 |
|
Những học sinh tìm đến thuốc lắc để chứng minh mình đã lớn và sành điệu. Ảnh: Anh Tuấn |
Long, một nam sinh lớp 10 trường dân lập Hà Nội, xin phép gia đình được đi ăn tiệc sinh nhật một người bạn. Nhưng sau đó cả nhà bỗng hoảng loạn khi nhận được cú điện thoại báo Long bị say rượu nặng sùi cả bọt mép. Mẹ, rồi bà tất tưởi đi tìm. Hai người hoảng hồn khi thấy Long và một người bạn khác đang sùi bọt mép, người mềm nhũn, thỉnh thỏang lại lồng lên vật vã. Hai người cứ đoán già đoán non là cậu con trai đã dùng một thứ ma túy nào đó. Mẹ Long căn vặn đám bạn để tìm hiểu nguyên nhân. Mấy cô cậu mới lớn mặt cứ xanh mét, líu ríu kể chuyện. Hóa ra, tiệc vui, mấy anh chàng lên cơn sĩ muốn chứng tỏ "phong cách đàn ông" đã rủ nhau ra mua rượu, bia về uống. Long và cậu bạn còn có sáng kiến sóc chai Coca cho nổi ga rồi pha rượu uống. Không ngờ do đói lại uống rượu mạnh pha với nước ga nên đã xảy ra sự việc khủng khiếp trên. Cơn say của Long kéo dài đến tối khuya mới tỉnh, hai ngày sau cậu chàng vẫn còn mệt. Tin "thằng Long say rượu" loạn rộng khắp trường và đám bạn bè, thậm chí nó còn là chủ đề để lũ bạn chế trong nhiều ngày, khiến Long đã thề sẽ chia tay hòan tòan với rượu.
Cũng để chứng tỏ mình là người lớn nên dù bị bệnh viêm phế quản mãn tính, nhưng từ nhiều tuần nay Hùng, học sinh lớp 11 một trường công lập Hai Bà Trưng HN vẫn miệt mài... tập hút thuốc. Nhiều lần ho sặc sụa đến quặn cả lồng ngực nhưng anh chàng vẫn cố gắng... đốt thuốc. Hùng cho rằng, bạn gái nhìn thấy cậu ngồi quán nước, mắt nheo nheo, trên mép gắn điếu vina phì phèo nhả khói sẽ thấy cậu là một người lớn đầy sức mạnh. Hơn nữa, đám bạn trai cùng lớp đều đã biết hút thuốc, Hùng mà không theo sẽ bị chúng nó giễu là "thò lò mũi xanh".
Trong số đám bạn của Hùng nhiều đứa còn cầm đồ để đánh bạc hoặc lấy tiền đi chơi. Chúng thường bảo nhau rằng đã đủ lớn để có thể tự quyết định việc làm của mình: "những tài sản gì của mình thì có thể tùy nghi sử dụng' và "thanh niên mà không biết, không dám cầm đồ thì vẫn chỉ là lũ con nít".
Không chỉ uống rượu, hút thuốc mà có đến 101 kiểu chứng tỏ người lớn của lứa tuổi vị thành niên. Nhiều thanh thiếu niên (kể cả những bạn gái) còn sẵn sàng bỏ nhà đi bụi vài đêm mà không hề biết điều gì sẽ xảy ra với mình. Đặc biệt gần đây, nhiều thanh thiếu niên còn tìm đến ma túy tổng hợp (thuốc lắc) để chứng minh mình là dân chơi sành điệu.
Theo các chuyên gia tâm lý, những kiểu thể hiện như vậy chỉ mang tính hình thức, thậm chí còn nguy hại đến bản thân. Xu hướng này cũng tạo ra sự phát triển lệch lạc trong xã hội. Thực ra, đến 18 tuổi con người mới được coi phát triển tương đối đầy đủ về thể chất. Nhưng về nhận thức thì lứa tuổi này vẫn còn rất non nớt. Trong một cuộc khảo sát của VnExpress hơn 1.000 bạn đọc (57,8%) nghĩ mình là người lớn khi 20 tuổi, 433 người (24%) cho rằng 18 tuổi là đã trưởng thành, 219 người (12,1%) thấy mình đã lớn khi mới 15 tuổi.
 |
Theo chị Nguyễn Vân Anh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu về giới, gia đình, phụ nữ và vị thành niên, sự trưởng thành không phụ thuộc vào hành vi bắt chước người lớn. Các bạn trẻ càng chứng minh sự lớn của mình bằng những hành vi giống người khác thì càng chứng tỏ sự thiếu bản lĩnh, thiếu tự tin về bản thân. Một người trưởng thành thực thụ là người biết điều tiết, biết suy nghĩ và lựa chọn hành vi của mình. Người trưởng thành sẽ biết làm chủ cuộc sống và biết điều tiết khao khát bản thân, nhận biết được cái gì nên và không nên làm. Trong một cuộc khảo sát khác trên VnExpress 75,6% ý kiến cũng đồng ý rằng, biết suy nghĩ thận trọng trước mọi quyết định mới thực sự là đã trưởng thành. Nhiều độc giả cho rằng uống rượu, hút thuốc, cờ bạc hay bỏ nhà chỉ là những trò phù phiếm vô vị, và chỉ có hơn 8% ý kiến chọn cách chứng tỏ này.
 |
Một nhà giáo cho rằng, sự nhầm lẫn trong nhận thức của các bạn trẻ một phần do các bậc phụ huynh còn chưa chú trọng đến sự định hướng cho con cái. Điều này đòi hỏi chính bố mẹ, những người hiểu con hơn ai hết, phải theo sát sự phát triển tâm sinh lý của con khi chúng bước vào tuổi mới lớn.
Với tư cách là một bà mẹ, chị Vân Anh cho rằng những chương trình giáo dục hiện nay chưa chú trọng vấn đề giáo dục phẩm chất con người. Các bài học chưa dạy trẻ biết nhìn nhận và định hướng về bản thân. Hiện nay, giáo dục mới chỉ nặng về kiến thức, bằng cấp và danh hiệu. Giáo dục về ý nghĩa, giá trị của cuộc sống vẫn chỉ dừng lại ở ý tưởng chưa thành giáo án của những nhà sư phạm.
Trịnh Vũ