Tuần trước, trên mạng xã hội X, ca sĩ Justin Bieber bày tỏ bức xúc trước 90 triệu người theo dõi về một nút bấm nằm trong ứng dụng Tin nhắn (Messages) của iPhone. Khi nhấn vào, nút tự động ghi âm giọng nói. Nhưng điều khiến nam ca sĩ bực mình là nút này nằm cùng vị trí với nút gửi tin nhắn khiến anh thường xuyên bấm nhầm.
"Khi bấm nhầm, nó không chỉ phát ra tiếng bip khó chịu, mà còn dừng nhạc đang phát", Bieber viết.
Thông điệp của Bieber nhanh chóng nhận hàng chục triệu lượt xem. Nhiều người cho biết cũng đang gặp phải tình huống tương tự khi thiết kế Trải nghiệm người dùng (UX) của Apple gây phiền hà. Nam ca sĩ sau đó cũng được người hâm mộ đặt biệt danh "nhà phê bình UX bất đắc dĩ".
Tính năng Bieber đề cập đã xuất hiện trên iPhone cách đây ba năm. Nhưng theo Telegraph, lời chỉ trích đã chạm đến một vấn đề lớn hơn, dai dẳng trên hệ điều hành iOS được 1,5 tỷ người trên toàn thế giới sử dụng: nền tảng ngày càng phức tạp, dễ gặp lỗi.
Thực tế, hệ điều hành dành cho iPhone liên tục bị than phiền nhiều lỗi. Gần nhất, phiên bản iOS 26 bị người dùng trên mạng xã hội, diễn đàn công nghệ đánh giá chậm thông báo, nóng máy, ứng dụng bị treo, thời lượng pin giảm, một số chức năng hoạt động không bình thường...
Minh họa iPhone gặp lỗi. Ảnh: iGeeksBlog
Sự "phình to" của iOS
Kể từ khi iPhone ra mắt cách đây 18 năm, Apple liên tục bổ sung tính năng mới cho iOS mỗi năm. Phiên bản iOS 26 "đại tu" ngôn ngữ thiết kế với tên gọi Liquid Glass - giao diện với thông báo và điều khiển trong suốt, hay giới thiệu tính năng Apple Intelligence nhằm đưa trí tuệ nhân tạo vào loạt ứng dụng iPhone như Mail và Notes.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc ngày càng có nhiều tính năng trong một phần mềm dẫn đến hiện tượng "phình to" (bloat), trong đó phần mềm càng phức tạp càng dễ gặp lỗi. Theo Josh Cohenzadeh, đại diện công ty kiểm tra độ tin cậy thiết bị di động Sentry, yếu tố quan trọng ở đây là chu kỳ. Hàng năm, Apple buộc phải tung ra bản cập nhật lớn, kể cả khi không hoàn hảo, để giữ nhịp thị trường và người dùng. Khi liên tục bổ sung tính năng mới và thay đổi giao diện người dùng, tính ổn định và độ tin cậy có thể bị ảnh hưởng.
Dù iOS thường nhận phàn nàn mỗi lần nâng cấp phiên bản mới, Apple hiếm khi lên tiếng giải thích. Tuy nhiên, nhiều công ty phân tích ghi nhận số lượng lỗi tăng lên thời gian qua, đặc biệt là sau các bản cập nhật lớn. Chẳng hạn, theo công ty thử nghiệm phần mềm Luciq, việc iOS tự khởi động lại ứng dụng (dấu hiệu của sự cố) trên bản iOS 26 xảy ra thường xuyên gấp đôi so với những phiên bản trước đó.
"Quan điểm rằng iOS ngày càng nhiều lỗi có phần đúng, đặc biệt trên iOS 26 mới nhất", Kenny Johnston, Giám đốc sản phẩm của Luciq, nhận xét.
Xu hướng sử dụng iPhone thời gian dài
Giới chuyên gia đánh giá người dùng ngày càng gắn bó với iPhone lâu hơn, nghĩa là họ đang sử dụng các mẫu cũ hơn, ít phù hợp với phần mềm mới vốn đòi hỏi thông số mạnh hơn.
Theo nhà phân tích Ben Wood của công ty nghiên cứu CCS Insight, trung bình người dùng Anh giữ điện thoại trong 3,7 năm, tăng đáng kể so với 5 năm trước. Ông so sánh nó giống như "lắp một động cơ yếu vào một chiếc xe hơi lớn". Apple vẫn hỗ trợ phần mềm lâu dài cho iPhone, nhưng nhiều trong đó không hoạt động tốt trên điện thoại đời cũ.
Dù không thừa nhận lỗi, Apple bắt đầu ưu tiên giải quyết các vấn đề về hiệu năng hơn là tính năng mới. Công ty cũng "mở" các chương trình thử nghiệm beta rộng rãi kể từ năm 2015, điều trước đó vốn chỉ xuất hiện nội bộ. Ngoài ra, hãng cũng "triển khai từ từ" trên những phiên bản iOS mới, cho phép người dùng sử dụng phần mềm cũ lâu hơn, theo 9to5mac là "ngầm thừa nhận các bản cập nhật mới có thể gây ra lỗi không mong muốn".
Thực tế, người dùng ngày càng ngần ngại nâng cấp iOS mới. Với phiên bản iOS 26, dữ liệu từ TelemetryDeck cho thấy hiện chỉ 40,6% người dùng iPhone nâng cấp sau gần ba tháng. Năm ngoái, tỷ lệ cập nhật iOS 18 đạt 62% trong cùng mốc thời gian.
Nỗ lực về trí tuệ nhân tạo của Apple cũng dẫn đến một số sự cố trên iPhone. Chẳng hạn, tính năng tóm tắt thông báo đã đưa ra thông tin sai lệch nghiêm trọng, buộc Apple tạm ngừng cung cấp gần một năm trước, hiện bổ sung thành "tùy chọn" cho người dùng thay vì mặc định như trước.
Sự thay đổi nhân sự
Apple đang trải qua đợt biến động nhân sự, khi giám đốc cấp cao và kỹ sư chủ chốt đồng loạt nghỉ việc hoặc lên kế hoạch rời đi. Trong số này có Alan Dye, giám đốc thiết kế của Apple và là người tiên phong điều chỉnh giao diện Liquid Glass. Theo CNN, ông được ví là bộ mặt của studio thiết kế Apple sau khi Jony Ive rời Apple năm 2019. Theo một số tin đồn, Dye sẽ đến Meta.
Joe Tigay, Giám đốc phụ trách danh mục đầu tư của Rational Equity Armor Fund, đánh giá quyết định gia nhập công ty của Mark Zuckerberg "là mối đe dọa trực tiếp lớn" đối với Apple so với các vụ rời đi khác.
John Giannandrea, giám đốc bộ phận trí tuệ nhân tạo Apple, trước đó cũng từ chức. Có thông tin ông bị CEO Tim Cook sa thải. Bloomberg nhận định, dù theo cách nào cũng cho thấy Apple đã thất bại về AI.
Theo Telegraph, việc Apple có hàng loạt biến động nội bộ khiến công ty không hoàn toàn chú tâm nâng cấp trải nghiệm người dùng trên sản phẩm, và điều đó đang thể hiện qua iOS. Apple dự kiến đạt doanh thu iPhone kỷ lục năm nay, nhưng theo trang này, nếu khách hàng trung thành cảm thấy trải nghiệm người dùng đang bị ảnh hưởng, việc duy trì chuỗi thành công với smartphone này sẽ khó khăn hơn.
Bảo Lâm tổng hợp
- Loạt lỗi trên iOS 26
- 5 tính năng mới nổi bật trên iOS 26
- Liquid Glass - ngôn ngữ thiết kế mới của Apple