"Tôi hoàn toàn không thể chấp nhận hình ảnh các tướng béo trong Lầu Năm Góc. Đây là điều tệ hại cho hình ảnh của chúng ta", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth nói trong cuộc gặp hàng trăm tướng lĩnh Mỹ hôm 30/9 tại căn cứ Thủy quân lục chiến Quantico ở bang Virginia.
Ông tuyên bố từ nay toàn bộ quân nhân Mỹ, bất kể cấp bậc, sẽ phải tuân thủ các bài kiểm tra thể lực và tiêu chuẩn về chiều cao, cân nặng hai lần mỗi năm, đồng thời cảnh báo những người không đồng thuận nên tự nguyện từ chức.
"Mọi công việc của chúng ta đều bắt đầu từ thể lực và phong thái. Nếu Bộ trưởng Quốc phòng có thể rèn luyện thể lực thường xuyên, mọi cá nhân trong quân ngũ đều có thể làm như tôi", ông nói. "Thật sự thì tôi đã quá ngán ngẩm việc nhìn thấy lính béo mỗi khi thị sát các đội hình tác chiến hay bất kỳ nhiệm vụ nào khác".
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth phát biểu trước tướng lĩnh ngày 30/9. Ảnh: AFP
Ông chỉ trích chính sách đa dạng hóa trong quân đội từ những đời chính phủ trước. Lãnh đạo Lầu Năm Góc khẳng định từ giờ chỉ áp dụng "chuẩn nam giới cao nhất" cho các đơn vị tác chiến.
"Những lãnh đạo chính trị ngớ ngẩn và liều lĩnh đã đặt ra kim chỉ nam sai lầm khiến chúng ta lạc lối. Chúng ta đã trở thành 'Bộ Thức tỉnh (Woke)'", ông nói.
Ông tuyên bố sẽ kết thúc "thời kỳ xuống cấp" của quân đội với những gì ông gọi là "văn hóa woke", từ các tháng lễ hội bản sắc, việc làm ngơ cho quân nhân để râu, văn phòng đa dạng và hòa nhập (DEI) đến các chính sách liên quan giới tính.
"Woke" là từ thường được sử dụng tại Mỹ, nói về việc nâng cao nhận thức về các định kiến trong xã hội như phân biệt chủng tộc, giới tính hay kỳ thị cộng đồng LGBTQ+...
"Kể từ thời khắc này, sứ mệnh duy nhất của cơ quan vừa được khôi phục, mang tên Bộ Chiến tranh, chính là đánh trận", Bộ trưởng Hegseth nói, đề cập tên gọi mới của Bộ Quốc phòng Mỹ theo sắc lệnh tháng 9 từ Tổng thống Donald Trump.
"Chúng ta cần chuẩn bị cho chiến tranh và chuẩn bị cho chiến thắng, không được nghỉ ngơi và không có thỏa hiệp. Chúng ta làm điều này không phải vì hiếu chiến, mà chính vì chúng ta yêu hòa bình", ông nói.
Tổng thống Trump cũng có bài phát biểu dài hơn một tiếng tại sự kiện. Ông nhiều lần khẳng định sẽ loại bỏ các chính sách "né tránh nhạy cảm chính trị" trong quân đội, tuyên bố sẽ đánh giá mọi thứ dựa trên năng lực.
"Sẽ không ai có thể thay thế quý vị chỉ vì họ giỏi hơn về mặt né tránh các vấn đề nhạy cảm chính trị. Tôi sẽ sát cánh với quý vị và ủng hộ 100% với tư cách Tổng thống ", ông Trump nói.
Hàng trăm tướng lĩnh Mỹ có mặt tại căn cứ Thủy quân lục chiến Quantico ở bang Virginia ngày 30/9. Ảnh: AFP
Tổng thống đồng thời đề xuất các tướng coi loạt thành phố Mỹ mà Lầu Năm Góc triển khai quân tới làm nhiệm vụ trị an tại tương đương "thao trường" tác chiến. Ông nhắc lại kế hoạch đưa Vệ binh Quốc gia tới Portland, Los Angeles và sắp tới là Chicago, bất chấp phản đối từ chính quyền địa phương.
"Chúng ta đang bị xâm lược từ bên trong, bởi những người nhập cư bất hợp pháp", ông Trump tuyên bố, ví họ như "kẻ thù ngoại bang nhưng nguy hiểm hơn vì không mặc quân phục".
Bộ trưởng Hegseth ngày 25/9 yêu cầu hàng trăm tướng lĩnh Mỹ đang làm nhiệm vụ, trong đó có các chỉ huy đang triển khai trên khắp thế giới, về nước dự họp tại căn cứ Thủy quân lục chiến Quantico ở bang Virginia. Đây là sự kiện chưa từng có, buộc nhiều sĩ quan cấp cao phải di chuyển hàng nghìn km tới nơi tổ chức trong thời gian ngắn.
Ông Hegseth trước đó tuyên bố sẽ giảm 20% lượng sĩ quan cấp tướng và từng cách chức khoảng 20 sĩ quan cấp cao. Ông đang xem xét hạ cấp chỉ huy tại một số đơn vị từ đại tướng xuống trung tướng, đề xuất hợp nhất các bộ tư lệnh tác chiến để tập trung vào khu vực châu Phi, Trung Đông, Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức, Lầu Năm Góc trải qua hàng loạt biến động. Nhiều tướng lĩnh bị sa thải, nhiều đầu sách bị cấm đưa vào thư viện quân đội. Ông Trump cũng tăng đầu tư ngân sách cho quốc phòng lên 1.000 tỷ USD thông qua Đạo luật To đẹp (OBBA) hồi tháng 7, cho khởi động nghiên cứu nhiều loại vũ khí mới.
Sự kiện đã làm dấy lên nhiều chỉ trích từ đảng Dân chủ. Thống đốc bang Illinois JB Pritzker gọi các ngôn từ của Tổng thống Trump kích động chia rẽ, trong khi thượng nghị sĩ Jack Reed, thành viên cao cấp của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, cho rằng thông điệp mà ông Trump phát đi tại sự kiện là "lòng trung thành đảng phái quan trọng hơn năng lực, bản lĩnh hay sự tận hiến phục vụ".
Thanh Danh (Theo Reuters, Newsweek, AP)