BS CKII. Nguyễn Bá Mỹ Nhi là Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành sản phụ khoa, bác sĩ cho biết, ngày nay thuốc tránh thai đường uống được sử dụng phổ biến ở Việt Nam và các nước phương Tây như Mỹ, châu Âu. "Nếu dùng đúng cách, hiệu quả tránh thai đạt tới 99%. Quan trọng là cần uống thuốc đều đặn mỗi ngày theo hướng dẫn, tốt nhất là vào cùng một khung giờ, vì nếu quên, hiệu quả sẽ giảm đi đáng kể", bác sĩ Nhi nhấn mạnh. "Không chỉ giúp tránh thai, thuốc còn mang lại nhiều lợi ích khác như điều hòa kinh nguyệt, giảm đau bụng kinh và cải thiện tình trạng mụn trứng cá... Nhờ đó, chị em có thể chủ động hơn trong công việc và cuộc sống hàng ngày".
BSCKII. Nguyễn Bá Mỹ Nhi. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Giải thích về cơ chế cải thiện mụn, bác sĩ Mỹ Nhi cho biết, mụn trứng cá ở các bạn trẻ thường bắt nguồn từ sự gia tăng nội tiết tố androgen. Nội tiết tố này kích thích tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, khiến da bóng dầu, dễ bị tắc lỗ chân lông và hình thành nhân mụn. Thuốc tránh thai thế hệ mới có chứa một loại progestin có đặc tính kháng androgen (anti-androgenic), kết hợp cùng hàm lượng estrogen thấp chỉ 20 µg. Sự kết hợp này vừa đảm bảo hiệu quả tránh thai, vừa giúp cân bằng nội tiết, và kiểm soát androgen tốt hơn. Khi androgen được điều chỉnh, tuyến bã nhờn trở nên ổn định, nhờ đó mụn viêm, mụn mủ cũng giảm dần. Nhiều bạn gái sau một thời gian sử dụng đã thấy làn da hết mụn, mịn màng sáng khỏe, và tự tin trở lại.
"Không chỉ có tác dụng kháng Androgen giúp cải thiện mụn, thuốc tránh thai thế hệ mới còn có kháng Mineralocorticoid, nhờ vậy hạn chế tình trạng giữ nước trong cơ thể và không gây tăng cân khi sử dụng", bác sĩ Nhi nói.
Khi androgen được điều chỉnh, tuyến bã nhờn trở nên ổn định giúp giảm dần mụn. Ảnh: Shutterstock
Về vấn đề điều hòa kinh nguyệt và giảm đau bụng kinh, bác sĩ giải thích, thuốc tránh thai thế hệ mới có thể cải thiện tình trạng này bằng cách làm mỏng niêm mạc tử cung và giảm các chất trung gian gây viêm - nguyên nhân chính của những cơn đau dữ dội. Khi nội tiết được điều hòa, chu kỳ trở nên đều đặn, cơn đau giảm hẳn, các bạn nữ sẽ có những ngày "đèn đỏ" nhẹ nhàng, thoải mái, không còn ảnh hưởng nhiều đến học tập, công việc hay sinh hoạt thường ngày.
Bên cạnh những lợi ích nên trên, thuốc tránh thai hàng ngày đường uống cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Theo bác sĩ Mỹ Nhi, khi mới sử dụng, một số bạn có thể buồn nôn, đau đầu, căng tức ngực hoặc ra máu giữa kỳ. Đây là phản ứng thường xảy ra, kéo dài khoảng một đến ba tháng khi cơ thể làm quen với thuốc. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng này kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, hãy trao đổi ngay với bác sĩ để tìm loại thuốc phù hợp hơn hoặc kiểm tra xem có nguyên nhân nào khác không. "Một số tác dụng phụ hiếm gặp hơn, như huyết khối, cũng có thể xảy ra nhưng tỷ lệ cực kỳ thấp", bác sĩ cho biết.
Nói thêm về nguy cơ huyết khối, ThS.BS Đinh Trung Hiếu, Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: "Nhiều bạn lo lắng về nguy cơ huyết khối dẫn đến đột quỵ khi dùng thuốc tránh thai đường uống, thực tế trong quá trình khám chữa bệnh, tỷ lệ biến cố huyết khối tĩnh mạch là rất nhỏ".
ThS.BS. Đinh Trung Hiếu. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Tại Bệnh viện Bạch Mai, các yếu tố nguy cơ đột quỵ ở phụ nữ thường gặp như là tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, cùng các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, ít vận động, ăn uống thiếu khoa học. Đáng chú ý, các yếu tố tâm lý - xã hội như trầm cảm, căng thẳng, cô lập xã hội cũng đóng góp tới 15% ca bệnh. Riêng những trường hợp liên quan đến thuốc tránh thai đường uống, tỷ lệ gặp đột quỵ nói chung rất thấp, tuy nhiên có thể cao hơn ở nhóm bệnh huyết khối tĩnh mạch não (thể bệnh hiếm trong đột quỵ).
Điểm đáng mừng là với thuốc tránh thai thế hệ mới, hàm lượng estrogen đã được giảm xuống rất thấp, nhờ đó nguy cơ hình thành huyết khối, đột quỵ càng hiếm gặp. Bên cạnh đó, nghiên cứu cho thấy, dùng estrogen liều thấp giúp giảm 18% nguy cơ đột quỵ thiếu máu não, 44% nguy cơ nhồi máu cơ tim, và 25% nguy cơ thuyên tắc phổi so với estrogen liều cao hơn, nhưng nhìn chung tỷ lệ biến cố đều rất nhỏ.
"Nếu có yếu tố nguy cơ đặc biệt như trên 35 tuổi, tiền sử rối loạn đông máu di truyền, từng bị huyết khối tĩnh mạch, bệnh lý tăng đông, hút thuốc lá hoặc béo phì... hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng thuốc để đảm bảo an toàn", bác sĩ Hiếu cho biết.
Thế Đan