Các lãnh đạo ASEAN và New Zealand hôm nay thông qua Tuyên bố Tầm nhìn chung kỷ niệm 50 năm quan hệ đối thoại ASEAN - New Zealand, trong đó nhất trí nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, cùng với 4 trụ cột hợp tác về hòa bình, thịnh vượng, con người và hành tinh.
Chủ tịch ASEAN 2025 Malaysia, lãnh đạo các nước ASEAN và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon đều cảm ơn, đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong vai trò quốc gia điều phối quan hệ đối thoại ASEAN - New Zealand giai đoạn tháng 7/2024-7/2027, theo Bộ Ngoại giao.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo các nước ASEAN, New Zealand tại hội nghị ngày 28/10. Ảnh: ASEAN
Ở vị trí này, Việt Nam đã tích cực điều phối và hoàn thành đàm phán các văn kiện quan trọng, nâng cấp quan hệ ASEAN - New Zealand lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, làm nền tảng cho quan hệ và hợp tác ASEAN - New Zealand phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Hội nghị cũng nhất trí thông qua Kế hoạch Hành động ASEAN - New Zealand 2026-2030 để triển khai cụ thể ngay các nội hàm hợp tác.
Hai bên tái khẳng định cam kết mạnh mẽ thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, bảo đảm hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển ở khu vực, hướng tới xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ, với ASEAN giữ vai trò trung tâm.
Hai bên cũng nhất trí thực thi hiệu quả Hiệp định Khu vực thương mại tự do ASEAN - Australia - New Zealand (AANZFTA) mới được nâng cấp, hỗ trợ triển khai Hiệp định khung ASEAN về Kinh tế số (DEFA), tăng cường hợp tác ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống, thúc đẩy hội nhập kinh tế số - xanh, nâng cao năng lực số cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, mở rộng hợp tác năng lượng sạch, đổi mới sáng tạo, quản lý và phát triển trí tuệ nhân tạo.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - New Zealand tại Malaysia ngày 28/10. Ảnh: TTXVN
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ý nghĩa lịch sử của thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện đúng vào dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ hai bên, đánh giá sự kiện này phản ánh sự trưởng thành, gắn bó và chiều sâu hợp tác, góp phần nâng cao vai trò và vị thế quốc tế của ASEAN lẫn New Zealand trong bối cảnh thế giới nhiều biến động.
Để cụ thể hóa khuôn khổ hợp tác mới, Thủ tướng đã đề xuất 3 trọng tâm hợp tác chính. Các bên cùng giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và hợp tác cho phát triển bao trùm và bền vững, cùng đóng góp vào xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ, tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ lập trường của ASEAN về Biển Đông.
Các bên đẩy mạnh liên kết kinh tế, thúc đẩy những động lực tăng trưởng mới trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, triển khai hiệu quả AANZFTA và hỗ trợ ASEAN đàm phán, triển khai DEFA.
Thủ tướng cũng đề xuất tăng cường kết nối con người, lấy con người là trung tâm, là chủ thể, là động lực của quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện, đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và tăng cường liên kết viện - trường - doanh nghiệp, phát huy nguồn lực xã hội và khu vực tư nhân với tinh thần "nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công - tư hành động, khu vực giàu mạnh, và nhân dân hạnh phúc".
Chiều 28/10, tại Kuala Lumpur, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN và Thủ tướng Australia Anthony Albanese dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - Australia lần thứ 5. Các lãnh đạo đánh giá quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN - Australia phát triển ngày càng thực chất, với thương mại hai chiều đạt 96,2 tỷ USD và đầu tư của Australia vào ASEAN đạt 1,65 tỷ USD năm 2024.
Các bên nhất trí triển khai Kế hoạch Hành động giai đoạn 2025-2029, ưu tiên ứng phó thách thức an ninh, mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực giàu tiềm năng. Các bên làm sâu sắc hơn quan hệ kinh tế thông qua triển khai hiệu quả AANZFTA và Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), đẩy mạnh giải ngân khoản tài trợ 2 tỷ AUD (hơn 1,3 tỷ USD) cho thuận lợi hoá đầu tư. Hội nghị cũng thông qua Tuyên bố chung về Phòng ngừa xung đột và Quản lý khủng hoảng trong cấu trúc khu vực do ASEAN dẫn dắt.
Thủ tướng Albanese khẳng định ủng hộ cấu trúc khu vực với ASEAN đóng vai trò trung tâm, cam kết tăng thêm 15 triệu AUD (hơn 9,8 triệu USD) hỗ trợ chương trình lao động khu vực. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất 4 trọng tâm hợp tác gồm: đẩy mạnh liên kết kinh tế, thúc đẩy kết nối hạ tầng, tăng cường chuyển đổi số - chuyển đổi xanh, và cùng củng cố môi trường hòa bình, an ninh, bảo đảm tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông.
Thanh Danh