CH Czech là một trong những đội tuyển hiếm hoi có thời hoàng kim ngay sau khi thành lập. Chỉ 2 năm sau khi chơi trận quốc tế đầu tiên trong lịch sử, "viên pha lê" đã vào đến trận chung kết Euro 1996 và chỉ chịu thua "cỗ xe tăng" Đức bởi bàn thắng vàng của Oliver Bierhoff. Khi ấy, trong nhóm bại tướng dưới tay CH Czech có đội nhiều lần vô địch World Cup Italy, chú "gà trống" Pháp và Bồ Đào Nha.
Sau thành công giữa thập niên 1990, CH Czech kéo dài thời hoàng kim đến tận Euro 2004 ở Bồ Đào Nha. Thày trò cựu HLV Karel Bruckner giành được 3 chiến thắng ngược dòng ở vòng bảng, trong đó có 2 trận trước Hà Lan và Đức, hiên ngang vào tứ kết với vị trí dẫn đầu. Tại giải năm đó họ chỉ chịu dừng bước ở bán kết trong một ngày kém may mắn trước chiến thuật phòng ngự đổ bê tông của Hy Lạp.
 |
| Tomas Rosicky (áo trắng) chưa thể so sánh với Nedved hay Karel Poborsky. |
Năm 2002 và 2003, CH Czech đều bất bại trên đấu trường quốc tế và ghi được 53 bàn trong 19 trận. Sau Euro 2004, "viên pha lê" tiếp tục thi đấu thành công đến mức vươn lên vị trí thứ hai trên bảng tổng sắp FIFA, đánh dấu giai đoạn đỉnh cao của thế hệ Pavel Nedvad, Jan Koller, Milan Baros và Marek Jankolovski.
8 năm đã trôi qua kể từ lần vào bán kết gần nhất, CH Czech đã thay đổi quá nhiều về chất lượng cầu thủ và lối chơi. Khi thế hệ vàng của Nedved lần lượt giải nghệ cũng là lúc "viên pha lê" đánh mất vẻ đẹp quý phái. Ở 3 giải đấu lớn gần đây tính cả World Cup và Euro, CH Czech có 2 lần bị loại ở vòng bảng và 1 lần không vượt qua vòng loại. 4 năm qua, á quân Euro 1996 đã thay HLV 4 lần và chỉ còn là một đội bóng hạng hai của châu Âu.
Với HLV Michal Bilek, vấn đề lớn nhất là thế hệ cầu thủ trẻ còn quá non nớt trên đấu trường quốc tế, buộc ông mang đến Euro 2012 một trong những đội tuyển có tuổi trung bình cao nhất. CH Czech chỉ có vài cầu thủ dưới 25 tuổi như Vaclav Pilar, Tomas Necid hay Tomas Pekhart. Hai cầu thủ đáng chú ý nhất là thủ quân Tomas Rosicky và tiền đạo Milan Baros.
Với đội hình kém xa so với thời hoàng kim 8 năm trước, không quá khó hiểu khi CH Czech đã phải nhờ đến may mắn để vượt qua vòng loại Euro 2012. Nhờ chiến thắng fair-play của Tây Ban Nha trước Scotland, thày trò HLV Bilek mới có thể giành vị trí thứ hai trong bảng vòng loại cùng suất tranh vé vớt. May mắn một lần nữa mỉm cười với CH Czech trong hai trận play-off sau bởi đối thủ chỉ là Montenegro. Hai chiến thắng 2-0 và 1-0 đã giúp họ có lần tham dự Euro thứ 5 liên tiếp.
Một trong những điều đáng ngạc nhiên nhất về CH Czech hiện nay là khả năng tấn công. Cầu thủ ghi nhiều bàn nhất ở vòng loại – Michal Kadlec – là một hậu vệ trái chứ không phải tiền đạo. Cầu thủ đang thi đấu cho CLB Bayer Leverkusen đã ghi 4 bàn trong 8 trận, nhiều gấp 4 lần tiền đạo chủ lực Milan Baros.
Không còn hàng công sắc bén có thể thi đấu ngang ngửa với các ông lớn như 10 hay 15 năm trước, giờ Czech chỉ còn hy vọng vào kinh nghiệm của nhóm cầu thủ chinh chiến nhiều năm trên đấu trường châu Âu như thủ môn Petr Cech, tiền đạo Milan Baros hay thủ quân Tomas Rosicky. Nhưng thật may mắn cho thày trò HLV Bilek, ở Euro năm nay họ đã tránh được một loạt ông lớn và chỉ phải gặp Ba Lan, Hy Lạp, Nga ở vòng bảng. Đây là 3 đối thủ "đồng cân đồng lạng" so với CH Czech. Nếu chắt chiu cơ hội, có thể thày trò Bilek sẽ kiếm được vé vào tứ kết - điều mà họ đã không làm được suốt 8 năm qua.
Danh sách đội tuyển CH Czech dự Euro 2012:
Thủ môn: Petr Cech (CLB Chelsea), Jaroslav Drobny (Hamburg), Jan Lastuvka (Dnipro)
Hậu vệ: Theodor Gebre Selassie (Slovan Liberec), Michal Kadlec ( Leverkusen), David Limbersky (Viktoria Plzen), Frantisek Rajtoral (Viktoria Plzen), Tomas Sivok (Besiktas), Marek Suchy (Spartak Moscow).
Tiền vệ: Vladimir Darida (Viktoria Plzen), Tomas Hubschmann (Shakhtar Donetsk), Petr Jiracek (Wolfsburg), Daniel Kolar (Viktoria Plzen), Milan Petrzela (Viktoria Plzen), Vaclav Pilar (Bordeaux), Jan Rezek (Anorthosis Famagusta), Tomas Rosicky (Arsenal)
Tiền đạo: Milan Baros (Galatasaray), David Lafata (Jablonec), Tomas Necid (CSKA Moscow), Tomas Pekhart (Nurnberg)
Thành tích của CH Czech qua các kỳ Euro:
1996 - vào chung kết
2000 - vòng bảng
2004 - bán kết
2008 - vòng bảng
Thành tích của CH Czech qua các kỳ World Cup:
1998, 2002, 2010 - không qua vòng loại
2006 - vòng bảng
Thúy An