Jared Kushner, con rể Tổng thống Donald Trump, đã trở lại tuyến đầu chính trị. Kushner đã làm việc với Thủ tướng Benjamin Netanyahu bên cạnh Tổng thống Mỹ, cùng nhau thảo luận chi tiết cho kế hoạch hòa bình 20 điểm nhằm chấm dứt xung đột Gaza.
Ngày 4/10, Kushner cùng phái viên của ông Trump về Trung Đông Steve Witkoff đến Ai Cập để bắt đầu các cuộc đàm phán tại Cairo với phái đoàn Israel và Hamas về việc thả con tin. Sau khi hoàn tất, hai người sẽ chuyển sang nhiệm vụ đảm bảo "thỏa thuận hòa bình lâu dài", theo một quan chức Nhà Trắng.
8 năm trước, việc Kushner xuất hiện trên bàn đàm phán không có gì đáng chú ý. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, người con rể 44 tuổi với phong thái điềm đạm này là thành viên chủ chốt, cố vấn cho Tổng thống Mỹ về mọi vấn đề chính sách. Ông đôi khi còn xuất hiện với tư cách người phát ngôn tại các buổi họp báo của Nhà Trắng.
Kushner cùng vợ Ivanka khi đó chuyển từ New York tới Washington cùng ba con nhỏ sau khi gia nhập chính quyền. Ông gặp vợ năm 2007 khi cả hai 25 tuổi và kết hôn năm 2009 tại Câu lạc bộ golf quốc gia Trump ở New Jersey.
Jared Kushner cùng vợ Ivanka Trump trong sự kiện mừng Tổng thống Donald Trump nhậm chức tại Washington ngày 20/1. Ảnh: AP
Cặp đôi quyền lực này nhanh chóng nhận ra những quy tắc khắt khe của Washington. Từng được xem là tâm điểm của New York, họ sau đó luôn chịu giám sát chặt chẽ trong từng hành động, phát ngôn và trở thành mục tiêu của báo chí. Trong thời gian làm việc trong chính quyền, Kushner cũng cảm thấy phiền toái với các rắc rối về cấp phép an ninh hay những câu hỏi liên quan tới công việc kinh doanh của gia đình.
Trong hồi ký Breaking History, Kushner từng kể "chúng tôi biết mình sẽ phải đối mặt thử thách, nhưng không biết mức độ của cơn bão đang chờ đợi mình. Có lẽ tốt hơn hết là không nên biết. Không có gì có thể chuẩn bị để đối phó với sự dữ dội ở Washington, các cuộc tấn công, điều tra, thông tin truyền thông sai lệch, tai tiếng và thậm chí là bị đâm sau lưng ngay trong Cánh Tây".
Do đó, nhiều người không ngạc nhiên khi vợ chồng Kushner hồi đầu năm tuyên bố sẽ không quay trở lại Nhà Trắng hỗ trợ ông Trump trong nhiệm kỳ này. Ivanka giải thích trên podcast rằng "chính trị là một thế giới khá đen tối" và điều đó "mâu thuẫn với những gì tôi nghĩ là tốt cho bản thân mình". Thay vì trở lại Manhattan, hai người đã chọn một ngôi nhà mới ở Miami, nơi thân thiện với đảng Cộng hòa.
Kushner đã phát triển quỹ đầu tư Affinity Partners cùng với một số cựu quan chức chính quyền ông Trump, với nguồn đầu tư từ một số quốc gia mà ông đã làm việc cùng trong nhiệm kỳ đầu, như Arab Saudi. Tháng trước, Forbes ước tính Kushner đã vào danh sách tỷ phú.
Hồi tháng 2/2024, Dan Primack của Axios từng hỏi Kushner liệu việc chấp nhận hàng tỷ USD đầu tư từ các quỹ đầu tư công do chính phủ Arab Saudi và UAE điều hành có khiến ông "khó có thể thực hiện bất kỳ vai trò nào về chính sách đối ngoại" trong chính quyền Trump hay không.
"Tôi từng phục vụ trong chính phủ và tôi nghĩ thành tích của mình khá hoàn hảo. Bây giờ tôi là nhà đầu tư tư nhân", Kushner khi đó trả lời.
Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, Kushner âm thầm nối lại vai trò là một trong những cố vấn chính sách đối ngoại quan trọng nhất của ông Trump tại Nhà Trắng.
"Kushner cùng với Witkoff đã gặp ông Netanyahu hai lần trong tuần qua, trong đó có một lần tại khách sạn Thủ tướng Israel nghỉ lại ở New York ngày 28/9. Mục đích của các cuộc gặp là thu hẹp khoảng cách giữa ông Trump và ông Netanyahu trước thềm cuộc họp tại Nhà Trắng ngày 29/9", The Forward đưa tin.
Kushner cũng đã có mặt tại Nhà Trắng vào ngày 29/9 trong cuộc gặp giữa ông Netanyahu và ông Trump. Ông ngồi cạnh các cố vấn hàng đầu của ông Trump trong cuộc họp báo chung. Kushner có mặt trong căn phòng quan trọng hàng đầu của Mỹ, nhưng không đảm nhận vai trò chính thức nào trong chính quyền, đồng nghĩa không bị ràng buộc với các nghĩa vụ đi kèm.
Đối với nhiều nhà quan sát, vai trò của Kushner gây tranh cãi. Song với đội ngũ của ông Trump, chính điều này khiến Kushner trở nên hiệu quả. Trong mắt họ, Kushner là người giàu có, quảng giao và trung thành, có thể làm những điều mà nhiều nhà ngoại giao truyền thống không thể.
Cùng với việc thúc đẩy kế hoạch hòa bình và thả con tin, Kushner cũng xuất hiện trên các trang kinh doanh gần đây khi giúp môi giới thỏa thuận giữa công ty trò chơi điện tử Mỹ Electronic Arts với quỹ đầu tư quốc gia Arab Saudi, trị giá 50 tỷ USD.
"Từng là nhân tố chủ chốt trong xây dựng Hiệp định Abrahams (bình thường hóa quan hệ giữa Israel với một số quốc gia Arab), Jared Kushner đã có thành tích đối ngoại được công nhận trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump. Do đó, ông ấy là lựa chọn hoàn toàn đúng đắn để mang lại thỏa thuận lịch sử, hướng tới nền hòa bình bền vững", Phó thư ký báo chí Nhà Trắng Anna Kelly nói.
Kushner đã đóng góp nhiều vào nỗ lực thúc đẩy hòa bình Gaza. Trong nhiều tháng, Kushner và cựu thủ tướng Anh Tony Blair xây dựng kế hoạch hậu chiến dài hạn cho Gaza, trước khi đệ trình lên Nhà Trắng hồi tháng 8.
"Jared được Tổng thống tin tưởng, được Phó tổng thống JD Vance đánh giá cao, được ông Witkoff yêu mến và không cạnh tranh với Ngoại trưởng Marco Rubio. Người Israel không xem ông ấy như mối đe dọa, trong khi người Arab Saudi và Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) cảm thấy thân thiết. Jared ít có ảnh hưởng với người Palestine nhưng giờ họ phải đặt cược vào ông", một nguồn tin thân cận chia sẻ về Kushner.
Cựu thủ tướng Anh Blair mô tả Kushner thông minh và có kỷ luật. Một nguồn tin thân cận với thế giới Arab thậm chí nhận xét "khi Jared xuất hiện, điều đó có nghĩa mọi thứ thực sự được thực hiện". Những người thân cận với Kushner nói kỹ năng giá trị nhất của ông là khả năng khiến mọi người mở lời.
Jared Kushner tới buổi họp báo chung giữa Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng ngày 29/9. Ảnh: AFP
Kushner đã phối hợp chặt chẽ với Witkoff, tham dự các cuộc họp với đại diện các chính phủ ở Trung Đông. Sau khi cuộc tấn công Hamas ở Qatar của Israel gây phẫn nộ, Kushner và Witkoff quyết định tận dụng sự việc này để tăng áp lực, buộc Tel Aviv phải xin lỗi và nhượng bộ.
Kushner và Witkoff có nhiều điểm chung. Cả hai đều có mối quan hệ lâu năm với Tổng thống. Họ đều có thể nói về bất động sản, điều mà nhiều người trong cuộc coi là chìa khóa để hiểu ông Trump.
Jared Kushner lớn lên trong một gia đình làm về bất động sản và học hỏi được nhiều điều từ người cha Charles Kushner. Ông là người đầu tiên nói về ý tưởng phát triển dải đất Gaza thành "Riviera của Trung Đông", trước khi ông Trump tuyên bố về tham vọng này.
"Jared rất thông minh và táo bạo, cũng như thân cận với Tổng thống", một người từng làm việc với Kushner nhận xét.
Katy Balls, nhà phân tích của Sunday Times, nhận xét Kushner đã cho thấy "ông vẫn có tầm ảnh hưởng lớn hơn nhiều người trong chính quyền, ngay cả khi đã rời Cánh Tây".
Thanh Tâm (Theo Sunday Times, The Times, Popular Information)