Thứ bảy, 26/7/2025
Thứ sáu, 25/7/2025, 06:00 (GMT+7)

Giảm nắng cho nhà hướng Tây nhờ gạch bông gió

Gạch bông gió, vật liệu từng phổ biến trong các công trình cũ, đang quay trở lại như một cách cản nắng, hỗ trợ thông gió tự nhiên mà không che kín không gian.

Nhiệt độ ngoài trời có thể giảm sau 6 giờ tối, nhưng với nhà hướng Tây, hơi nóng vẫn có thể hầm hập từ tường, sàn và trần tích tụ suốt cả ngày. Vì thế, nhiều công trình nhà ở ưu tiên giải pháp làm mát thụ động thông qua thay đổi vật liệu che nắng.

Gạch bông gió là một vật liệu từng phổ biến trong các công trình cũ, đang quay trở lại như một cách cản nắng, hỗ trợ thông gió tự nhiên mà không che kín không gian. Loại gạch này có cấu trúc rỗng, thường làm bằng xi măng, đất nung hoặc bê tông nhẹ. Khi được bố trí tại các bức tường mặt tiền hoặc vách ngăn hướng Tây, gạch bông gió như lớp chắn nắng trung gian, giảm đáng kể lượng ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào bên trong.

Để tối ưu hiệu quả làm mát, việc sử dụng gạch bông gió thường được kết hợp với các giải pháp tổ chức không gian thông thoáng. Như căn nhà này được thiết kế tạo luồng gió chéo nhờ việc bố trí cửa hoặc khe thông gió ở hai mặt đối diện, từ đó khí nóng dễ dàng thoát ra và không khí mát có thể luân chuyển vào.

Với nhiều hình dáng khác nhau, gạch bông gió cũng hỗ trợ phân tán ánh sáng thành các vệt đổ bóng dịu, tạo điều kiện thuận lợi cho điều chỉnh ánh sáng tự nhiên.

Khu vực phòng giặt của căn nhà tại Brazil trong ảnh cũng sử dụng loại gạch này để tạo sự thông thoáng và mang lại ánh sáng. Phần tường và sàn được phối theo 2 màu đối lập để tạo ra sự tương phản của không gian và làm nổi bật ánh sáng khi chiếu vào nhà.

Các khoảng thông tầng, giếng trời hoặc sân trong cũng được tận dụng để tạo dòng đối lưu theo phương thẳng đứng. Với những ngôi nhà có diện tích hẹp chiều ngang, việc đẩy các phòng sinh hoạt về phía sau và bố trí khoảng trống đệm ở mặt tiền có thể giúp giảm trực tiếp ảnh hưởng của nắng chiều.

Bên cạnh vật liệu và hướng gió, một số yếu tố phụ trợ cũng giúp nâng cao hiệu quả giảm nhiệt cho nhà hướng Tây. Như việc sơn tường ngoài màu sáng có khả năng phản xạ nhiệt tốt hơn, hạn chế tích tụ nhiệt lượng trên bề mặt tường.

Ngôi nhà hướng Tây trong ảnh còn sử dụng trần nhà cao và nhờ khoảng không rộng phía trên, không khí nóng có thể được đẩy lên cao thay vì tích tụ ở tầm sử dụng của con người.

Cửa sổ chớp, cửa trượt hoặc cửa nhiều cánh có thể được mở linh hoạt theo hướng gió, hỗ trợ quá trình trao đổi khí giữa trong và ngoài nhà theo từng thời điểm trong ngày.

Dù mang lại nhiều lợi ích về thông gió và giảm nắng, gạch bông gió vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định. Do kết cấu rỗng, loại gạch này không có khả năng cách âm tốt, đặc biệt khi nhà nằm gần các trục đường lớn hoặc khu vực có nhiều tiếng ồn. Vì thế ở căn nhà tại Indonesia với tổng diện tích 180 m2 này, gia chủ thiết kế lớp gạch bông gió bên ngoài, cách lớp tường bên trong một khoảng, vừa giúp cản nhiệt lại không ảnh hưởng đến không gian sống bên trong.

Gạch bông gió cũng có nhược điểm là dễ bám bụi và rong rêu theo thời gian nếu không được vệ sinh định kỳ. Khi trời mưa kèm theo gió mạnh, nước có thể xuyên qua các ô gạch, gây ẩm ướt cho không gian phía sau. Do đó gia chủ cần thường xuyên vệ sinh để giữ cho tường từ gạch bông gió sạch sẽ, tối ưu hiệu quả chắn nắng, nóng từ loại nguyên liệu này.

Bích Phương (theo ArchDaily, Dezeen)
Ảnh: Tamara Wibowo Architects, Design Work Group, CODA Arquitetura, Studio Bright