Vicem Hà Tiên (mã HT1) cũng như đa số các doanh nghiệp xi măng trong nước khác đang phải đối mặt với những khó khăn vô cùng lớn trong khâu trả nợ.
Đầu tư quá nhiều cho các nhà máy nhằm tăng năng lực sản xuất, trong đó phải kể đến những dự án có quy mô “khủng” như nhà máy xi măng Bình Phước (vốn đầu tư hơn 5.400 tỷ đồng), dự án Hà Tiên 2.2 (hơn 3.200 tỷ đồng), trạm nghiền Cam Ranh (550 tỷ đồng). Vicem Hà Tiên cũng như đa số các doanh nghiệp xi măng trong nước khác đang phải đối mặt với những khó khăn vô cùng lớn trong khâu trả nợ.
Tỷ lệ vay nợ cao tạo sức ép lớn về tài chính
Tính đến 31/6, Vicem Hà Tiên là một trong những đơn vị có dư nợ lớn nhất trong số các công ty xi măng niêm yết với 11.105 tỷ đồng, trong đó, khoảng 6.240 tỷ đồng là vay nợ dài hạn để đầu tư cho nhà máy xi măng Bình Phước, dự án Hà Tiên 2.2 và một số trạm nghiền khác. Dư nợ của Vicem Hà Tiên tăng nhanh trong vòng 5 năm trở lại đây lên gấp khoảng gần 9 lần, từ mức 1.001 tỷ đồng năm 2007 so với mức 8.920 tỷ đồng năm, hệ quả là chi phí tài chính của Vicem Hà Tiên cũng tăng một cách chóng mặt. Năm 2011, chi phí tài chính của công ty là 1.036 tỷ đồng, gần bằng lãi gộp (1.470 tỷ đồng) và cao gấp 3 lần chi phí tài chính năm 2010.
Đối với các khoản vay nợ của Vicem Hà Tiên là khoản vay tài trợ cho dự án Hà Tiên 2.2 (dự kiến hoàn thành cuối năm) có giá trị giải ngân tới thời điểm 30/6 khoảng 2.400 tỷ đồng. Đây là khoản vay sẽ được vốn hóa vào giá trị đầu tư của dự án, do vậy sẽ là nhân tố làm tăng chi phí cho các năm tiếp theo.
Khả năng trả nợ đang kém đi
Qua báo cáo tài chính của Vicem Hà Tiên, nợ ngắn hạn ngày một tăng trong khi nguồn tài sản ngắn hạn ngày càng giảm (nợ ngắn hạn cao gần gấp 3 lần so với tài sản ngắn hạn). Tuy nhiên, khả năng mất thanh khoản và không có khả năng trả đối với các khoản nợ ngắn hạn của Vicem Hà Tiên vẫn chưa đến mức báo động bởi sức tiêu thụ của công ty vẫn tốt, nên có thể cân bằng được các khoản nợ vay này. Ngoài ra, công ty còn phải trả gốc các khoản vay dài hạn để đầu tư cho các nhà máy mới đi vào hoạt động, ước tính khoảng hơn 900 tỷ đồng trong năm.
Do vậy, nếu tình hình kinh doanh không được cải thiện tốt hơn trong một vài năm tới, rất có thể Vicem Hà Tiên cũng sẽ rơi vào tình cảnh tương tự như nhiều công ty xi măng khác, không trả được nợ do làm ăn thua lỗ.
Rủi ro tỷ giá giảm bớt
Trong tổng số 6.240 tỷ đồng dư nợ dài hạn của Vicem Hà Tiên nêu trên, có tới gần 50% là vay nợ bằng Euro. Vậy nên, vấn đề tỷ giá có ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động của công ty. Các năm 2010-2011, tổng lũy kế các khoản lỗ chênh lệch tỷ giá của Vicem Hà Tiên thường xuyên ở mức trên 400 tỷ đồng. Trong nửa đầu năm, nhờ đồng Euro giảm, khoản đánh giá chênh lệch tỷ giá của Vicem Hà Tiên đã giảm xuống còn 188 tỷ đồng. Trước bối cảnh cuộc khủng hoảng nợ công tại châu Âu vẫn còn có thể lan rộng, Công ty chứng khoán Bảo Việt cho rằng, đồng Euro nhiều khả năng sẽ tiếp tục mất giá so với các đồng tiền chủ chốt khác trong năm 2012-2013 tới. Do vậy, tác động của lỗ tỷ giá sẽ giảm một cách đáng kể.
Triển vọng
Sự đình trệ của các dự án bất động sản và chính sách cắt giảm đầu tư công đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới nhu cầu tiêu thụ xi măng. 8 tháng đầu năm, Vicem Hà Tiên tiêu thụ khoảng 2,72 triệu tấn, hoàn thành 61,8% kế hoạch năm. Tình hình tiêu thụ trong những tháng cuối năm dự kiến cũng sẽ không có nhiều cải thiện. BVSC ước tính mức tiêu thụ cả năm có thể sẽ chỉ đạt 4,08 triệu tấn, hoàn thành 92,7% kế hoạch. Doanh thu của Vicem Hà Tiên ước đạt 5.883 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 9 tỷ đồng.
Khuyến nghị đầu tư
Trong ngắn hạn và một vài năm tới, BVSC cho rằng, triển vọng ngành xi măng vẫn sẽ chưa có nhiều cải thiện do tình trạng cung vượt quá cầu khiến áp lực cạnh tranh ngày một gia tăng. Bên cạnh đó là áp lực về chi phí tài chính và khấu hao lớn khiến cho lợi nhuận đạt được ở mức ít ỏi. Mặc dù là một doanh nghiệp lớn trong ngành và có thị phần lớn nhất khu vực phía Nam, nhưng hoạt động của Vicem Hà Tiên sẽ có hiệu quả không cao do phải gánh chịu chi phí lãi vay và chi phí khấu hao khổng lồ. Do vậy, việc đầu tư theo cơ bản vào cổ phiếu HT1, theo Công ty chứng khoán Bảo Việt là không hấp dẫn ở thời điểm hiện tại.
Theo Đầu tư chứng khoán