Chủ nhật, 27/7/2025
Thứ bảy, 26/7/2025, 09:00 (GMT+7)

Bên trong địa đạo dài 1,5 km ở Đồng Nai

Địa đạo Nhơn Trạch được đào trong hơn một năm với nhiều ngách, sâu 7 m dưới lòng đất là căn cứ địa vững chắc trong kháng chiến chống Mỹ.

Địa đạo nằm ở độ sâu 5-7 m so với mặt đất, bên trong cao 1,6-1,8 m, ngang khoảng một mét. Đây là độ cao và rộng phù hợp cho sự di chuyển của người Việt nhưng lại bất lợi đối với lính Mỹ.

Theo tư liệu lịch sử, lực lượng dân quân tham gia đào địa đạo chia làm hai tổ thay phiên nhau làm vào ban đêm. Mọi người lấy dây leo đan thành ky, dùng cuốc, xẻng để đào và xúc đất. Phần đất moi lên đem rải đều lên mặt đất, sau đó phủ lá khô lên trên để xóa mọi dấu vết. Một đêm mỗi đội đào trung bình 10-15 m.

Đường địa đạo được bố trí dạng zích zắc, có nhiều ngách rẽ sang hai bên. Bên trong có một số ngăn bí mật dày một mét, ngụy trang bằng đất đậy kín, khoét lỗ đủ một người chui qua. Những ngăn này là cách chiến sĩ tìm đường thoát nếu bị truy bắt trong địa đạo.

Địa đạo có khả năng chứa được từ 300 đến 500 người. Từ cuối năm 1963, việc đào địa đạo được tạm ngưng để làm lán trại cho cơ quan huyện ủy làm việc trên mặt đất.

Hiện một số lối đi trong địa đạo tạm thời bị ngăn lại, khách tham quan chỉ có thể di chuyển theo đường thẳng.

Hệ thống giao thông hào được trùng tu lại tạo thành hình tam giác đều, mỗi cạnh dài gần 100 m. Ở giữa phục dựng lại căn cứ làm việc huyện ủy với những lán, chòi giữa khu rừng.

Tại căn cứ này, quân dân Nhơn Trạch đã làm nên những chiến thắng trong năm 1965-1970. Từ năm 1972, địa đạo trở thành nơi bám trụ dài ngày của 500 cán bộ chiến sĩ Đoàn 10 Rừng Sác, là nơi xuất phát đánh địch ở các hướng sông Lòng Tàu, kho bom Thành Tuy Hạ... gây cho đối phương nhiều tổn thất nặng nề.

Mô hình bếp dã chiến Hoàng Cầm trong lán được phục dựng lại.

Bếp mang tên người sáng tạo ra, được sử dụng phổ biến trong địa đạo. Loại bếp này có công dụng làm tan loãng khói tỏa ra khi nấu ăn nhằm tránh bị máy bay phát hiện từ trên cao. Xung quanh bếp đều có những hầm nhỏ dẫn đến các căn cứ ngầm khác.

Toàn cảnh địa đạo Nhơn Trạch từ trên cao. Công trình được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia năm 2001.

Địa đạo mở cửa tự do, từ 7h đến 16h30, tất cả ngày trong tuần.

Quỳnh Trần - Phước Tuấn