Ho là phản xạ tự nhiên nhằm đánh bật các tác nhân kích ứng gây hại ra khỏi cơ thể. Đó là lý do tại sao chúng ta ho khi bị nhiễm trùng đường hô hấp hay tiếp xúc với các chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi bặm… Ho tuy không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống thường ngày. Ho, mệt mỏi và đau cổ họng là bộ ba song hành khiến người mắc phải rất khó chịu và dẫn đến lười ăn uống, nói chuyện, ngủ không ngon giấc. Nếu sống trong môi trường tập thể như lớp học, công sở... những tiếng ho ồn ào sẽ còn làm phiền đến người khác.

Để cắt cơn ho, người bệnh cần phải giảm kích ứng gây ho tại điểm tiếp xúc hoặc “đánh lừa” hệ thần kinh trung ương, bằng cách ức chế phản xạ gây ho. Đó là lý do vì sao các loại thuốc trị cảm, ho trước đây thường gây buồn ngủ bởi trong thành phần của thuốc thường có codein hoặc dẫn chất Morphine. Hiện những chất này được khuyến cáo là hạn chế sử dụng, bởi có thể gây nghiện hoặc lờn thuốc nếu dùng không đúng chính xác với chỉ định của bác sĩ. Vì thế, phương pháp trị tận gốc nguyên nhân ho là giảm kích ứng tại điểm tiếp xúc được sử dụng nhiều hơn với các bài thuốc bằng thảo dược an toàn cho sức khỏe.
Bài thuốc trị ho từ các loại thảo dược an toàn cho sức khỏe đã có từ lâu đời. Từ xưa, cha ông đã biết câu “Dùng tràm, khuynh diệp, bạc hà - thêm gừng, tần lá ắt là hết ho”, để tự trị dứt các cơn ho do cảm mạo, cảm cúm, ho rát họng, đau cổ, ho khan, ho gà… Đây là bài thuốc hiệu nghiệm vì khoa học đã chứng minh tinh dầu của tần dày lá (có nơi còn gọi là húng chanh) có tác dụng kháng sinh mạnh với một số vi trùng gây ho như Salmonella typhi, Shigella flexneri, Shigella sonei, Phathogen… Tràm và khuynh diệp chứa hợp chất cajeputol hay xineola hoặc eucalyptol giúp chữa ho, trị cảm mạo. Bạc hà có vị cay mát cho cảm giác thông cổ, dễ chịu. Còn gừng là nguồn dồi dào các chất tính ấm, cay như zingeron, zingetola, shogaola, giúp chữa viêm đường hô hấp, viêm họng, giữ ấm cơ thể.
Cách phổ biến nhất để “bào chế” thuốc ho làm từ cây lá thảo dược Việt Nam là đem các loại lá, củ đó chưng cách thủy hoặc hãm với nước sôi… chia thành các phần uống trong ngày. Tuy nhiên, người bệnh không phải chưng cất sao cũng được, mà cần tuân theo đúng tỷ lệ, liều lượng để tránh quá liều hay sinh nhiệt do tính nóng, cay của gừng, khuynh diệp. Liều dùng mỗi ngày của tần lá 10-20g lá, khuynh diệp hoặc tràm 20g lá cho một lít nước, bạc hà 4-8g lá (dưới dạng thuốc sắc), gừng tươi 4-8g.
Tuy nhiên, dù là được chiết xuất từ cây lá thiên nhiên, việc cân đong đo đếm liều lượng đòi hỏi sự tỉ mỉ và đầu tư thời gian, công sức mới có thể có được liều thuốc ho quý từ thảo dược. Bên cạnh đó, nếu như cây cỏ thảo mộc thường có ở vườn nhà nông thôn thì dân thị thành lại không dễ để tìm đủ các nguyên liệu cùng lúc. Thêm vào đó, cuộc sống rộn, vì không có nhiều thời gian nên các phương pháp chăm sóc sức khỏe hiện đại, tiện lợi nhưng hiệu quả luôn được ưa chuộng.
Trong điều trị ho cũng vậy, bài thuốc thảo dược quen thuộc ngày trước nay có mặt trong viên thuốc ho nhỏ, nhưng rất hiệu quả. Ưu điểm của các chế phẩm này là có thể cân đo liều lượng chính xác, chiết xuất từ thảo dược, lại có thể loại bỏ các tạp chất nhờ áp dụng công nghệ sản xuất hiện đại. Điển hình như thuốc ho Eugica, trong một viên thuốc nhỏ xíu có chứa 100mg Eucalypto (có trong tinh dầu tràm, khuynh diệp); 0,5 Menthol (bạc hà); 0,18 tinh dầu tần; 0,5 tinh dầu gừng. Người bệnh dùng 3 viên mỗi ngày, một viên một lần, có thể thay cho bài thuốc trị ho hiệu quả từ thảo dược.
Với những chế phẩm trị ho từ thảo dược tiện lợi và an toàn cho sức khỏe, bạn có thể mang theo bên mình bất cứ lúc nào.
Báo điện tử VnExpress cùng nhãn hàng Eugica (Công ty Mega We Care) phối hợp tổ chức chuyên mục "Điều trị ho bằng thảo dược". Độc giả có thể chia sẻ kinh nghiệm, đặt các câu hỏi dành cho bác sĩ chuyên môn về cách điều trị ho bằng thảo dược cho gia đình tại suckhoe@vnexpress.net. Các câu hỏi liên quan đến bệnh lý về ho và cách điều trị hiệu quả với thảo dược sẽ được thạc sĩ - bác sĩ Âu Thanh Tùng - Trưởng phân khoa Hô hấp Bệnh viện Đại học Y Dược tư vấn và trả lời. |
Minh Thư