Sau khi cảm thấy cuộc sống ở Kenya quá khó khăn, Duncan Okindo, 26 tuổi, quyết định bán gia súc, vay tiền bạn bè, dùng tiền tiết kiệm trả phí tuyển dụng hơn 1.500 USD để sang Bangkok làm "nhân viên dịch vụ khách hàng".
Tại sân bay Bangkok, Okindo và 6 người Kenya khác được đón bằng xe tải. Tài xế thu hộ chiếu của họ, nói với hải quan Thái Lan rằng họ là du khách. Sau nhiều giờ trên xe, họ bị đưa lên thuyền qua sông, vượt biên sang Myanmar.
Nhóm người châu Phi bị nhốt trong khu phức hợp KK Park khét tiếng, được xây dựng kiên cố với tường bao và lính gác vũ trang, do một băng đảng tội phạm Trung Quốc điều hành.
Trong 4 tháng tiếp theo, Okindo bị ép làm việc tại một căn phòng lớn với hàng trăm "nhân viên" khác, sử dụng máy tính để bàn và công cụ ChatGPT bản miễn phí để tạo tin nhắn lừa đảo người nước ngoài đầu tư tiền số.
Những trò lừa đảo này được gọi là "mổ heo", trong đó các "nhân viên" sẽ phải dần vun đắp lòng tin với nạn nhân một cách tỉ mỉ trước khi lừa tiền họ, Okindo, người được thả hồi đầu năm, nói với Reuters.
Trung tâm KK Park ở biên giới Myanmar với Thái Lan. Ảnh: Guardian
Reuters không thể xác minh độc lập toàn bộ thông tin Okindo đưa ra, nhưng câu chuyện của anh trùng khớp với lời kể của khoảng 10 lao động cưỡng bức khác được hãng thông tấn phỏng vấn.
Okindo cho biết nếu không đạt chỉ tiêu lừa đảo trong ngày, anh sẽ bị đánh đập, nhốt trong phòng lạnh, không được ăn uống trong hai ngày. "Đó là địa ngục trần gian", anh kể. "Tôi đã hoàn toàn sụp đổ, đến mức mất hết hy vọng. Tôi cầu xin Chúa để mình không bị chích điện, tra tấn tình dục như những người khác".
Ban đầu, Okindo bị ép truy cập các website bất động sản của Mỹ như Zillow, đóng giả là một nhà đầu tư thành đạt để tìm kiếm "con mồi". Mỗi ngày, anh được giao chỉ tiêu phải thuyết phục ít nhất hai nhà môi giới bất động sản gửi tiền vào các khoản đầu tư giả, đồng thời giữ liên lạc với ít nhất 10 "khách hàng". Số tiền gửi này cuối cùng chảy vào túi của băng đảng lừa đảo.
Okindo cho biết ChatGPT là "công cụ AI được sử dụng nhiều nhất để giúp những kẻ lừa đảo thực hiện hành vi", có thể giúp họ đóng giả thành chủ trang trại gia súc ở Texas, nhà sản xuất đậu nành ở Alabama một cách tự nhiên, kể cả việc sử dụng phương ngữ. Họ sau đó khiến "khách hàng" tin rằng mình đã kiếm được rất nhiều tiền nhờ đầu tư tiền số.
Duncan Okindo chia sẻ với truyền thông tại Nairobi, thủ đô Kenya. Ảnh: Guardian
"Bạn cần phải tạo cảm giác thân quen. Chỉ cần sơ hở một chút, họ sẽ biết đây là trò lừa", Okindo kể.
ChatGPT mang lại khả năng tra cứu nhanh chóng và ứng biến linh hoạt. Khi nạn nhân hỏi về tiền số hay về thị trường nhà ở tại Mỹ, Okindo sẽ sao chép câu hỏi, dán vào chatbot để tạo ra những câu trả lời đáng tin cậy.
Các ông trùm phát cho họ kịch bản chi tiết, nêu từng ngày trong tuần cần dẫn dắt trò lừa thế nào, như khi nào thì nên thảo luận về bất động sản, khi nào thì nên đề cập đến tiền số. Okindo cho biết ChatGPT hiệu quả đến mức còn lừa được cả những nạn nhân từng bị lừa trước đây mất thêm tiền.
Các ông trùm sẽ trừng phạt những người không đạt chỉ tiêu lừa đảo, còn khi thắng lớn, chúng sẽ ra lệnh cho "nhân viên" đánh trống ăn mừng, Okindo kể.
OpenAI, công ty sở hữu ChatGPT, cho biết họ đang "tích cực làm việc để tìm cách phát hiện, ngăn chặn lạm dụng công cụ này cho mục đích lừa đảo". Công ty nói chatbot sẽ từ chối trả lời các câu hỏi vi phạm quy tắc chống lừa đảo, đồng thời theo dõi các hành vi lạm dụng. Công ty từ chối bình luận về lời kể của Okindo.
Liên Hợp Quốc ước tính ít nhất 120.000 người mắc kẹt trong các khu lừa đảo trực tuyến trên khắp Myanmar. Giới chuyên gia về buôn người nhận định hoạt động trấn áp chưa tạo tác động đáng kể, vì các cơ sở thường được các nhóm phiến quân Myanmar bảo kê trong khu vực họ kiểm soát.
Lực lượng an ninh Thái Lan giải cứu các nạn nhân trong ổ lừa đảo trực tuyến tại Myanmar hồi tháng 2. Ảnh: Quân đội Thái Lan
Okindo nói phẩm giá của mình đã bị "hủy hoại thành tro bụi" sau vài tháng bị ép làm việc. Anh đã thoát khỏi khu phức hợp này hồi tháng 4, khi Thái Lan cắt điện, Internet cho khu KK Park và các trung tâm lừa đảo khác, đồng thời buộc những kẻ cầm đầu phải thả một số nạn nhân.
Reuters cũng phỏng vấn một nạn nhân khác bị ép tham gia đường dây lừa đảo trực tuyến năm 2022. Anh này cho biết việc ChatGPT được ra mắt trong năm đó đã thay đổi cách thức lừa đảo trong cơ sở nơi anh làm việc.
Anh bị ép thực hiện các chiêu quyến rũ, dụ dỗ tình cảm rồi lừa tiền nạn nhân. Anh nói có thể cùng lúc "tán" hàng chục mục tiêu bằng thơ và tin nhắn mùi mẫn do AI tạo ra. Văn phong thuyết phục của AI cũng khiến lời lẽ trở nên đáng tin hơn, khiến các nạn nhân mắc bẫy.
"AI giúp thao túng hiệu quả hơn nhiều", người đàn ông này nêu lo ngại.
Đức Trung (Theo Reuters, AP, AFP)