Trong phòng trọ rộng chưa đầy 10 m2 ở quận Thanh Xuân, Hà Nội, Phương Anh dò dẫm tới công tắc để bật đèn. Ngồi xuống máy tính, cô ghé sát tai nghe hướng dẫn rồi dò bàn phím, mở thư mục có đề tài nghiên cứu do mình thực hiện.
Đề tài nói về sự phổ biến của podcast tin tức trên báo điện tử đối với việc cập nhật tin tức của công chúng 18-25 tuổi.
"Tôi được giải khuyến khích nghiên cứu sinh viên cấp Viện Đào tạo báo chí và truyền thông", Phương Anh, 28 tuổi, cho hay. "Tôi mê nghề báo, đặc biệt mảng giải trí".
Cô hiện là sinh viên ngành Văn hóa học và học bằng kép ngành Báo chí, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Tiêu Phương Anh trong phòng trọ ở quận Thanh Xuân, Hà Nội. Ảnh: Bình Minh
7 tháng tuổi, Phương Anh được chẩn đoán teo các dây thần kinh, khiến mù hai mắt. Dù được gia đình đưa đi chữa trị khắp nơi, đôi mắt của cô vĩnh viễn không thể phục hồi. Suốt những năm tháng thơ ấu, Phương Anh dành thời gian học kỹ năng tự phục vụ bản thân. Mãi tới 12 tuổi, cô mới đi học lớp 1 ở trường dành cho trẻ khiếm thị của Hải Phòng.
Hết cấp 1, Phương Anh chuyển sang trường bình thường. Thay đổi môi trường khiến cô sốc, thấy mình khác biệt lớn so với những người xung quanh. Giáo viên nói nhanh, dạy kiến thức nâng cao và học sinh phải làm nhiều bài tập hơn.
Không chép được bài, Phương Anh mua thêm sách, nhờ bà đọc cho chép bằng chữ nổi. Mỗi khi buồn, cô nghe nhạc. Những bài hát có thông điệp tích cực, giai điệu sôi động khiến Phương Anh thấy như được tiếp thêm sức mạnh.
"Càng nghĩ đến khiếm khuyết của bản thân chỉ càng khiến tôi tự thu hẹp khả năng của mình nên tốt nhất bỏ đi mà sống. Biết mình khác biệt rồi thì phải cố gắng và tự tin hơn", cô chia sẻ.
Nữ sinh cho hay luôn có suy nghĩ lạc quan và mạnh mẽ nhờ ngày nhỏ được gia đình cho tham gia biểu diễn văn nghệ. Cô cũng được người thân động viên và khuyến khích ra ngoài tiếp xúc với mọi người.
Phương Anh nói mơ ước trở thành nhà báo trong lĩnh vực giải trí vì được truyền cảm hứng bởi Đông Nhi. Cô ngưỡng mộ ca sĩ vì nỗ lực vươn lên trở thành thần tượng tuổi teen, dù gia đình không ai theo nghệ thuật và từng thi trượt Vietnam Idol.
"Câu chuyện của Đông Nhi truyền cảm hứng cho tôi rất nhiều. Chị ấy cố gắng được tại sao mình không làm được? Tôi quyết tâm đi học và theo đuổi ước mơ", Phương Anh nhớ lại.
Cô cũng muốn làm nhà báo bởi có cơ hội đi khắp nơi, gặp gỡ nhiều người.
Dù vậy, khi hết cấp ba, Phương Anh không dám đăng ký vào ngành Báo chí vì lo điểm chuẩn cao. Cô trúng tuyển ngành Văn hóa học bằng phương thức xét tuyển học bạ. Hết năm thứ hai, đạt điểm trung bình hơn 3/4, Phương Anh mới tự tin đăng ký học thêm ngành Báo chí.
Học hai ngành bận rộn hơn nên nhiều hôm cô có lịch học từ 7h đến 18h. Trên lớp, cô nghe giảng rồi viết xuống bằng chữ nổi hoặc ghi âm để về nghe lại. Vào đại học không có sách chữ nổi, Phương Anh buộc phải xoay xở để đọc được tài liệu.
"Tôi đầy cách, nghĩ ra bằng được mới thôi", cô nói.
Với những cuốn có bản PDF, Phương Anh dùng các phần mềm hỗ trợ. Cuốn nào không có, cô nhờ scan từng trang sách, sau đó chuyển về PDF để học. Nhờ phần mềm đọc màn hình máy tính cô cũng tiếp cận các thông tin trên báo chí trong và ngoài nước.
Bà Phạm Thị Hồng Nga, mẹ Phương Anh, cho biết lúc đầu lo lắng, sợ con không theo nổi. Song con gái ham học, có chí. Bà thuê người dạy Phương Anh về tiếng Anh và máy tính để cô học tập, sinh hoạt.
Nghe con kể điểm trung bình học tập bốn năm của ngành Văn hóa học đạt trên 3.1/4 và kỳ I ngành Báo chí 3.9/4, bà thấy tự hào, mong con luôn giữ tinh thần lạc quan.
Dạy Phương Anh môn Lý luận báo chí, tiến sĩ Đỗ Anh Đức, giảng viên Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, ấn tượng với cô ở sự hoạt ngôn, luôn đến sớm nhất và ngồi bàn đầu tiên. Cô cũng hay phát biểu và đặt câu hỏi.
"Bạn ấy không bao giờ than thở hay lấy khiếm khuyết của mình ra để được ưu tiên", thầy Đức chia sẻ. "Phương Anh chủ động nhờ thầy kết nối đi thực tập sớm ở tòa soạn, muốn một mình làm tiểu luận hết môn học. Bạn ấy mới là người truyền cảm hứng cho người khác".
Theo thầy Đức, kết quả học tập của nữ sinh là xứng đáng và khách quan.
Tháng 6 tới, Phương Anh tốt nghiệp ngành Văn hóa học và sang năm sẽ hoàn thành ngành thứ hai. Cô mong muốn được làm việc ở ban giải trí của một tòa soạn báo điện tử.
"Tôi sẽ dự sự kiện, lấy thông tin và phỏng vấn như các phóng viên khác. Không nhìn thấy được thì tôi có thể hỏi người xung quanh, nhờ họ mô tả", Phương Anh nói.
Thời gian này, cô tận hưởng cuộc sống sinh viên, tham gia các hoạt động ở trường, đi xem phim, ca nhạc hay tới các điểm vui chơi của giới trẻ.
"Nếu cứ nghĩ không làm được thì mãi không làm được. Tôi vượt qua nỗi sợ, mở lòng kết bạn để cuộc sống nhiều niềm vui", cô nói.
Bình Minh