận được kiến nghị của Công ty Huy Hoàng, ông Đinh Quốc Thái, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, bút phê giao cho ông Võ Văn Chánh - lúc này là Phó chủ tịch tỉnh, xem xét xử lý. Ông Chánh sau đó có bút phê: "Nhất trí về chủ trương, giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất các thủ tục theo quyết định".
Ngày 26/6/2017, ông Chánh ký quyết định về việc giao đất và cho thuê đất đối với khu đất gần 9 ha để Công ty Phước Thái thực hiện dự án khu dân cư thương mại Phước Thái. Để nhận tiền bồi thường khi Nhà nước chi trả, Tuấn mở tài khoản ngân hàng cho Nguyễn Hữu Thành nhận hơn 77 tỷ đồng, sau đó chuyển vào tài khoản công ty Phước Thái và mở sổ tiết kiệm lấy tên vợ Tuấn.
Sau khi có đơn tố cáo về việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho Nguyễn Hữu Thành không đúng quy định, ông Chánh chỉ đạo cơ quan chuyên môn, UBND TP Biên Hòa hủy việc bồi thường, hỗ trợ cho Nguyễn Hữu Thành và thu hồi toàn bộ số tiền bồi thường sai quy định.
Ngày 20/11/2017, ông Chánh ký quyết định về thực hiện dự án Phước Thái và phê chuẩn phương án bồi thường với tổng trị giá là hơn 45 tỷ đồng. Sau đó, ông này tiếp tục ký văn bản chấp thuận giao đất và cho thuê đất để Công ty Phước Thái thực hiện dự án.
Cáo trạng xác định ông Chánh phụ trách lĩnh vực Tài nguyên môi trường, khi tiếp nhận kiến nghị từ Công ty Huy Hoàng đã không yêu cầu bộ phận tham mưu hoặc đơn vị chuyên môn kiểm tra nên không phát hiện doanh nghiệp này bàn giao 9 ha đất cho Nguyễn Hữu Thành là không đúng quy định pháp luật, gây thiệt hại cho Nhà nước gần 79 tỷ đồng.
Tại phiên tòa 7 ngày trước, ông Chánh thừa nhận hành vi, cho biết trong quá trình công tác đã để xảy ra sai phạm, vụ việc kéo dài 2 năm khiến bản thân rất đau đớn. "Vi phạm của bị cáo làm ảnh hưởng tới Nhà nước, gia đình, người thân nên bị cáo rất ân hận. Đây không chỉ là bài học cho bản thân bị cáo mà còn cho thế hệ sau. Bị cáo nhận các sai phạm, lỗi lầm, mong HĐXX ghi nhận", ông Chánh nói.
Liên quan vụ án này, trước đó, Tuấn và 12 bị cáo khác đã bị tuyên phạt từ 4 năm đến 9 năm tù về tội Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Phước Tuấn