![]() |
Người hay bị hạ đường huyết nên đem theo bánh kẹo bên mình. |
Lượng đường trong máu xuống dưới 2,5 mmol/lít được coi là hạ đường huyết. Điều trị triệu chứng rất dễ, chỉ cần tiêm hay cho bệnh nhân uống glucoza. Bệnh có thể do u tuyến tụy gây ra, gọi là hạ đường huyết tự phát; triệu chứng thường rất nặng, hay có cơn hôn mê, co giật; bệnh nhân phải ăn luôn miệng nên bị béo phì. Nếu cắt u, bệnh có thể chữa khỏi hẳn.
Các nguyên nhân khác gồm đói lả, ốm nặng lâu ngày không ăn được, có bệnh ung thư, đường ruột, gan, nội tiết. Hạ đường huyết cũng xảy ra do tăng insulin đột ngột sau khi cắt dạ dày, sau gắng sức hoặc cho con bú. Bệnh nhân tiểu đường cũng dễ bị hạ đường huyết 1-2 giờ sau khi tiêm insulin. Ngoài ra còn nhiều trường hợp không biết được nguyên nhân (chiếm khoảng 70%), triệu chứng thường nhẹ.
Ở thể nhẹ, thường bệnh nhân không chịu được đói, người run, chân tay bủn rủn, vã mồ hôi, chóng mặt, tim đập nhanh, đánh trống ngực, lờ đờ, buồn ngủ. Công nhân làm việc nặng vào cuối giờ lao động có thể hạ đường huyết nhẹ, dẫn đến mệt mỏi, làm việc kém năng suất và dễ xảy ra tai nạn lao động. Nếu được uống nước đường hay ăn các thức ngọt thì khỏi. Nguyên nhân thường là do không kịp ăn sáng.
Ở thể vừa, người bệnh có thể rối loạn tinh thần, có cơn thao cuồng, sầu uất, ủ rũ, mất phương hướng, đôi khi xuất hiện cơn co giật như động kinh, nhìn đôi. Có người bị liệt nửa người nhưng thường chỉ vài phút, vài giờ là khỏi hẳn; hoặc buồn nôn, đôi khi đau bụng, ngất.
Thể nặng có thể gây hôn mê đột ngột, hôn mê sâu, co cơ hàm hoặc co giật toàn thân, có khi liệt nửa thân; thân nhiệt giảm. Có người tự nhiên tỉnh dần trong vài giờ hay vài ngày. Nếu tiêm glucoza thì khỏi nhanh hơn. Có trường hợp tử vong vì trụy tim mạch trong các cơn nặng. Hạ đường huyết tự phát thường xảy ra lúc đói, rất đúng giờ, giống nhau, hay bị đi bị lại nhiều lần. Nếu lấy máu làm xét nghiệm, thấy đường huyết hạ.
Để tránh hạ đường huyết, cần ăn đủ bữa. Công nhân làm việc nặng cần có chế độ ăn sáng bắt buộc tại xưởng trước khi làm việc; lúc cuối giờ nên uống thêm sữa, nước ngọt. Những người hay bị hạ đường huyết cần chuẩn bị sẵn đường, bánh, kẹo, khi thấy đói thì ăn ngay. Khi xảy ra hôn mê do hạ đường huyết, cần tiêm 20-30 g glucoza vào tĩnh mạch sau khi đã lấy máu xét nghiệm, kế đó tiêm truyền chậm glucoza 5% tĩnh mạch.
Ở bệnh nhân đái tháo đường điều trị bằng insulin, phải tiêm thuốc vào trước bữa ăn 1-2 giờ. Sau khi tiêm insulin, nếu thấy người khó chịu, bủn rủn thì ăn một ít đường. Trường hợp nghi ngờ có khối u tụy cần làm siêu âm, chụp cắt lớp vi tính ổ bụng; nếu có u thì tiến hành phẫu thuật cắt bỏ.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)