Cục Quản lý An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp của Bộ Lao động dự kiến ban hành bộ tiêu chuẩn tạm thời nhằm thực hiện quy định mới, có thể ảnh hưởng tới 80 triệu nhân viên trong khu vực tư nhân. Những đơn vị không tuân thủ sẽ đối mặt với án phạt lên tới 14.000 USD. Chủ doanh nghiệp cũng phải sắp xếp cho lao động nghỉ việc có lương sau khi tiêm chủng để phục hồi sức khỏe do tác dụng phụ của vaccine.
"Đây là thông điệp của tôi tới người Mỹ chưa tiêm chủng, các bạn còn chờ đợi gì? Còn cần thêm điều gì nữa?", ông Biden nói. "Chúng ta đã triển khai tiêm chủng miễn phí, an toàn và tiện lợi. Vaccine được FDA chấp thuận. Hơn 200 triệu người Mỹ tiêm ít nhất một liều vaccine. Dù cố gắng, chúng tôi đang dần mất kiên nhẫn".
Quy định mới là một phần trong 6 chiến lược mũi nhọn của Mỹ, bao gồm tăng cường tiêm chủng, cải thiện khả năng xét nghiệm, phổ cập các phương pháp điều trị Covid-19,... Tất cả nỗ lực cao độ nhằm chống lại đại dịch trong bối cảnh ca nhiễm và nhập viện gia tăng.
Chính quyền Biden lên kế hoạch yêu cầu tiêm chủng cho nhân viên ở hầu hết cơ sở y tế đang dùng bảo hiểm Medicare hoặc Medicaid. Mỹ cũng yêu cầu nhân viên trong cơ quan hành pháp, cơ quan liên bang và chính phủ tiêm vaccine Covid-19.
Nhân viên thuộc cơ quan hành pháp có khoảng 75 ngày để tiêm chủng đầy đủ, trường hợp ngoại lệ có thể liên quan đến tôn giáo hoặc sức khỏe. Nhân viên đủ điều kiện nhận vaccine nếu không tuân thủ sẽ đối mặt hình thức kỷ luật.
Quy định mới ảnh hưởng đến khoảng 100 triệu người, tương đương hai phần ba số lao động Mỹ.
Một số chủ doanh nghiệp cho rằng kế hoạch của ông Biden đã đi quá xa. Guy T. Williams, giám đốc điều hành của Gulf Coast Bank & Trust, một ngân hàng khu vực có trụ sở tại Louisiana, nhận định: "Tôi không nghĩ ông ấy có thẩm quyền hiến pháp. Tổng thống Mỹ có nên ra lệnh tiêm chủng?".
Tổng thống Joe Biden tại Nhà Trắng, ngày 9/9. Ảnh: NY Times
Song nhiều chuyên gia cho rằng ông Biden có quyền hợp pháp để làm điều này. Ông dựa vào quyền hạn trong bộ luật Tiêu chuẩn Tạm thời Khẩn cấp, cho phép ban hành quy định ngay lập tức nếu "người lao động gặp nguy hiểm do tiếp xúc với tác nhân độc hại hoặc mối nguy hiểm mới".
Lawrence O. Gostin, giáo sư luật về sức khỏe cộng đồng của Đại học Georgetown, nhận định: "Kế hoạch của tổng thống táo bạo và chưa từng có. Nhưng tôi nghĩ nó hoàn toàn đúng luật. Ông ấy có cơ sở pháp lý cực kỳ vững chắc".
Chad Farley, giám đốc phát triển thị trường của công ty Zters, cho biết ông hoan nghênh yêu cầu mới của tổng thống Biden. Ông nói thêm: "Chúng tôi phải vật lộn trong việc tuyển người thời gian gần đây. Nếu tự bắt buộc nhân viên tiêm vacicne, một số người sẽ bỏ việc. Song quy định đến từ chính phủ làm giảm bớt phần nào gánh nặng".
Các nhà lãnh đạo y tế ca ngợi nỗ lực của ông Biden, cho rằng nước Mỹ cần tiến xa hơn, chẳng hạn bắt buộc tiêm chủng khi đi máy bay.
Dữ liệu cho thấy số ca nhiễm và nhập viện gia tăng ở nhiều bang. Theo các chuyên gia y tế công cộng, việc để học sinh chưa tiêm vaccine trở lại trường có thể tạo cơ hội lây nhiễm mới cho virus. Kế hoạch của ông Biden cũng sẽ giải quyết vấn đề này. Trước đó, dịch bùng phát ở một số nơi đã khiến trẻ em phải cách ly.
Ông Biden cũng kêu gọi sử dụng Đạo luật Sản xuất Quốc phòng để đẩy mạnh sản xuất kit xét nghiệm nhanh Covid-19 tại nhà. Chính quyền chi khoảng hai tỷ USD cho xét nghiệm và điều trị không kê đơn.
1.400 trung tâm y tế cộng đồng và hàng trăm cửa hàng tạp hoá dự kiến nhận 25 triệu xét nghiệm miễn phí. Chuỗi bán lẻ Walmart, Amazon và Kroger có thể bán các bộ kit thử với giá gốc trong ba tháng tới. Chiến lược này nhằm giảm bớt khó khăn mà nhiều người gặp phải khi tiếp cận xét nghiệm trong thời buổi nhu cầu gia tăng.
Để nâng cao ý thức đeo khẩu trang khi di chuyển, Cục Quản lý An ninh Giao thông vận tải sẽ phạt gấp đôi với các hành khách từ chối làm điều này.
"Nếu bạn vi phạm, bạn phải đóng phạt", ông Biden nói.
Chính quyền Mỹ cũng sẽ cung cấp gấp đôi số lượng thuốc kháng thể đơn dòng, điều động các đội y tế liên bang hỗ trợ bệnh viện và sửa đổi Đạo luật Ứng phó Khẩn cấp để các dược sĩ được cung cấp thuốc điều trị Covid-19 cho người bệnh.
Thục Linh (Theo WSJ)