"Hàu con đang lớn dần lên đấy", Todd Koehnke, đồng sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Collective Oyster Recycling & Restoration (bang Connecticut), nói những con non bám đầy trên vỏ hàu. Tổ chức của ông chuyên gom vỏ hàu ăn thừa từ nhà hàng, xử lý rồi trả lại biển.
Thay vì bỏ ra bãi rác, vỏ hàu trả lại đại dương giúp hình thành các rạn san hô nhân tạo, giúp con hàu non bám vào và sinh trưởng. "Đấy là môi trường sống lý tưởng cho chúng", Koehnke nói trên New York Times.
Những con hàu non bám vào vỏ hàu do các tổ chức "trả lại" đại dương. Ảnh: Sở Cá và Động vật hoang dã New Jersey
Theo Liên minh khí hậu và môi trường ACES, các rạn san hô nhân tạo từ vỏ hàu giúp ổn định đáy biển, giảm xói mòn bờ biển trước biến đổi khí hậu. Thêm vào đó, loài nhuyễn thể này giúp lọc các chất ô nhiễm trong nước biển, đồng thời cô lập CO2 qua quá trình hình thành vỏ.
Ngoài ra, giải pháp trả vỏ cho biển cả còn giúp giảm thiểu rác ra bãi chôn lấp, trong bối cảnh người Mỹ ăn 2 tỷ con hàu mỗi năm.
Không chỉ Connecticut, nhiều bang đang thu gom và tái chế vỏ hàu ăn thừa. Chính quyền New Jersey mới đây công bố chương trình thu gom, tái chế vỏ loài sinh vật này tại 800 nhà hàng, hợp tác với tập đoàn phân phối thực phẩm Sysco. "Hàu rất ngon, nhưng cũng mang lại lợi ích tuyệt vời cho hệ sinh thái", Sean LaTourrette, Ủy viên Sở Bảo vệ Môi trường New Jersey, nói trên hãng tin địa phương NJ tuần trước.
Món hàu sống tại nhà hàng của Deauville Inn, Willard, bang New Jersey - một trong nhiều nhà hàng tham gia chương trình thu gom vỏ hàu. Ảnh: Deauville Inn
New Jersey là địa phương hiếm hoi, nơi chính quyền hợp tác với một tập đoàn thu gom, tạo rạn nhân tạo ở cấp độ toàn bang. Theo chương trình, vỏ hàu sau ăn tại các nhà hàng được bỏ vào thùng rác riêng biệt, và đội xe tải gom theo tuần. Chúng được phơi nắng sáu tháng nhằm loại bỏ vi khuẩn và mầm bệnh, sau đó rải xuống biển, giúp củng cố rạn san hô ngoài khơi.
Chương trình trả vỏ hàu về đại dương được New Jersey thực hiện lần đầu từ năm 2011, với 65 xe tải vỏ hàu đổ xuống vịnh Delaware, nhằm khôi phục môi trường biển vốn chịu ảnh hưởng từ sự cố tràn dầu năm 2004. Đơn vị thực hiện là Sở Cá và Động vật hoang dã của bang.
Trước khi Sysco tham gia, Sở mua vỏ hàu từ các cơ sở chế biến và gom vỏ thừa từ 30 nhà hàng, sòng bạc địa phương, sau khi nhận 1 triệu USD tài trợ theo Đạo luật Giảm lạm phát thời cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden. Tính từ năm 2021, họ gom được hơn 1.100 tấn vỏ, phần lớn đến từ sòng bạc thành phố Atlantic, một trong những điểm tiêu thụ hàu lớn nhất bang.
Với sự tham gia của tập đoàn doanh thu 81 tỷ USD này, bang muốn mở rộng quy mô nhà hàng tham gia lên gần 27 lần.
Nhân viên thu gom vỏ hàu từ các nhà hàng thành phố Atlantic. Ảnh: Sở Cá và Động vật hoang dã New Jersey
Ý tưởng tận dụng vỏ hàu ăn thừa cũng được phát triển tại một số thị trấn, quận như Newburyport (quận Essex, bang Massachusetts), Brevard (Florida), Long Beach (California). Đầu tuần này, quận Horry (bang Nam Carolina) thông qua nghị quyết về chương trình quản lý hàu, tập trung vào hoạt động tái chế vỏ hàu, thiết lập rạn nhân tạo nhằm khôi phục hệ sinh thái.
Tại các bang như Maryland và Louisiana, nhà hàng thậm chí được trả tiền nếu gom vỏ. Nếu kinh doanh tại Louisiana, bạn được trả khoản tín dụng thuế ở mức 1 USD mỗi 50 pound vỏ (khoảng 22,7 kg).
Còn tại Maryland, vỏ hàu tính theo giạ (bushel), với 5 USD mỗi giạ. Doanh nghiệp được trả tối đa 1.500 USD mỗi năm.
Ngoài lợi ích tài chính, vỏ hàu là câu chuyện tuyệt vời để thu hút khách hàng. Thomas Bird, chủ Oyster Shooters - một trong 25 cơ sở tham gia chương trình tái chế vỏ hàu của quận Brevard (bang Florida), khuyến khích khách hàng đến ăn tại nhà hàng. Bởi, mỗi mảnh vỏ đều có ích, và ăn hàu ở đây nghĩa là bạn đang chung tay bảo vệ môi trường.
Bảo Bảo (Theo Yahoo, NJ, New York Times)