Theo đạo luật được nghị viện bang Rio de Jainero thông qua ngày 23/9, cảnh sát địa phương sẽ nhận mức thưởng tương đương 10-150% lương nếu tịch thu được vũ khí hạng nặng hoặc "vô hiệu hóa" nghi phạm trong các chiến dịch chống tội phạm.
Cảnh sát bang Rio de Jainero có quy định 5 cấp độ về sử dụng vũ lực để trấn áp nghi phạm, tăng dần từ thuyết phục bằng lời nói đến sử dụng biện pháp có tính sát thương để bảo vệ tính mạng lực lượng hành pháp. Khái niệm "vô hiệu hóa" được sử dụng để chỉ biện pháp khống chế, dùng vũ lực không sát thương và cuối cùng là bắn hạ nghi phạm.
Những người ủng hộ cho rằng chính sách này sẽ nâng cao tinh thần chiến đấu của lực lượng an ninh, vốn thường xuyên đối mặt với các băng nhóm ma túy và tội phạm vũ trang nguy hiểm trong những khu ổ chuột chật hẹp của thành phố Rio de Jainero.
Cảnh sát đặc nhiệm Brazil tuần tra tại thủ đô Brasilia ngày 14/9. Ảnh: Reuters
Tuy nhiên, phe phản đối cảnh báo nguy cơ đạo luật sẽ khiến lực lượng hành pháp lạm dụng vũ lực và biến "giết chóc thành chính sách công". Nghị sĩ Henrique Vieira cho rằng biện pháp này có thể dẫn tới những vụ hành quyết không qua xét xử.
Luật sư Djeff Amadeus, đại diện một tổ chức bảo vệ quyền lợi người da màu, lo ngại cảnh sát sẽ tận dụng tối đa đạo luật này để kiếm tiền thưởng từ các vụ nổ súng, khiến tình trạng bạo lực leo thang.
Bang Rio de Jainero từng áp dụng chính sách tương tự trong giai đoạn 1995-1998, khi đó được báo chí gọi là "Tiền thưởng Viễn Tây hoang dã". Biện pháp bị bãi bỏ sau khi số người chết vì cảnh sát lạm dụng vũ lực tăng mạnh, làm dấy lên làn sóng phản đối trong và ngoài nước.
Rio de Jainero năm 2024 ghi nhận 703 trường hợp tử vong trong các chiến dịch chống tội phạm của cảnh sát, trung bình gần hai người chết mỗi ngày. Con số này giảm mạnh so với 871 trường hợp vào năm 2023 và 1.330 vụ vào năm 2022, nhưng vẫn ở mức cao so với nhiều khu vực khác.
Những người ủng hộ đạo luật coi sự sụt giảm số người chết trong hai năm qua là minh chứng cho hiệu quả của cách tiếp cận mạnh tay. Họ cho rằng việc tịch thu vũ khí hạng nặng và vô hiệu hóa nghi phạm sẽ giúp bảo vệ cộng đồng, phá vỡ mạng lưới tội phạm gieo rắc sợ hãi tại các khu dân cư nghèo.
Thanh Danh (Theo Rio Times, AFP)