Đột quỵ và đột tử
khác nhau thế nào

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho não bị tắc
song tim vẫn đập, còn tim đột ngột ngừng hoạt động
gây tử vong ngay gọi là đột tử.

Đột quỵ

Đột tử

Nguyên nhân

Nhóm nguy cơ

Dấu hiệu

Cách sơ cứu

Phòng tránh

*Nội dung được tư vấn bởi BS.CKII Nguyễn Văn Dương
Trung tâm Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM

Đồ họa: Thái Hưng & Bá Sơn

Đột quỵ và đột tử
khác nhau thế nào

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho não bị tắc song tim vẫn đập, còn tim đột ngột ngừng hoạt động gây tử vong ngay gọi là đột tử.

Đột Quỵ

Nguồn cung cấp máu
cho não bị tắc nghẽn
hoặc giảm

Tế bào não bắt đầu chết

Tim vẫn hoạt động

Người bệnh chưa tử vong

Đột tử

Tim ngừng hoạt động
đột ngột

Máu không còn được bơm đi nuôi não và các cơ quan

Tử vong

Nguyên nhân

Đột quỵ

Nhồi máu não:
Tắc nghẽn mạch máu não do huyết khối
hoặc xơ vữa, chiếm 85%

Xuất huyết não:
Mạch máu não bị vỡ gây chảy máu,
chiếm 15%

Đột tử

Bệnh não:
đột quỵ, u não, viêm màng não, viêm não, động kinh…

Bệnh mạch máu:
phình động mạch chủ bụng, bệnh mạch máu ngoại biên, huyết khối tĩnh mạch sâu

Bệnh phổi: viêm phổi, thuyên tắc phổi, hen suyễn nặng, lao phổi, xơ phổi…

Bệnh tiêu hóa:
viêm tụy cấp,
xuất huyết tiêu hóa…

Đột tử không do bệnh lý:
làm việc quá sức, uống rượu, tắm đêm…

Nhóm nguy cơ

Đột quỵ

Mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu

Tiền sử gia đình hoặc cá nhân đột quỵ, mắc bệnh tim, thiếu máu não thoáng qua

Uống rượu bia nhiều, dùng chất kích thích…

Hút thuốc lá, béo phì, ít vận động

Ăn uống không khoa học

Người từ 55 tuổi,
dùng thuốc tránh thai hay liệu pháp điều chỉnh hormone…

Đột tử

Tiền sử bệnh tim

Rối loạn mỡ máu,
tăng huyết áp, tiểu đường không được kiểm soát

Uống rượu bia nhiều, hút thuốc lá, ít vận động, béo phì, lạm dụng chất kích thích…

Có người thân mất đột ngột khi còn trẻ không rõ nguyên nhân

Dấu hiệu

Đột quỵ

Mặt méo,
nhận biết rõ hơn khi cười

Tê một bên tay, tay kém linh hoạt, liệt. Chân như đi rớt dép, nhấc chân không lên…

Nói đớ, á khẩu

Hôn mê, sảng, hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng, buồn nôn, nôn, đau đầu…

Đột tử

Tim đập mạnh, nhanh,
không đều

Mất thăng bằng,
choáng váng, khó đứng

Căng tức, đau nhói ngực

Khó thở hoặc thấy không đủ không khí để thở

Mất ý thức tạm thời và đột ngột, ngã
hoặc không còn phản ứng khi ngất

Cách sơ cứu

Đột quỵ

Gọi cấp cứu 115

Đặt người bệnh trong tư thế thoải mái, nới rộng quần áo

Đặt phần đầu, lưng
nghiêng 45 độ so với
cơ thể để tránh sặc

Kiểm tra hô hấp,
nếu ngừng tim thì xoa bóp tim ngoài lồng ngực

Đột tử

Gọi cấp cứu 115

Kiểm tra nhịp tim,
nhịp thở và ý thức

Hồi sức tim phổi (CPR)

Hô hấp nhân tạo

Dùng máy khử rung tim
tự động (AED)

Phòng ngừa

Khám sức khỏe
1-2 lần/năm

Kiểm soát bệnh nền

Duy trì lối sống khoa học

Đi khám khi có
triệu chứng bất thường

*Nội dung được tư vấn bởi
BS.CKII Nguyễn Văn Dương
Trung tâm Tim mạch Can thiệp,
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM

Đồ họa: Thái Hưng & Bá Sơn