Bệnh nhân quê Phú Yên, đau thắt lưng trái hai tháng qua, đôi lúc đau quặn thành từng cơn, không lan, không sốt. Chị khám ở nhiều bệnh viện lớn phía Nam được chẩn đoán có túi phình khổng lồ động mạch thận trái ở rốn thận, chỉ định cắt thận. Bệnh nhân ra Hà Nội gặp TS Ngô Vi Hải, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, tìm giải pháp điều trị khác.
"Túi phình kích thước gần 5 cm có dấu hiệu đe dọa vỡ, vì vậy cần phải xử lý sớm", TS Hải nói hôm 10/10, thêm rằng khó khăn là khối phình nằm ở trong rốn thận, các nhánh động mạch cho đài thận trên, giữa, dưới đều xuất phát trong khối phình. Với trường hợp này, kỹ thuật đặt stent động mạch thận là không khả thi.
Vì vậy, việc tái tạo động mạch thận để bảo tồn thận cho bệnh nhân là một thách thức lớn, thậm chí tiến hành khi quả thận vẫn nằm trong cơ thể là bất khả thi. Tổn thương này không thể sửa chữa chỉ với kỹ thuật mạch máu thông thường, theo TS Hải. Giải pháp cắt thận, tái tạo động mạch thận ở bên ngoài cơ thể bệnh nhân và sau đó ghép trở lại được đặt ra.
Các bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh: Lan Hương
Với mục tiêu bảo tồn thận, các bác sĩ hai chuyên khoa tiết niệu trên và phẫu thuật mạch máu, đã hội chẩn thảo luận kỹ các phương án, cuối cùng quyết định phẫu thuật nội soi cắt thận, bảo vệ quả thận theo kỹ thuật lấy thận ghép. Quá trình tái tạo động mạch thận, loại bỏ khối phình sử dụng tĩnh mạch hiển tự thân được thực hiện bên ngoài cơ thể. Khi việc tái tạo động mạch thận hoàn tất, quả thận được ghép lại vào hố chậu cùng bên theo kỹ thuật ghép thận thường quy.
TS Hải cho biết các phẫu thuật viên mạch máu cần có thời gian để tái tạo mạch máu ở động mạch thận trong khi thời gian thiếu máu nóng của thận không được quá 20-30 phút. Trong trường hợp đó cần bảo vệ thận theo kỹ thuật ghép thận. Về tiết niệu, các bác sĩ quyết định lấy thận bệnh lý khỏi ổ bụng bằng phẫu thuật nội soi, đưa quả thận ra ngoài qua hố chậu trái. Bác sĩ cũng tận dụng luôn đường mổ của hố chậu trái làm vị trí để đưa quả thận ghép vào sau khi tái tạo mạch máu.
Ca phẫu thuật kéo dài gần 4 giờ diễn ra thuận lợi đúng với phương án đã dự kiến. Sau khi ghép, chức năng thận hoạt động tốt, bệnh nhân hồi phục, không phải sử dụng thuốc chống thải ghép và điều trị miễn dịch khác vì đây là ghép thận tự thân.
Hiện nay, trên thế giới có rất ít trường hợp xử lý mạch máu phức tạp như trường hợp này. Ở Việt Nam, đây là trường hợp đầu tiên được ghi nhận. Ca phẫu thuật này mở ra hướng điều trị trong tương lai cho những bệnh nhân tổn thương thận phức tạp, theo TS Hải.
Lê Nga