* Arab Saudi – Indonesia: 0h15 thứ Năm 9/10, trên VnExpress.
Kể từ World Cup đầu tiên năm 1938, châu Á mới có 13 đại diện góp mặt. Đội tuyển đầu tiên có vinh dự đó chính là Indonesia, khi ấy mang tên Đông Ấn Hà Lan do đang là thuộc địa của Hà Lan. Thể thức ngày ấy là 16 đội tuyển đấu loại trực tiếp, và Đông Ấn Hà Lan thua Hungary 0-6.
87 năm đã qua, các suất dự World Cup của châu Á đa phần thuộc về Hàn Quốc (12 lần), Nhật Bản (8), Iran, Australia (7) và Arab Saudi (6). Triều Tiên có hai lần góp mặt, còn những đội một lần tham dự là Kuwait, Iraq, UAE, Trung Quốc, Qatar, Jordan, Uzbekistan và Israel – thuộc LĐBĐ châu Á (AFC) trước khi sang LĐBĐ châu Âu năm 1994.
Đội tuyển Đông Ấn Hà Lan, nay là Indonesia, trước trận thua Hungary 0-6 ở vòng 1/8 World Cup đầu tiên, trên sân Velodrome Municipal, Pháp ngày 5/6/1938. Ảnh: AFP
Bóng đá Đông Nam Á vốn bị xem là vùng trũng của thế giới, nhưng chưa bao giờ ngừng cố gắng vì World Cup. Khi đại hội có 32 đội và châu Á nhận 4,5 suất, Thái Lan từng vào đến vòng loại được coi là cuối cùng của khu vực ở kỳ giải 2002 và 2018. Đến kỳ 2022, Việt Nam lần đầu tiên có mặt tại vòng loại ba. Và khi World Cup tăng lên 48 đội với 8,5 suất cho châu Á, Indonesia trở thành đội duy nhất nắm lấy cơ hội vàng.
Nhưng, hành trình để mỗi bên xây dựng giấc mơ có phần khác biệt. Thái Lan tiến sát World Cup nhờ thế hệ vàng của Kiatisuk Senamuang, Dusit Chalermsan (2002) rồi Chanathip Songkrasin, Theerathon Bunmathan (2018). Việt Nam cũng bùng nổ dưới thời HLV Park Hang-seo, cùng thế hệ vàng Nguyễn Quang Hải, Nguyễn Công Phượng (2022). Còn Indonesia, dưới sự lèo lái của tỷ phú Erick Thohir, tiến bước bằng chính sách tìm kiếm cầu thủ lai được đào tạo ở những nền bóng đá tiên tiến.
Nhờ lịch sử gắn liền với Hà Lan, công việc của LĐBĐ Indonesia (PSSI) trở nên dễ dàng với hàng chục trường hợp mang huyết thống Indonesia từ đời ông, bà. Bóng đá là môn thể thao phổ biến nhất xứ sở hoa tulip, với 1,2 triệu người đăng ký làm cầu thủ với Hiệp hội bóng đá Hoàng gia (KNVB), trong khi dân số đất nước khoảng 18 triệu người.
Indonesia thậm chí đã thẳng thừng sa thải HLV Hàn Quốc Shin Tae-yong, người góp công lớn vào hành trình vòng loại World Cup. Thohir muốn các cầu thủ gốc Hà Lan được cảm thấy thoải mái, và đưa về một cựu danh thủ Hà Lan như Patrick Kluivert được xem là giải pháp.
Đội tuyển Indonesia ăn mừng cùng người hâm mộ sau trận thắng Trung Quốc 1-0 ở lượt chín bảng C vòng loại ba World Cup 2026 - khu vực châu Á, trên sân Gelora Bung Karno, Indonesia, ngày 5/6/2025. Ảnh: Bola
Báo Anh Guardian nhận định ít quốc gia nào thực hiện chính sách này nhanh và quyết liệt như Indonesia. Từ năm 2022, khoảng 30 cầu thủ gốc Hà Lan đã có mặt ở nhiều cấp độ đội tuyển Indonesia, và giờ phần lớn là trụ cột ở ĐTQG.
Trong những lần dự vòng loại ba khu vực châu Á, Thái Lan và Việt Nam đều bị xem là những đội "lót đường" trước sức mạnh vượt trội từ Tây Á, Đông Á hay Australia. Còn với Indonesia, lối chơi chưa thuyết phục thì chất lượng cầu thủ vẫn khác biệt, để có những trận đấu gây sốc khi hạ Arab Saudi, hòa Australia, và lấn lướt Trung Quốc lẫn Bahrain.
"Cầu thủ gốc Hà Lan là động lực chính để Indonesia có thể vào vòng loại bốn World Cup", bài viết của Guardian có đoạn. "Có những lo ngại về bản sắc. Nhưng họ có thể xoa dịu điều đó, ít nhất ở thời điểm này, bằng giành quyền dự World Cup".
Tối nay, Indonesia sẽ đá trận ra quân trước chủ nhà Arab Saudi. Đội tuyển xứ vạn đảo muốn tạm gác lại những thứ bị coi là bất lợi, như lịch thi đấu, người hâm mộ, trọng tài để tập trung cao độ cho trận đấu tại sân King Abdullah. "Nếu sợ hãi, đối thủ sẽ có thêm sức mạnh", HLV Patrick Kluivert nói ở họp báo ngày 7/10. "Cầu thủ cần tập trung trên sân, thay vì khán đài hay công việc của trọng tài. Họ phải bình tĩnh trong lúc căng thẳng nhất".
Tiền vệ Indonesia Marselino Ferdinan (số 7) mừng bàn ấn định chiến thắng 2-0 trước Arab Saudi (áo xanh) ở lượt sáu bảng C vòng loại ba World Cup 2026 - khu vực châu Á, trên sân Gelora Bung Karno, Indonesia, ngày 19/11/2024. Ảnh: Starsport
Danh sách tập trung đợt này của Indonesia có 29 cầu thủ. Trong đó có 18 cầu thủ mang dòng máu lai, nổi bật là trung vệ Jay Idzes đang chơi cho Sassuolo ở Serie A, Calvin Verdonk (Lille, Ligue 1), Kevin Diks (Borussia Monchengladbach, Bundesliga) và tiền đạo Ole Romeny (Oxford United, hạng Nhất Anh). Trong khi đó, Mark Klok (Hà Lan) là cầu thủ nhập tịch duy nhất có gốc nước ngoài hoàn toàn.
Danh sách này vắng một số gương mặt quen thuộc như Marselino Ferdinan, Ivar Jenner, Rafael Struick vì ít được thi đấu. Hai tiền đạo U21 được triệu tập là Miliano Jonathans và Mauro Zijlstra lần lượt chơi cho Utrecht và Volendam tại giải VĐQG Hà Lan. "Chúng tôi đã sẵn sàng đem lại niềm tự hào cho đất nước", Kluivert cho biết. "Tôi mong nhận được sự ủng hộ từ toàn bộ Indonesia. Chúng tôi đang nỗ lực hết sức để trình diễn ở đẳng cấp cao nhất".
Ở vòng loại ba, Indonesia từng hòa Arab Saudi 1-1 trên sân khách, rồi thắng 2-0 ở sân nhà. Một trận hòa ở trận ra quân cũng là điểm tích cực trước khi đấu trận còn lại gặp Iraq vào ngày 12/10.
Vòng loại bốn được chia làm hai bảng, gồm sáu đội đứng thứ ba và bốn tại ba bảng vòng loại ba. Các đội thi đấu vòng tròn một lượt, với hai vé dự World Cup 2026 cho hai đội nhất. Hai đội nhì sẽ đấu vòng play-off hai lượt đi và về để giành suất dự play-off liên lục địa.
Hiếu Lương