Ông Dũng, 49 tuổi, bên trong căn nhà trên đường Đào Duy Từ, Đà Lạt, nơi ông treo kín hàng trăm giỏ, gùi, vật dụng tre nứa của đồng bào dân tộc như K’Ho, Churu, Chăm, Ê Đê, Bana, Gia Rai...
Ông kể cơ duyên sưu tầm từ những năm tháng lái xe tải thuê, thu mua nông sản khắp buôn làng Tây Nguyên. Đó là những dịp ông trò chuyện, hiểu hơn đời sống tinh thần mộc mạc mà sâu sắc của người đồng bào. Sự hồn hậu và tình yêu núi rừng của họ khiến ông cảm mến, rồi say mê. Từ đó, mỗi chuyến đi, ông mang về một vật dụng cũ như cách lưu giữ ký ức về con người, vùng đất mình yêu mến.
Một góc trưng bày phía sau ngôi nhà được ông Dũng thiết kế tạm với bộ chiêng, trống, sừng trâu, áo thổ cẩm và công cụ lao động.
Niềm đam mê khiến ông Dũng phải đánh đổi nhiều về kinh tế, bởi phần lớn lợi nhuận từ công việc đều dồn vào nó. Ông ước tính hiện mình sở hữu khoảng 30.000 hiện vật, cổ vật chủ đạo là công cụ phục vụ săn bắt hái lượm, trang sức, chiêng, trống của đồng bào Tây Nguyên và đồ gốm Chăm, Óc Eo, Đông Sơn...
Những chiếc chiêng cổ được ông Dũng treo dọc hàng rào hẹp bên hông nhà. Hầu như mọi không gian trong căn nhà đều được ông tận dụng để lưu giữ hiện vật.
Các chuỗi hạt cườm, vòng cổ của đồng bào Tây Nguyên được ông Dũng treo kín mảng tường phòng khách.
Những chiếc vòng đeo cổ bằng đồng và bạc của đồng bào được trưng bày trong tủ kính.
Các vật dụng bằng ngà, gỗ dùng để căng tai của đồng bào Tây Nguyên – biểu tượng của vẻ đẹp, bản lĩnh và vị thế xã hội trong văn hóa truyền thống nơi đây.
Những món trang sức bằng vàng của đồng bào do ông Dũng sưu tầm và gìn giữ.
Những chiếc nhẫn, khuyên tai cổ được chủ nhân cẩn thận đánh số và phân loại theo chất liệu và niên đại.
Hàng trăm món đồ gốm cổ được ông Dũng trưng bày ngay trong nhà, bên trên là các giấy khen, thư cảm ơn đã hiến tặng hiện vật của các địa phương.
Ông Dũng đã hiến tặng hàng trăm hiện vật cho các bảo tàng và trung tâm văn hóa ở nhiều địa phương như Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Đồng, Đăk Nông, An Giang và Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ. Mỗi nơi ông gửi tặng từ vài chục món, chủ yếu gắn với vùng Tây Nguyên, giúp lan tỏa giá trị văn hóa đến với cộng đồng.
Ông Dũng bên góc bếp người đồng bào do mình dựng phía sau nhà, cũng là nơi bày biện các hiện vật để thỏa niềm đam mê.
Như nhiều người chơi cổ vật khác, ông Dũng mơ có phòng trưng bày hay bảo tàng riêng. Tuy nhiên do hạn chế kinh phí và điều kiện, ông hướng đến hợp tác với các đơn vị nhà nước hoặc tư nhân để trưng bày bộ sưu tập để mọi người có thể chiêm ngưỡng, tìm hiểu văn hóa Tây Nguyên.
Trường Hà