Đại Thánh đường Sheikh Zayed, hoàn thành năm 2007 ở Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), là một trong những nơi thờ phụng Hồi giáo lớn và ấn tượng nhất thế giới.
Trong chuyến thăm UAE ngày 15/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đến thăm thánh đường này cùng Thái tử Abu Dhabi Khalid bin Mohammed Al Nahyan. Đây là lần đầu tiên ông Trump công khai thăm một nơi thờ phụng Hồi giáo với tư cách tổng thống.
"Thật sự rất đẹp. Đúng là một nền văn hóa tuyệt vời", ông Trump chia sẻ với các phóng viên khi thăm Đại Thánh đường Sheikh Zayed. "Đây cũng là lần đầu tiên UAE đóng cửa nơi này để tiếp khách. Không chỉ để thể hiện thiện chí với tôi, mà còn với cả nước Mỹ. Một sự tri ân tuyệt vời".
Đại Thánh đường Sheikh Zayed được xây dựng trên một khu đất cao, nhô lên khoảng 10 m ở ngoại ô Abu Dhabi, với tổng diện tích 55,5 ha, có sức chứa khoảng 55.000 tín đồ.
Zayed bin Sultan al-Nahyan, người trị vì Abu Dhabi và sáng lập UAE, năm 1996 khởi công dự án nhằm thể hiện thông điệp Hồi giáo về hòa bình, khoan dung và sự đa dạng.
Công trình mang các nét đặc trưng từ nhiều nền văn hóa trong nền văn minh Hồi giáo, với chi phí xây dựng ước tính 545 triệu USD.
UAE đã huy động các nghệ nhân, thợ thủ công và nguồn vật liệu từ nhiều quốc gia gồm Italy, Anh, Đức, Morocco, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc, Hy Lạp, New Zealand, để thiết kế và xây dựng thánh đường trong 11 năm.
Tổng cộng 3.000 nhân lực và 38 công ty thầu đã tham gia xây dựng công trình.
Sân trong (Sahan) rộng 1,7 ha được lát từ hơn 30 loại đá cẩm thạch, với hơn 9 triệu mảnh khảm để tạo họa tiết. Đây được xem là tác phẩm nghệ thuật khảm đá cẩm thạch lớn nhất thế giới.
Sân Sahan là không gian mở hình vuông hoặc chữ nhật trong các thánh đường Hồi giáo lớn, thường được sử dụng trong những buổi họp hoặc cầu nguyện quan trọng.
Sân Sahan của Đại Thánh đường Sheikh Zayed có sức chứa lên đến 31.000 tín đồ.
Nhà thiết kế hoa văn Kevin Dean người Anh là tác giả của những họa tiết khảm hoa tinh xảo. Ông chọn những loài hoa đặc trưng vùng Trung Đông như diên vĩ, tulip, ly, thể hiện tinh thần đoàn kết của thế giới Hồi giáo, theo tầm nhìn của ông Zayed.
Một trong 10 hồ phản chiếu (hồ nước nông, có mặt nước phẳng lặng, được thiết kế nhằm phản chiếu hình ảnh) nằm quanh chu vi của Đại Thánh đường. Đây là đặc điểm truyền thống của kiến trúc Hồi giáo.
10 hồ có tổng diện tích 7.000 m2, mang đến cảm giác tươi mát, tràn đầy sức sống vào kiến trúc tổng thể và làm nổi bật ánh sáng từ đá cẩm thạch trắng.
Màu trắng của thánh đường tượng trưng cho sự trong sáng, đức hạnh và hòa bình. Đây là màu ông Zayed yêu thích. Mái vòm, tháp và tường được phủ hơn 16,5 ha đá cẩm thạch Sivec sáng trắng chất lượng cao từ Macedonia, trong khi phần lớn đá cẩm thạch trắng bên trong thánh đường được khai thác ở các mỏ đá Italy.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thái tử Al Nahyan bên trong sảnh cầu nguyện chính.
Đây là sảnh lớn nhất thánh đường, có sức chứa khoảng 7.800 tín đồ, được sử dụng trong các sự kiện quan trọng. Thánh đường còn hai sảnh cầu nguyện khác, một dành cho nam và một dành cho nữ, mỗi sảnh có sức chứa 1.500 tín đồ.
Sảnh cầu nguyện chính của thánh đường phủ tấm thảm dệt tay lớn nhất thế giới. Thảm rộng 5.400 m2, nặng 35 tấn.
1.200 nghệ nhân đã mất hai năm để thiết kế và hoàn thành tấm thảm mang nhiều họa tiết hoa văn Hồi giáo này. Tấm thảm ghép từ 9 mảnh riêng biệt, được vận chuyển bằng máy bay đến Abu Dhabi và khâu tại chỗ.
Sảnh có 96 cột khảm họa tiết dây leo. Đỉnh cột trang trí họa tiết lá cọ màu vàng kim. Phần thân mỗi cột tích hợp hệ thống điều hòa không khí, thực hiện bởi thợ thủ công Trung Quốc.
Tường Qibla trong sảnh cầu nguyện chính. Đây là bức tường hướng về thánh địa Mecca ở Arab Saudi.
Tường ốp đá cẩm thạch Italy, thiết kế gồm nhiều bông hoa năm cánh, mỗi bông ghi một từ, tượng trưng cho 99 tên gọi hoặc phẩm chất cao đẹp của Allah, như Đấng Thương xót, Đấng Khoan dung, Đấng Thông thái,...
Những dòng chữ này được khắc theo phong cách thư pháp Kufic, do nghệ nhân UAE Mohammed Mandi al-Tamimi thực hiện. Tường được chiếu sáng bằng hệ thống đèn sợi quang. Trung tâm là vòng tròn lớn, bên trong viết "Allah".
Mái vòm lớn nhất thánh đường tại trung tâm của sảnh cầu nguyện chính, có đường kính 32,6 m, cao 84 m.
Đại Thánh đường có tổng cộng 82 mái vòm với nhiều kích cỡ khác nhau. Đỉnh vòm hình trăng lưỡi liềm làm từ kính mạ vàng.
4 tháp minaret ở 4 góc sân Sahan là các kiến trúc cao nhất thánh đường, với chiều cao khoảng 107 m. Đây là các tháp cao đặc trưng của kiến trúc Hồi giáo.
4 tháp là nơi thánh đường phát lời kêu gọi hành lễ. Từ "minaret" mang ý nghĩa "ngọn hải đăng" trong tiếng Arab, ám chỉ vai trò của các thánh đường trong việc dẫn dắt, lan tỏa tri thức và khoa học trong suốt các thời đại Hồi giáo.
Tín đồ cầu nguyện tại sân Sahan ở thánh đường ngày 27/3.
Trong năm 2024, thánh đường đón gần 6,6 triệu người, gồm cả tín đồ Hồi giáo và du khách, tăng 20% so với năm trước đó.
Thánh đường miễn phí vào cửa và cung cấp các tour tham quan, hướng dẫn miễn phí. Khách đến thánh đường phải cởi giày trước khi vào. Phụ nữ sẽ được yêu cầu mặc áo choàng truyền thống abaya và khăn trùm đầu được thánh đường cung cấp. Nam giới không được mặc quần short.
Đức Trung (Theo SZGMC, AFP, Reuters)