Từ năm 1991, các nhà lãnh đạo Estonia đã tham vọng tạo nên quốc gia kỹ thuật số. Việc phát triển kỹ thuật số, Internet tốc độ cao và cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin là ưu tiên hàng đầu quốc gia. Năm 2001, Estonia là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới thông qua đạo luật coi quyền truy cập Internet là quyền con người.
Giáo dục là trọng tâm trong kế hoạch thay đổi của đất nước. Năm 1997, một dự án mang tên "Tiigrihüpe" (Hổ Nhảy) được khởi động với mục đích cung cấp máy tính và quyền truy cập Internet cho trường học. Giáo viên được đào tạo các kỹ năng quan trọng để thành thạo kỹ thuật số.
Hầu hết trường học ở Estonia sử dụng tài liệu học kỹ thuật số gồm nền tảng sách giáo khoa online Opiq và hệ thống quản lý điện tử eKool. Đây là hệ thống kết nối trực tuyến giáo viên, học sinh và phụ huynh. "Những hệ thống này được thiết lập trong nhiều năm. Khi Covid-19 làm trường học phải đóng cửa, thực tế nó chỉ chuyển các lớp học trực tiếp sang môi trường ảo", Laura Limperk-Kütaru, người đứng đầu bộ phận Quan hệ quốc tế của Estonia nói.
Taavi Kreitsmann, Hiệu trưởng Tartu Erakool, trường phổ thông dành cho học sinh 7-13 tuổi tại thành phố Tartu, nhận xét Covid-19 không phải "miếng bánh béo bở". Nhưng về nhiều mặt, Estonia có thuận lợi hơn so với các quốc gia khác. Trước đại dịch, 340 học sinh của trường đều có iPad riêng do nhà trường quản lý. Các em sử dụng thiết bị thông minh để học, nhận giáo trình, bài tập từ nhà trường. Trong một năm, học sinh có nhiều ngày học trực tuyến tại nhà.
Tartu Erakool là trường tư thục nên có thể được đầu tư thiết bị học tập tốt hơn nhiều trường khác trên cả nước. Không phải tất cả trẻ em ở Estonia đều sở hữu máy tính xách tay hay máy tính bảng. Tuy nhiên, ở những khu vực khó khăn, chính quyền địa phương, các tổ chức tình nguyện đã vào cuộc để giúp mang lại những điều kiện học tập tốt nhất.
Tháp canh và nhà thờ thánh Olav ở Estonia. Ảnh: Shutterstock.
Tại Estonia, các nhà công nghệ giáo dục được đào tạo bài bản trong trường đại học. Họ có nhiệm vụ hướng dẫn giáo viên các cấp phương pháp sử dụng nguồn tài liệu kỹ thuật số để mang lại hiệu quả tốt nhất. Đến nay, kết quả cho việc đầu tư kỹ thuật số trong giáo dục là khả quan. Limperk-Kütaru thông tin giáo viên tại các trường học đều có thể kết nối với học sinh qua hình thức trực tuyến.
Khi Covid-19 bùng phát, trường phải đóng cửa, việc học của trẻ em Estonia vẫn liền mạch dù phải chuyển sang trực tuyến. Tất cả nhờ những hệ thống giáo dục điện tử vốn luôn được đầu tư xây dựng và sử dụng trong trường học.
Không chỉ làm tốt nhiệm vụ đào tạo từ xa trong thời gian phong tỏa, Estonia đang khẳng định là cường quốc giáo dục mới tại châu Âu, thậm chí trội hơn Phần Lan, quốc gia luôn giành thứ hạng cao trong các bài kiểm tra PISA. Theo kết quả kỳ thi PISA 2018, Estonia xếp hạng 5 trong bài thi Đọc còn Phần Lan xếp hạng 7. Ở bài thi Toán và Khoa học, Estonia lần lượt xếp hạng 8, 4 trong khi Phần Lan đứng thứ 16 và 6.
Là trưởng bộ phận Giáo dục và Kỹ năng tại Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), nơi quản lý kỳ thi PISA, Andreas Schleicher dành nhiều sự chú ý cho Estonia. Khi được hỏi tại sao việc học từ xa của quốc gia này thành công, ông nhận xét sự khác biệt nằm ở giáo viên và lãnh đạo trường học. Tại Estonia, đội ngũ này đã quen với môi trường học tập sáng tạo, linh hoạt, kết hợp nhuần nhuyễn năng lực cá nhân, không gian, thời gian và công nghệ trong giáo dục.
"Khác với các quốc gia trong khu vực, sau độc lập, Estonia không cố gắng khôi phục hệ thống cũ mà thế hệ doanh nhân trẻ đã tạo ra hệ thống hoàn toàn mới. Trong đó, kinh doanh và số hóa là trọng tâm quốc gia", Andreas Schleicher nói.
Hồng Khánh (Theo The Guardian)