Tại họp báo thường kỳ Chính phủ cuối tuần này, Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết doanh nghiệp đang có nền tảng thuận lợi để phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Cụ thể, Nghị định 245/2025 vừa được ban hành, tạo điều kiện hơn cho doanh nghiệp IPO gắn với niêm yết.
Theo Thứ trưởng, trước đây, sau khi IPO, doanh nghiệp thường phải mất từ 3-6 tháng để hoàn tất soát xét báo cáo tài chính. Tuy nhiên, theo quy định mới, thời gian này được rút ngắn xuống chỉ còn khoảng 30 ngày.
"Quy định mới giúp giảm thủ tục hành chính, tạo điều kiện để doanh nghiệp nhanh chóng huy động vốn, tham gia niêm yết, thu hút nhà đầu tư", ông nói.
Với cơ chế thông thoáng hơn, Bộ Tài chính kỳ vọng dòng vốn đầu tư vào cổ phiếu IPO sẽ tăng. Qua đó, doanh nghiệp có thêm nguồn lực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần lan tỏa niềm tin vào thị trường chứng khoán.
Giao dịch chứng khoán tại công ty cổ phần chứng khoán Rồng Việt (TP HCM), hồi tháng 10/2024. Ảnh: An Khương
Thực tế, năm 2025, nền tảng vĩ mô ổn định mở ra triển vọng cho một làn sóng IPO mới với danh mục thương vụ tiềm năng trên nhiều lĩnh vực. Cụ thể, một số thương vụ tiêu biểu trong lĩnh vực tiêu dùng như Highlands, Golden Gate; hay lĩnh vực dịch vụ tài chính (TCBS, VPBankS, VPS, F88); giải trí (DatvietVAC); công nghệ (Misa, VNLife); bất động sản (VPL, TAL, Viettel IDC).
Tại một báo cáo mới đây, Chứng khoán VNDirect đánh giá thị trường IPO Việt Nam đang sôi động trở lại nhờ nhiều yếu tố thuận lợi. Nền kinh tế vĩ mô ổn định, chính sách tiền tệ trong và ngoài nước nới lỏng, cùng việc FTSE Russell nâng hạng Việt Nam lên nhóm "thị trường mới nổi thứ cấp" đã mở rộng cơ hội thu hút dòng vốn ngoại.
Bên cạnh đó, khung pháp lý và quản trị doanh nghiệp ngày càng hoàn thiện, quy định về sở hữu nước ngoài và tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng được nới linh hoạt hơn. Tiến trình thoái vốn doanh nghiệp nhà nước, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường bảo vệ nhà đầu tư và hạ tầng kỹ thuật mới như hệ thống KRX cũng tạo nền tảng vững chắc cho làn sóng IPO bùng nổ.
Ngoài chứng khoán, thị trường trái phiếu cũng có nhiều thuận lợi trong giai đoạn này. Năm nay, quy mô phát hành trái phiếu Chính phủ ước khoảng 500.000 tỷ đồng, trong khi trái phiếu doanh nghiệp - cả công chúng và riêng lẻ - khoảng 500.000 tỷ đồng.
"Tổng quy mô thị trường trái phiếu khoảng 1 triệu tỷ đồng, phản ánh sự phục hồi rõ nét sau giai đoạn trầm lắng", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nói.
Tuy vậy, lãnh đạo Bộ Tài chính cũng thừa nhận quy mô này chưa tương xứng với tiềm năng, nhu cầu huy động vốn cho Chính phủ, doanh nghiệp trong giai đoạn tới. Do đó, Bộ Tài chính đang xây dựng các giải pháp để phát triển thị trường trái phiếu, tạo điều kiện huy động vốn dài hạn ổn định.
Luật Chứng khoán 2024 có quy định mới về phát hành trái phiếu doanh nghiệp và tiêu chí với nhà đầu tư. Hiện, Bộ Tài chính đang hoàn thiện dự thảo nghị định hướng dẫn, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Theo Thứ trưởng, dự thảo này sẽ được lấy ý kiến rộng rãi. Bộ Tài chính sẽ tiếp thu để hoàn thiện quy trình, quy định rõ trách nhiệm của nhà phát hành, nâng chất lượng trái phiếu. Đồng thời, nghị định này sẽ đưa các tiêu chí cụ thể về nhà đầu tư tham gia từng loại hình trái phiếu. Việc kiểm tra, giám sát cũng được tăng cường nhằm bảo đảm thị trường hoạt động an toàn, minh bạch.
"Kỳ vọng năm 2026 sẽ là giai đoạn thị trường cổ phiếu, trái phiếu tăng trưởng mạnh, góp phần chia sẻ gánh nặng huy động vốn với hệ thống tín dụng ngân hàng", ông Chi nói thêm.
Phương Dung