Những cuộc biểu tình khắp Trung Quốc đã diễn ra hai ngày qua, trong đó những người Trung Quốc giận dữ đập phá cửa hàng, siêu thị, thậm chí phóng hỏa cả dây chuyền sản xuất trong nhà máy có liên quan đến Nhật Bản. Nguyên nhân các cuộc biểu tình là do tranh chấp giữa hai nước về chủ quyền quần đảo Điếu Ngư/Senkaku trên biển Hoa Đông.
![]() |
Người biểu tình Trung Quốc đập phá siêu thị Nhật ở thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông hôm thws bảy. Ảnh: AFP |
Nếu các lệnh cấm vận thượng mại được áp đặt giữa hai nền kinh tế số 2 và số 3 thế giới, triển vọng kinh tế của châu Á Thái bình dương sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Khu vực này lại đang là động lực tăng trưởng của cả thế giới, nơi mà các nền kinh tế phương Tây trông đợi sẽ giúp ngăn chặn đà suy giảm trên toàn cầu.
Xã luận của Nhân dân Nhật báo, cơ quan phát ngôn của đảng Cộng sản Trung Quốc, nhắc nhở rằng kinh tế Nhật đã trải qua hai thập niên trì trệ kể từ những năm 1990, và đang gánh chịu các hệ quả tiêu cực của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, cũng như các hậu quả của thảm họa động đất sóng thần 2011.
"Kinh tế Nhật sẽ không chống đỡ được các biện pháp kinh tế của Trung Quốc", xã luận có đoạn. Tuy nhiên bài báo này cũng không quên nói thêm rằng dù hai nền kinh tế tương đối độc lập, các lệnh trừng phạt cũng có thể là "con dao hai lưỡi" đối với Trung Quốc, theo AFP.
Bài xã luận chỉ xuất hiện trên phiên bản dành cho độc giả nước ngoài, nhấn mạnh rằng quan điểm của Bắc Kinh là không ủng hộ việc dùng các biện pháp kinh tế để giải quyết tranh chấp quốc tế, và sẽ phải cân nhắc lợi hại kỹ lưỡng trước khi áp dụng.
Nhân dân Nhật báo cho rằng các mục tiêu có thể trừng phạt là ngành tài chính và chế tạo của Nhật, ngành xuất khẩu cũng như các khoản đầu tư vào Trung Quốc, "các mặt hàng nhập khẩu chiến lược" - ám chỉ các kim loại đất hiếm vốn là nguyên liệu thiết yếu cho các sản phẩm công nghệ cao.
"Liệu Nhật Bản có đành mất thêm 10 năm, hay thậm chí 20 năm tụt hậu không?", xã luận của báo Trung Quốc viết.
Trước đó, thứ trưởng thương mại Trung Quốc Khương Tăng Vĩ (Jiang Zengwei) cũng cảnh báo tranh chấp về biển đảo có thể ảnh hưởng đến quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và Nhật Bản.
"Hợp tác thương mại đôi bên đòi hỏi các nỗ lực chung để cùng có lợi", Jiang phát biểu trong một cuộc họp báo, theo China Daily. "Nếu người tiêu dùng Trung Quốc thể hiện quan điểm của họ phản đối Nhật" trong vấn đề chủ quyền lãnh thổ, "họ có quyền làm như vậy và tôi hiểu được điều đó".
Kể từ khi căng thẳng lên cao, một số người Trung Quốc đã kêu gọi tẩy chay hàng hóa Nhật Bản hoặc hủy tour du lịch đi Nhật, theo Fox News. Tuần lễ vàng nhân quốc khánh Trung Quốc 1/10 tới đây là dịp người nước này đi di lịch với số lượng lớn. Một đài phát thanh Trung Quốc cho hay đã ngừng quảng cáo các sản phẩm của Nhật trên hai kênh chính trong đợt cuối tuần qua.
Kim ngạch thương mại hai chiều Trung - Nhật trong năm ngoái là 342,9 tỷ USD, đưa Nhật trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Trung Quốc. Rất nhiều công ty Nhật đang đầu tư ở nước láng giềng.
Thanh Mai