"Cuốn sách đó như xát muối vào vết thương vậy. Không thể nào tồi tệ hơn cho đảng của chúng tôi vào thời điểm này", một chiến lược gia đảng Dân chủ ngày 22/9 cho hay, đề cập cuốn sách 107 ngày sắp ra mắt của cựu phó tổng thống Kamala Harris.
Cuốn sách dự kiến xuất bản ngày 23/9, ghi lại nỗ lực tranh cử tổng thống ngắn ngủi của bà Harris hồi năm ngoái. Nó xuất hiện vào thời điểm đảng Dân chủ đang nỗ lực tìm đường thoát khỏi bế tắc sau thất bại trước đảng Cộng hòa trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Một số thành viên phe Dân chủ cho rằng cuốn sách này làm trầm trọng thêm căng thẳng vốn đang ảnh hưởng đến đảng. "Cứ tiếp tục khơi lại mọi chuyện đi, thực sự có lợi cho chúng ta đấy. Rồi gây thêm mâu thuẫn nữa, tại sao lại không nhỉ?", chiến lược gia này mỉa mai.
Ông Joe Biden ngày 21/7/2024 quyết định rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng, sau khi chịu sức ép từ hàng loạt lãnh đạo đảng Dân chủ do màn thể hiện thiếu thuyết phục trong cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên với đối thủ Donald Trump. Bà Harris trở thành ứng viên thay thế, nhưng vẫn thất bại trước ông Trump, để thua ở toàn bộ bang chiến trường.
Trong phần nội dung được tiết lộ hôm 10/9, bà Harris khẳng định ông Joe Biden đủ năng lực làm việc khi giữ chức tổng thống Mỹ, song cho rằng quyết định tái tranh cử năm ngoái là "liều lĩnh".
Cựu phó tổng thống thậm chí nêu rằng ông Biden đã gọi điện cho bà vài phút trước cuộc tranh luận của bà với ông Trump chỉ để quở trách, vì cho rằng bà đã chỉ trích sau lưng ông. "Tôi không thể hiểu nổi tại sao ông ấy lại gọi cho tôi ngay lúc đó và nói toàn chuyện về bản thân", bà Harris viết trong sách.
Harris cũng thừa nhận Thống đốc Minnesota Tim Walz không phải lựa chọn đầu tiên của bà cho vị trí phó tướng và bày tỏ thất vọng về màn tranh luận giữa ông với ứng viên phó tổng thống đảng Cộng hòa JD Vance ngày 1/10/2024.
Garry South, một chiến lược gia của đảng Dân chủ, cho biết ông chưa đọc cuốn sách nhưng các trích đoạn "cho thấy bà ấy đổ lỗi cho mọi người, trừ bản thân, về thất bại của mình".
"Đây là cuốn sách tiêu cực và khiếm nhã đến kỳ lạ từ một người được cho là đang nuôi ý định tái tranh cử vào năm 2028", South cho hay.

Cựu phó tổng thống Mỹ Kamala Harris tại Los Angeles, bang California ngày 6/6. Ảnh: AFP
Trong 107 ngày, bà Harris cho biết bộ trưởng giao thông vận tải lúc bấy giờ Pete Buttigieg, bạn thân của bà và là người đồng tính, mới là lựa chọn đầu tiên cho vị trí phó tướng.
"Ông ấy hẳn sẽ là người đồng hành lý tưởng nếu tôi là một người đàn ông da trắng, dị tính (hình mẫu ứng viên truyền thống, dễ được cử tri Mỹ chấp nhận). Nhưng chúng tôi vốn đã đòi hỏi quá nhiều ở nước Mỹ để họ chấp nhận một phụ nữ da màu kết hôn với người đàn ông Do Thái. Chúng tôi hiểu rõ những rủi ro và Pete cũng biết điều đó nên chúng tôi đều buồn bã", bà nêu thêm.
Bình luận về thông tin này, ông Buttigieg nói cử tri sẽ tin tưởng ứng viên nào có thể giúp cải thiện cuộc sống cho họ, chứ không phải dựa trên những đặc điểm phân loại như bà Harris liệt kê. Ông cũng bày tỏ "ngạc nhiên" trước những gì bà Harris viết.
Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro, người bà Harris cũng từng cân nhắc chọn làm bạn đồng hành tranh cử, lên tiếng phản pháo sau khi bà viết rằng ông dường như chỉ quan tâm đến chức vụ phó tổng thống thay vì nỗ lực giúp bà đắc cử.
Shapiro cho rằng bà Harris sẽ phải giải thích lý do không cảnh báo về tình trạng sức khỏe của ông Biden sớm hơn. "Bà ấy ở cạnh tổng thống nhưng chưa bao giờ nói bất cứ điều gì trước công chúng", Shapiro cho hay.
Theo truyền thông Mỹ, việc đề cập những câu chuyện như vậy là một cách để bà Harris thu hút sự chú ý của độc giả và bán được sách. Những người ủng hộ bà cho rằng 107 ngày thành công truyền tải câu chuyện về chiến dịch tranh cử năm 2024 dưới cái nhìn của bà và độc giả sẽ càng hiểu thêm về một trong những cuộc bầu cử khác thường nhất lịch sử hiện đại.
Jamal Simmons, từng là giám đốc truyền thông của Harris, cho rằng bà "có quyền kể câu chuyện của mình". "Tôi nghĩ mọi người sẽ đọc và thấy bà ấy đã phải vượt qua rất nhiều rào cản. Những cũng có những rào cản bà ấy không chiến thắng được", Simmons nói.
Tuy nhiên, một số đồng minh của cựu phó tổng thống cho rằng có thể chính bà phải chịu phần lớn trách nhiệm trong thất bại của mình. "Đáng lẽ bà ấy phải có chút tự vấn và phản tỉnh", đồng minh này cho hay.
107 ngày có nét tương đồng với What Happened, cuốn hồi ký hậu bầu cử năm 2017 của bà Hillary Clinton. Trong cuốn sách đó, cựu ngoại trưởng Mỹ cũng suy ngẫm về chiến dịch tranh cử thất bại của mình.
Một chiến lược gia của đảng Dân chủ lưu ý các cựu ứng viên có quyền kể câu chuyện của mình, nhưng họ cần phải ý thức rằng quan điểm của họ "không được trình bày theo cách tách biệt bối cảnh chung". "Điều này sẽ cho phe đối lập cái cớ để mô tả chúng ta là mớ hỗn độn khi tự phơi bày mâu thuẫn nội bộ", chiến lược gia này nói.
Nhưng chiến lược gia đảng Dân chủ Anthony Coley, người từng làm việc cho chính quyền Biden, phản đối quan điểm đó.
"Các chính trị gia luôn viết sách sau những dấu mốc lớn trong sự nghiệp. Việc bà ấy ra mắt cuốn sách vào thời điểm này rõ ràng tốt hơn nhiều thay vì chờ 12 tháng nữa, khi chúng ta đang trong cuộc bầu cử giữa kỳ", Cole cho hay, đồng thời bày tỏ tiếc nuối vì bà Harris "lẽ ra nên thẳng thắn hơn trong chiến dịch".
Huyền Lê (Theo Hill, Politico)