Khảo sát được thực hiện với 550 lãnh đạo phụ trách công nghệ và an ninh mạng tại 11 thị trường châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam, từ tháng 2 đến 4. 88% số người tham gia đến từ các tổ chức trên 250 nhân viên và là người trực tiếp tham gia vào quá trình ra quyết định về an ninh mạng. Kết quả cho thấy AI đã trở thành yếu tố then chốt giúp tăng tốc độ, độ chính xác và khả năng mở rộng để đối phó với các nguy cơ an ninh trong vận hành.

Minh họa kỹ sư ứng dụng AI để giải quyết sự cố an ninh mạng. Ảnh: Fortinet
Riêng tại thị trường Việt Nam, 52% tổ chức cho biết đã đối mặt với mối đe dọa an ninh mạng có sự hỗ trợ bởi AI năm qua. Trong đó, 54% ghi nhận khối lượng tấn công tăng gấp đôi và 36% tăng gấp ba. Điểm chung của các cuộc tấn công là khó phát hiện, thường lợi dụng khoảng trống trong khả năng giám sát, quản trị và quy trình nội bộ.
86% doanh nghiệp Việt đã đưa AI vào "thực tế vận hành" thay vì "cân nhắc cho tương lai". Tỷ lệ này thấp hơn so với mức trung bình 90% của khu vực châu Á- Thái Bình Dương. Nghiên cứu cho thấy hầu hết ứng dụng AI trong môi trường an ninh để tự động hóa ứng phó, dự đoán mối đe dọa, chủ động ứng phó sự cố và phân tích hành vi. AI tạo sinh cũng dần được chấp nhận tại môi trường doanh nghiệp, chủ yếu là tác vụ nhẹ như vận hành kịch bản, cập nhật quy tắc và chính sách, phát hiện tấn công lừa đảo xã hội, viết quy tắc phát hiện và hỗ trợ điều tra. Tuy nhiên, niềm tin vào AI tự động hóa còn hạn chế, vẫn phải có sự can thiệp từ con người.
Tại doanh nghiệp Việt, ngân sách phân bổ cho an ninh mạng có xu hướng tăng, với gần 90% tổ chức đẩy mạnh chi tiêu. Tuy nhiên, 60% cho biết mức tăng chỉ dưới 5%, còn 30% ghi nhận mức tăng 5-10%. Ngoài ra, nhiều nơi vẫn áp dụng "một người cho nhiều việc", chưa có chuyên môn hóa khiến hiệu quả hoạt động bị ảnh hưởng.
"Kết quả phản ánh mức độ trưởng thành của an ninh mạng trong khu vực", ông Simon Piff, Phó chủ tịch bộ phận nghiên cứu IDC châu Á - Thái Bình Dương, cho biết. "Các tổ chức không còn chỉ thử nghiệm với AI, mà đang tích hợp xuyên suốt từ phát hiện mối đe dọa, ứng phó sự cố đến thiết kế đội ngũ. AI đang định hình lại cách thức mối đe dọa được nhận diện, ưu tiên và xử lý, nhưng đòi hỏi chiến lược, nguồn nhân lực an ninh mạng cũng phải cùng thay đổi".
Theo ông Nguyễn Gia Đức, Giám đốc Fortinet Việt Nam, AI ngày càng thâm nhập sâu vào lĩnh vực an ninh mạng nhờ khả năng phát hiện nhanh hơn, ứng phó thông minh hơn và vận hành bền vững hơn. Ông đánh giá, khi mức độ phức tạp tăng lên, nhu cầu về mô hình an ninh hội tụ, thông minh và thích ứng cũng trở nên cấp thiết.

Bà Thachawan Chinchanakarn, Giám đốc phụ trách khu vực Đông Nam Á của Synology. Ảnh: Bảo Lâm
Trong báo cáo về tình hình chuyển đổi số tại Việt Nam ngày 1/10, Synology, công ty chuyên cung cấp thiết bị và giải pháp lưu trữ mạng của Đài Loan, cho biết gần 90% doanh nghiệp tại Đông Nam Á đã đầu tư vào chuyển đổi số. Tuy nhiên, thách thức vẫn rất lớn khi 85% doanh nghiệp mới ở giai đoạn đầu, trong khi hơn 55% từng bị tấn công mạng nhưng chỉ 22% tin tưởng vào khả năng khôi phục sau sự cố.
"Đà tăng trưởng về chuyển đổi số kéo theo nhu cầu ngày càng cao về giải pháp công nghệ bảo mật tiên tiến", bà Thachawan Chinchanakarn, Giám đốc phụ trách khu vực Đông Nam Á của Synology, nói. "Do đó, doanh nghiệp nên đầu tư vào hệ thống an toàn từ đầu, đồng thời cần giải pháp phân tích dữ liệu và cảnh báo sự cố - yếu tố quan trọng giúp phát hiện và ứng phó kịp thời với vấn đề phát sinh".
Trước đó, giới chuyên gia đánh giá, an ninh mạng là yếu tố sống còn với doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh AI ngày càng thông minh. Do đó, cần đảm bảo an toàn ngay từ đầu bằng nguồn đầu tư lớn, hoặc thuê dịch vụ bên thứ ba đã hoàn thiện về mặt quy trình và công nghệ.
Theo thống kê từ Hiệp hội An ninh mạng quốc gia năm 2024, có 659.000 vụ tấn công an ninh mạng diễn ra tại Việt Nam, ảnh hưởng đến 46,15% cơ quan, doanh nghiệp. Còn theo báo cáo của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) - Bộ Công an, tính riêng các đơn vị trọng yếu có hơn 74.000 cảnh báo tấn công mạng, trong đó có 83 chiến dịch tấn công có chủ đích APT.
Nghiên cứu của Amazon Web Services (AWS) hồi đầu tháng 9 cho thấy, khoảng 18% doanh nghiệp Việt Nam đã triển khai AI, tương đương 170.000 đơn vị, tăng 39% so với năm trước. Riêng năm 2024, trung bình mỗi giờ có thêm năm doanh nghiệp Việt Nam bắt đầu ứng dụng công nghệ AI. Dù vậy, phần lớn dừng ở việc dùng AI cho các tác vụ cơ bản như tối ưu vận hành, tinh giản quy trình. Chỉ 17% trong số này đạt mức trung cấp và 9% coi AI là yếu tố cốt lõi trong phát triển sản phẩm, định hình mô hình kinh doanh. Báo cáo cũng ghi nhận 61% doanh nghiệp ứng dụng AI đã tăng doanh thu, trung bình 16%, trong khi 58% kỳ vọng công nghệ giúp tiết kiệm khoảng 20% chi phí.
Bảo Lâm
- Nguy cơ tấn công mạng bằng giao thức kết nối AI
- AI trở thành 'vũ khí mềm' trên không gian mạng
- Người dùng Internet đối mặt nguy cơ từ 'vũ khí' Dark AI