Tàu điện ngầm thường chỉ là một phương tiện di chuyển trong thành phố, nhưng tuyến Riyadh Metro mới của Arab Saudi đang thay đổi hoàn toàn khái niệm này.
Khánh thành vào tháng 12/2024, hệ thống giao thông nhanh tự động này mang lại ý nghĩa mới cho câu nói "không phải điểm đến, mà chính hành trình mới là quan trọng".
Trải dài hơn 176 km với 6 tuyến khác nhau, Riyah là hệ thống metro không người lái dài nhất thế giới, kết nối những điểm trọng yếu của thủ đô, bao gồm Sân bay Quốc tế King Khalid và Khu Tài chính King Abdullah (KAFD).
Metro hoạt động từ 5h30 đến nửa đêm các ngày thứ Bảy đến thứ Năm, và từ 10h sáng đến nửa đêm vào thứ Sáu. Giá vé bắt đầu từ 4 SAR (hơn 1 USD) cho thẻ đi hai giờ; 20 SAR cho ba ngày đi không giới hạn và 140 SAR (37 USD) cho vé tháng.
Tương tự các thành phố Hồi giáo khác như Kuala Lumpur và Dubai, trên tàu có khu vực riêng cho nam và nữ. Tàu Riyadh được chia thành ba loại toa: toa dành cho nam đi một mình, toa gia đình dành cho phụ nữ và gia đình, và toa hạng nhất dành cho khách có thẻ VIP. Các toa tàu cấm ăn uống để đảm bảo vệ sinh.
Được xây dựng với chi phí 22,5 tỷ USD, hệ thống có thể vận chuyển tối thiểu 3,6 triệu hành khách mỗi ngày và gồm nhiều công trình kiến trúc được ví như kỳ quan ở các nhà ga mà tuyến tàu đi qua.
Riyadh Metro có tổng cộng 85 ga, trong đó 4 ga đặc biệt nổi bật: King Abdullah Financial District (KAFD), STC, Western Station và Qasr Al Hokm.
Ga King Abdullah Financial District hay KAFD (ảnh) đã trở thành ga nhộn nhịp nhất mạng lưới, với mặt tiền lưới uốn lượn lấy cảm hứng từ những hoa văn sa mạc được hình thành bởi gió.
Ga KAFD vừa mang tính biểu tượng, vừa đóng vai trò trung tâm, kết nối ba tuyến metro, gắn với hệ thống monorail (hệ thống vận tải trên một đường ray đơn) mới và còn có bến xe buýt. Nơi đây cũng trưng bày nhiều tác phẩm nghệ thuật, bao gồm điêu khắc của nghệ sĩ Mỹ Alexander Calder, thuộc bộ sưu tập thường trực của Riyadh Art.
Tọa lạc tại khu vực lịch sử của Riyadh, ga Qasr Al Hokm mở cửa vào tháng 2, có lối đi trực tiếp đến nhiều tòa nhà chính phủ và di tích nổi tiếng, bao gồm Cung điện Al-Hukm, Đại Thánh đường Imam Turki bin Abdullah và Cung điện Al Masmak.
Nhà ga cũng được coi là điểm tham quan hút khách khi mọi người thường dừng lại nơi này để chiêm ngưỡng, chụp ảnh các thiết kế uốn lượn.
Ga Qasr Al Hokm có diện tích hơn 22.000 m2, sâu 40 m và gồm 7 tầng, 17 thang máy, 46 thang cuốn. Mái vòm thép không gỉ của nhà ga uốn cong phản chiếu hình ảnh khu phố xung quanh, tạo nên sự giao thoa giữa lịch sử và hiện đại.
Bên trong nhà ga là cửa hàng, khu trưng bày nghệ thuật và vườn trong nhà, nơi hành khách có thể ngồi nghỉ trên ghế băng để tận hưởng không gian.
Trisha Ooi, cư dân Riyadh đến từ Malaysia cách đây 4 năm, cho biết thường khuyên du khách nên ghé thăm Qasr Al Hokm, bên cạnh những địa danh quen thuộc như Sky Bridge và Boulevard World.
"Tôi nghĩ đây là một trong những điểm tham quan hấp dẫn nhất", Ooi nói.
Western Station (ảnh) được khai trương vào tháng 1 còn ga STC lấy cảm hứng từ các khối đá vôi tại dãy núi Tuwaiq của Arab Saudi.
Không chỉ có vẻ đẹp thị giác, Riyadh Metro còn ghi điểm về tính bền vững với những đoàn tàu tiết kiệm năng lượng, trang bị hệ thống phanh tái sinh. Các nhà ga đều có pin năng lượng mặt trời. Hệ thống cũng được thiết kế rất thân thiện với người dùng.
Du khách đến Riyadh có thể mua Darb, loại thẻ giao thông tái sử dụng tương tự thẻ OMNY của New York, tại máy bán ở nhà ga hoặc sử dụng ứng dụng Darb. Vào tháng 9, ga Hassan bin Thabet Street đã được bổ sung vào Tuyến Cam.
Tàu chạy 4 phút một chuyến vào giờ cao điểm. Ghế ngồi được hành khách đánh giá thoải mái, nhưng số lượng không nhiều, đặc biệt khi so với hệ thống tàu điện ngầm London. Mạng lưới hiện có tàu hai toa với khoảng 55 ghế và tàu 4 toa với 123 ghế. Điều này tạo cảm giác rộng rãi, thoáng đãng, nhưng đồng nghĩa khách có thể sẽ phải đứng khi di chuyển nếu đông.
Sau 6 tháng khai trương, hệ thống đã vượt ngoài mong đợi. Ủy ban Hoàng gia về thành phố Riyadh báo cáo rằng đã có hơn 18 triệu lượt hành khách trong 11 tuần đầu tiên. Tháng trước, Riyadh Metro đã chào đón hành khách thứ 100 triệu.
"Riyadh Metro sẽ giúp cuộc sống và việc đi lại hằng ngày của người dân, cư dân và du khách trở nên dễ dàng hơn, mang lại cho họ một trải nghiệm di chuyển đô thị đẳng cấp thế giới", Ibrahim bin Mohammed Al Sultan, Bộ trưởng, Thành viên Hội đồng Bộ trưởng và Tổng giám đốc Ủy ban Hoàng gia về thành phố Riyadh, nói.
Anh Minh (Theo CNN)