"Các phán quyết chống lại tôi được đưa ra bởi một tòa án không đủ tư cách, do một chính phủ không được bầu lập ra và điều hành. Chúng mang tính thiên vị và động cơ chính trị", cựu thủ tướng Bangladesh Sheikh Hasina ngày 17/11 ra tuyên bố phản bác toàn bộ phán quyết tử hình của Tòa án Tội phạm Quốc tế (ICT) ở Dhaka.
ICT ra phán quyết sau hơn một năm bà Hasina bị lật đổ và phải sang Ấn Độ xin tị nạn. Chính phủ lâm thời do ông Mohammad Yunus đứng đầu sau đó được thành lập để lãnh đạo Bangladesh.
Bà Sheikh Hasina phát biểu tại Dhaka, Bangladesh, ngày 8/1/2024. Ảnh: Reuters
Trong phiên xét xử hôm qua, ICT kết án tử hình vắng mặt với bà Hasina về ba tội danh, gồm: kích động bạo lực, ra lệnh giết người biểu tình và không ngăn chặn hành trấn áp bằng vũ lực trong phong trào sinh viên kéo dài từ tháng 7 đến tháng 8/2024.
Hasina bác bỏ mọi tội danh, khẳng định và không ra bất kỳ mệnh lệnh nào về sử dụng vũ lực sát thương với người biểu tình. Cựu thủ tướng cho biết bà không được đảm bảo quyền bào chữa tại ICT, thậm chí không được chọn luật sư đại diện.
Bà thách thức Bangladesh chuyển sự việc lên Tòa Hình sự Quốc tế (ICC), tuyên bố sẵn sàng đối mặt với một "tòa án công bằng, nơi bằng chứng có thể được xem xét minh bạch".
"Đó là lý do tôi nhiều lần yêu cầu chính quyền lâm thời đưa các cáo trạng đó lên ICC ở The Hague", bà nói. "Họ sẽ không chấp nhận thách thức này, vì biết rõ ICC sẽ tuyên trắng án cho tôi, đồng thời sẽ xem xét cả hồ sơ vi phạm nhân quyền của chính quyền lâm thời".
Bà bảo vệ cách chính quyền của mình xử lý biểu tình năm 2024, nói rằng chính phủ đã cố gắng hạn chế thương vong và chỉ can thiệp khi bạo lực leo thang do hạ tầng viễn thông bị phá hoại.
Bà cáo buộc tòa án tại Dahka hoạt động như công cụ chính trị của chính quyền lâm thời do ông Yunus đứng đầu, chỉ tập trung truy tố thành viên đảng cầm quyền bị lật đổ năm 2024 mà không điều tra hành vi bạo lực của các đảng phái khác đối với người thiểu số, nhà báo và dân thường.
Cựu thủ tướng cũng chỉ trích việc chính phủ lâm thời đề nghị mức án tử hình với mình, cáo buộc một số thành viên cực đoan trong nội các muốn loại bỏ thủ tướng dân cử cuối cùng của Bangladesh. Hasina gọi tòa án này là "giả tạo" và "không được bất cứ chuyên gia pháp lý có uy tín nào trên thế giới công nhận".
Hasina cũng phản bác con số 1.400 người chết do Liên Hợp Quốc thống kê, nói số liệu đã được Bộ Y tế Bangladesh xác minh chỉ là 834. Bà cáo buộc chính quyền Thủ tướng lâm thời Yunus "theo đuổi thù hận chính trị, đẩy đất nước vào hỗn loạn".
Chính phủ lâm thời Bangladesh chưa bình luận về tuyên bố này của bà Hasina.
Một cửa hàng ở Dhaka, Bangladesh bị phóng hỏa ngày 4/8/2024. Ảnh: AP
Biểu tình ở Bangladesh bùng phát từ tháng 7/2024 nhằm phản đối chính sách phân bổ hạn ngạch viên chức. Cuộc biểu tình nhanh chóng leo thang thành bạo loạn. Người biểu tình kêu gọi bà Hasina, người khi đó mới tái đắc cử nhiệm kỳ 5, từ chức.
Ngày 4/8/2024 là ngày đẫm máu nhất khi giới chức Bangladesh ghi nhận 94 người thiệt mạng do lực lượng an ninh đụng độ sinh viên, thanh niên. Một ngày sau, bà Hasina tuyên bố từ chức và lên trực thăng rời đất nước. Bà hiện sống lưu vong tại Ấn Độ. Dhaka cáo buộc New Delhi phớt lờ yêu cầu dẫn độ bà để xét xử.
Truy tố bà Hasina là một trong những cam kết trọng tâm của chính phủ lâm thời do ông Yunus, người từng đoạt giải Nobel Hòa bình, lãnh đạo. Ông Yunus được các thủ lĩnh phong trào biểu tình chọn làm lãnh đạo quốc gia năm ngoái. Chính phủ lâm thời đã bổ nhiệm Mohammad Tajul Islam làm trưởng công tố để xây dựng hồ sơ xét xử bà Hasina.
Thanh Danh (Theo Business Today, AFP)