"Tôi sẽ không tái tranh cử vào quốc hội", cựu chủ tịch hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thông báo trong video gửi đến các cử tri ở quê nhà San Francisco. Hạ nghị sĩ đại diện California cho biết sẽ hoàn thành năm cuối cùng trong nhiệm kỳ "với lòng biết ơn".
Dù bước vào chính trường muộn, bà Pelosi nhanh chóng thăng tiến ở Bờ Tây, cuối cùng trở thành một trong những người phụ nữ quyền lực nhất lịch sử Mỹ. Bà đang trong nhiệm kỳ hạ nghị sĩ thứ 19, đã đại diện cho khu vực bầu cử San Francisco trong 38 năm. Bà sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 1/2027, ở tuổi 86.
Bà Pelosi là phụ nữ đầu tiên giữ chức Chủ tịch Hạ viện Mỹ. Bà giữ chức hai lần, lần đầu từ năm 2007 đến năm 2011, với hai năm dưới thời Tổng thống George W. Bush (2007-2009) và hai năm dưới thời Tổng thống Barack Obama (2009-2011). Nhiệm kỳ thứ hai của bà diễn ra từ 2019 đến 2023, với hai năm dưới thời ông Donald Trump (2019-2021) và hai năm dưới thời ông Joe Biden (2021-2023).
Trong các giai đoạn nói trên, bà Pelosi là người đứng thứ hai trong danh sách kế nhiệm tổng thống, chỉ sau phó tổng thống. Bà được nể trọng nhờ khả năng dẫn dắt phe Dân chủ, giúp thông qua những dự luật lớn như Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá phải chăng (Obamacare) và các chương trình hạ tầng của ông Joe Biden. Tuy nhiên, bà cũng là người đóng vai trò trong việc thuyết phục ông Biden từ bỏ cuộc đua tổng thống năm 2024.
Bà Nancy Pelosi ở Đồi Capitol hồi tháng 9/2022. Ảnh: Reuters
Trong khi đó, phe Cộng hòa mô tả bà Pelosi là đại diện của nhóm cấp tiến quay lưng lại với các giá trị Mỹ, làm suy yếu cấu trúc xã hội. Ông Trump từng bị Hạ viện luận tội hai lần, vào năm 2019 vì vấn đề viện trợ cho Ukraine, và sau đó vào năm 2021, sau vụ bạo loạn Đồi Capitol ngày 6/1. Thượng viện đã tha bổng ông trong cả hai trường hợp.
Tin đồn về quyết định giã từ chính trị của bà Pelosi đã lan truyền trong nhiều tuần tại Đồi Capitol. Theo giới quan sát, tuy không quá bất ngờ, quyết định này vẫn gây xôn xao khắp Washington và California, khi thế hệ lãnh đạo kỳ cựu dần rút lui trước thềm bầu cử giữa kỳ vào năm sau.
Một số ra đi trong lưỡng lự, một số chủ động, nhưng nhiều người đang đối mặt với những thách thức từ các gương mặt mới muốn dẫn dắt đảng Dân chủ, đối đầu với Tổng thống Donald Trump.
Bà Pelosi, sinh ngày 26/3/1940, vẫn là một thế lực chính trị, đóng vai trò then chốt trong nỗ lực phân chia lại khu vực bầu cử của California theo Đề xuất 50, được cử tri bang thông qua ngày 4/11, giúp đảng Dân chủ có cơ hội giành thêm 5 ghế trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm sau và kiểm soát Hạ viện.
Đức Trung (Theo AFP, Reuters, AP)