Nhóm nghiên cứu ở Đại học Nam Khai cấy ghép giao diện não - máy tính trên khỉ năm 2023. Ảnh: Đại học Nam Khai
Interesting Engineering hôm 28/6 đưa tin, nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Nam Khai hoàn thành thử nghiệm đầu tiên trên thế giới với giao diện não - máy tính cấy qua mạch máu, giúp bệnh nhân bị liệt có thể cử động tay chân trở lại. Dưới sự chỉ đạo của giáo sư Duan Feng tại Đại học Nam Khai, các nhà nghiên cứu tiến hành thử nghiệm thành công.
Bệnh nhân nam 67 tuổi bị liệt nửa người do đột quỵ cách đây 6 tháng trải qua cấy ghép giao diện não - máy tính để giúp phục hồi cử động. Bác sĩ phẫu thuật sử dụng hình ảnh độ chính xác cao để đưa điện cực vào mạch máu trong não bằng thủ thuật xâm lấn tối thiểu qua tĩnh mạch ở cổ. Phương pháp này khác với cách tiếp cận của công ty Neuralink do Elon Musk sáng lập, yêu cầu phẫu thuật kết nối các phần của não với chip.
Thủ thuật này đặt một stent với các điện cực dày 50 micromet dọc theo thành mạch. Điện cực kết nối qua dây dẫn trong ngực với thiết bị không dây cấy dưới da, cho phép thu thập và truyền tín hiệu điện não đồ (EEG). Duan giải thích nhóm nghiên cứu tích hợp giao diện não - máy tính can thiệp với kích thích điện, cho phép điều chỉnh liệu pháp theo thời gian thực. Phương pháp của họ giúp hỗ trợ huấn luyện vận động và tăng cường khả năng tái tạo thần kinh, dẫn đến cử động tay chân ổn định và tự nhiên.
Sau điều trị, bệnh nhân lấy lại khả năng cầm nắm và có thể thực hiện công việc hàng ngày như lấy thuốc, mà không gặp tác dụng phụ như nhiễm trùng hay hình thành huyết khối. Trước khi bắt đầu thử nghiệm trên người, nhóm của Duan đã thực hiện nhiều nghiên cứu trên động vật kết hợp công nghệ giao diện não - máy tính với kích thích điện chức năng.
Các nhà nghiên cứu đã đạt tiến bộ đáng kể vào năm 2022 khi sử dụng giao diện não - máy tính để điều khiển chuyển động của một con cừu sau khi lập bản đồ tín hiệu điện của nó. Năm sau đó, các điện cực cấy vào xoang dọc trên của khỉ cho phép con vật tự ăn với cánh tay robot điều khiển bằng tín hiệu suy nghĩ từ vỏ não vận động.
Duan nhấn mạnh thử nghiệm trên người này đánh dấu lần đầu tiên thực hiện cấy ghép giao diện não - máy tính qua phẫu thuật can thiệp trên thế giới. Theo nhà khoa học Trung Quốc, bước tiến trên mở đường cho việc sử dụng rộng rãi công nghệ mới trong tương lai và mang lại hy vọng cho bệnh nhân bị suy giảm vận động như do đột quỵ.
Trước đó, đầu tháng 3, Đại học Phúc Đán thông báo thực hiện 4 ca phẫu thuật giao diện tủy sống xâm lấn tối thiểu, cho phép bệnh nhân liệt hoàn toàn đầu tiên trên thế giới đứng và đi lại. Hai tháng sau, Bệnh viện trực thuộc Đại học Chiết Giang tiến hành cấy ghép giao diện thần kinh tủy sống khép kín đầu tiên của Trung Quốc giúp bệnh nhân liệt nửa người đi lại và tự sử dụng nhà vệ sinh.
An Khang (Theo Interesting Engineering)