Shiratama Azuki, du khách Nhật, dự kiến du lịch Hội An hai tuần, bắt đầu từ 1/11 và được "trải nghiệm" lội bì bõm khi phố cổ ngập trở lại hôm 3/11. Azuki biết trước thời tiết xấu nên không bất ngờ. "Mọi thứ vẫn ổn, đôi lúc mất điện nhưng nhân viên tận tâm. Tôi nghĩ đây là một trải nghiệm đặc biệt", Azuki nói.
Tuy nhiên, không phải du khách nào cũng giữ được sự lạc quan như Azuki.
Sae, du khách Đức, đã rời Hội An ngay trong ngày 3/11, sớm hơn hai ngày so với dự định. Cô chọn ra Hà Nội rồi vào TP HCM. Nữ du khách cho biết không muốn thời gian du lịch bị gián đoạn, nên dù thông cảm với người dân địa phương, cô nghĩ rời đi là giải pháp tốt nhất.
Tuần qua, du lịch miền Trung, đặc biệt là Huế và Hội An, chịu ảnh hưởng nặng sau đợt mưa lũ lớn. Tại Huế, tối ngày 27/10, mực nước sông Hương và sông Bồ vượt báo động ba. Đỉnh lũ sông Hương đạt 5,05 m, khiến hàng chục xã, phường tại TP Huế ngập 1-2 m. Kinh thành Huế ở bờ bắc sông Hương cũng bị nước bao vây.
Tại Hội An (Đà Nẵng), nhiều hàng quán, cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch ngập sâu 2-3 m. Mọi hoạt động du lịch trong phố cổ gần như ngưng trệ 4-5 ngày từ đêm 27/10.
"Ước tính sơ bộ thiệt hại đã hơn một tỷ đồng", bà Hoàng An, đại diện một khách sạn gần cầu Trường Tiền, Huế, nói. Bà An cho biết khách sạn xây nền cao nên không bị ngập, nhưng khu vực nguồn điện thang máy ở vị trí thấp bị hỏng. Đến nay, khách sạn chưa sửa vì lo ngại đợt bão tới sẽ hỏng tiếp.
Theo thống kê ngày 4/11 của Sở Du lịch Huế, từ 27/10 đến 3/11, các cơ sở dịch vụ du lịch trên địa bàn thiệt hại nặng vì lũ ngập. Nhiều khách sạn 4-5 sao như Vinpearl Huế, Silk Path, La Vela Huế bị nước tràn vào, gây hỏng hóc nhiều tài sản, trang thiết bị. Ước tính 5.000 phòng bị hủy, tương đương 10.000 lượt khách, thiệt hại lên tới 20 tỷ đồng.
Tổn thất do bão lũ có thể chưa dừng lại khi bão Kalmaegi đang tiến vào Biển Đông, có khả năng gây mưa lớn diện rộng các tỉnh từ Quảng Trị đến Khánh Hòa, nguy cơ xuất hiện đợt lũ mới.
Khi nước chưa rút hết, bão số 13 có thể khiến tình hình càng tệ hơn. Trong hai tuần qua, lượng khách hủy phòng tại khách sạn của bà Hoàng An đã vượt 50%. Bà An cho biết tháng 11 khách sạn cũng bị hủy hai đoàn khách MICE làm hội nghị cuối năm.
Huế, Đà Nẵng và Hội An là "cung đường vàng" du lịch, chỉ cần một điểm ngập lụt, du khách có xu hướng hủy cả tuyến, chọn điểm đến khác an toàn hơn. Bà An dự tính phải hết tháng 11, khách mới bắt đầu trở lại. "Những hình ảnh ngập lụt, kết hợp cơn bão sắp tới sẽ khiến tâm lý du khách ảnh hưởng", bà nói.
Đại diện nhà hàng Thảo Nhi ở đường Khải Định, Huế, cho biết cơ sở ở vị trí cao nên cơ sở vật chất ít bị ảnh hưởng bởi đợt lũ vừa rồi. Tuy nhiên, lượng khách cũng đang sụt giảm mạnh mùa thấp điểm, lại cộng thêm ảnh hưởng của bão lũ càng khiến khách e dè.
"Các đơn vị cung cấp dịch vụ du lịch ở miền Trung đã khó càng thêm khó", bà An nói.
Phố cổ Hội An trong đợt lũ lịch sử cuối tháng 10. Ảnh: Nguyễn Đông
Trong khi các cơ sở du lịch địa phương gồng mình khắc phục hậu quả của mưa lũ và chuẩn bị cho đợt bão kế tiếp, các công ty lữ hành cũng phải xoay chuyển liên tục để giữ uy tín với khách hàng.
Ông Phạm Anh Vũ, đại diện Du Lịch Việt, cho biết trong hai tuần qua, do ảnh hưởng của các đợt mưa lớn liên tiếp và cảnh báo về cơn bão số 13 (Kalmaegi), công ty ghi nhận tỷ lệ khách hủy và hoãn tour tuyến miền Trung ở mức 30-40%. Các điểm chịu ảnh hưởng lớn nhất gồm Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam - đặc biệt là Hội An do dễ ngập - và Quảng Bình, nơi các tuyến du lịch động Phong Nha - Kẻ Bàng bị gián đoạn do nước lớn.
Tương tự, bà Nguyễn Nguyệt Vân Khanh, đại diện Vietravel, cho biết 15-20% khách hoãn, hủy tour miền Trung tùy tuyến. Các đoàn đã khởi hành trong giai đoạn này đều được chủ động điều chỉnh lịch trình, thay đổi điểm tham quan hoặc rút ngắn hành trình để bảo đảm an toàn.
Với các đoàn dự kiến khởi hành tuần tới, Vietravel cho biết đang theo sát diễn biến thời tiết, đồng thời kết hợp các đối tác địa phương đưa ra phương án ứng phó linh hoạt. Một số đoàn du lịch đường bộ và đường bay đến Huế, Đà Nẵng và Quy Nhơn trong giai bão số 13 đổ bộ đã được hoãn hoặc dời lịch.
Các công ty lữ hành nhận định tháng 9-11 hàng năm là rủi ro định kỳ, buộc phải chấp nhận và điều chỉnh linh hoạt. Họ đã có nhiều kinh nghiệm, đặc biệt như năm 2020 khi liên tiếp tám cơn bão lớn gây ngập lụt kéo dài từ Quảng Bình đến Quảng Nam, ảnh hưởng nghiêm trọng đến du lịch nội địa.
"Những năm có bão mạnh và mưa kéo dài hoặc bão chồng bão thường là giai đoạn khó khăn nhất. Thiệt hại không chỉ đến từ chi phí hủy, hoãn tour, mà còn ở áp lực điều hành, điều phối dịch vụ và giữ uy tín thương hiệu trong việc đảm bảo an toàn cho khách", ông Vũ nói.
Sáng 4/11, anh Trần Minh Hiếu, hướng dẫn viên tự do khu vực miền Trung, đang dẫn đoàn khách 8 người tham quan Huế. Họ vừa kết thúc hành trình ở Đà Nẵng, Hội An dù gặp ngập lụt nhưng may mắn vẫn không lỡ dở lịch trình nào. Chiều cùng ngày, đoàn đi tham quan các di tích ở Huế trong thời tiết nắng đẹp. Nhiều khả năng, đoàn sẽ kết thúc hành trình trọn vẹn.
Tuy nhiên, đó chỉ là niềm vui ít ỏi của anh Hiếu trong thời gian này. Tuần trước, nhiều đoàn khách hủy tour vì ngập lụt còn tuần tới, một đoàn khách khác cũng đã dời tour, chưa ấn định ngày trở lại vì bão số 13.
Với hướng dẫn viên tự do như anh Hiếu, thu nhập phụ thuộc vào mỗi đoàn khách hoàn thành lịch trình. Do đó, tháng 11, anh ước tính thu nhập sẽ giảm khoảng hơn 50% vì bão lũ.
Trong khi những cơ sở du lịch ở Huế, Hội An đang gồng mình khắc phục thiệt hại, những hướng dẫn viên như anh Hiếu cũng chật vật tìm cách mưu sinh giữa thời tiết khắc nghiệt.
"Lâu nay, thường chỉ có một cơn bão lớn cuối năm nhưng năm nay đòn thiên tai thật "kinh khủng", anh Hiếu nói.
Hoài Anh