Ông Tín thường hay chán ngán công việc của tuổi già, như chăm sóc cây cảnh, giáo dục con cháu mà trước đây ông đầy tâm huyết, đôi khi lại mắng nhiếc người nhà một cách vô cớ, đặc biệt tính cố chấp, bảo thủ thể hiện rất rõ...
Ông Tín là trường hợp điển hình bị stress khi thay đổi môi trường, từ làm việc sang nghỉ ngơi an nhàn. Rất nhiều người mắc phải tình trạng giống ông khi có quyết định về hưu. Có người buồn bã, mệt mỏi, mất hứng thú làm việc, thậm chí xa lánh mọi người, người khác cảm thấy bị lạc lõng trong cộng đồng. Những người từng có chức vụ thì rơi vào trạng thái cô đơn khi không còn quyền lực.
 |
|
Tham gia câu lạc bộ người cao tuổi là giải pháp tốt để người trung niên tránh rơi vào cảm giác cô đơn, chán nản sau khi về hưu. Ảnh: Hoàng Hà. |
Theo kết quả điều tra của một số giảng viên tâm lí Trường sĩ quan Lục quân 2, trong số 200 người nghỉ hưu (gồm 100 nữ và 100 nam) ở huyện Long Thành và Trảng Bom tỉnh Đồng Nai thì có đến 25% nam giới và 12% nữ giới bị hẫng hụt, căng thẳng, buồn chán khi về hưu.
Biểu hiện thường xuyên nhất như rối loạn tư duy, cảm xúc hoặc mất trí nhớ, có trường hợp xảy ra hoảng loạn, rơi vào thái cực của bệnh nhân tâm thần... Đặc biệt, số liệu cho thấy nam giới chiếm tỉ lệ cao hơn hẳn nữ giới, mà theo các chuyên gia, nguyên nhân chính là do mức độ, phạm vi giao tiếp của nữ giới cao hơn nam.
Các chuyên gia tâm lý của Trường sĩ quan lục quân 2 cho biết, để tránh cho người về hưu rơi vào trạng thái tiêu cực này, việc chuẩn bị những điều kiện về tâm lý là vô cùng quan trọng.
Khi về hưu bản thân mỗi người cần phải nhận thức đầy đủ, sẵn sàng chờ đợi khi có quyết định, không nên tỏ ra quá thất vọng, chán chường, thiết lập các mối quan hệ hàng xóm láng giềng, những người đồng niên để thường xuyên giao lưu, tiếp xúc trao đổi những kinh nghiệm cuộc sống.
Đặc biệt những người từng có chức quyền khi về hưu không còn ở vị thế đó nữa dễ bị rơi vào cảm giác bức bách, khó chịu, thiệt thòi, thậm chí hay gia trưởng... Họ cần hình dung ra những công việc sau khi mình về hưu để tạo hứng thú. Tham gia các tổ chức như Hội cựu chiến binh, Hội khuyến học, hội những nhà giáo "lão thành", câu lạc bộ người cao tuổi hoặc vẫn có thể làm theo chuyên môn của mình như viết đề tài khoa học, viết báo, hoặc sáng tác văn chương...
Có rất nhiều cách để tạo ra một môi trường tốt nhất đối với người về hưu. Tuy nhiên cũng cần chú ý không tạo khoảng trống trong cuộc sống, mà nên hoạt động liên tục, tránh nảy sinh các biểu hiện tiêu cực. Trong gia đình nên thiết lập các cách ứng xử phù hợp, tạo cảm giác bình yên.
Bà Hồng, 57 tuổi, cựu nhân viên kế toán ở Dĩ An, Bình Dương, cho biết "Khi về hưu được nghỉ ngơi, có thời gian chăm sóc sức khoẻ của bản thân và gia đình, đồng thời cùng tham gia sinh hoạt ở câu lạc bộ người cao tuổi nên tâm lý của tôi rất thoải mái".
Nguyễn Văn Công
Giảng viên Trường ĐH sĩ quan Lục quân 2