Hôm 19/10, trong lúc khách du lịch đang chen chúc vào tham quan Louvre, bảo tàng được ghé thăm nhiều nhất thế giới ở thủ đô Paris, một vụ cướp táo tợn đã xảy ra giữa ban ngày.
Khoảng 9h30, 4 nghi phạm lái hai môtô phân khối lớn và một xe tải gắn thang nâng đỗ ngay bên ngoài bảo tàng. Hai tên, trong đó một người mặc áo khoác phản quang màu vàng, dùng thang nâng để tiếp cận ban công tầng hai bên ngoài Phòng trưng bày Apollo. Từ đây, nhóm cướp sử dụng thứ dường như là máy cắt góc để phá cửa sổ và đột nhập vào bên trong.

Cảnh sát đứng gác bên ngoài bảo tàng Louvre ở Paris hôm 19/10, sau khi vụ cướp xảy ra. Ảnh: Reuters
Những tên cướp dùng máy cắt đe dọa nhân viên bảo vệ và bắt đầu phá hai tủ trưng bày chứa trang sức hoàng gia thời Napoleon, cướp đi nhiều món đồ, trong đó có chiếc trâm cài áo hình nơ lớn đính kim cương thuộc về hoàng hậu Eugénie, vợ vua Napoleon III, người đồng thời là tổng thống đầu tiên của nền cộng hòa Pháp.
Sau đó, cũng nhanh như khi đột nhập vào, nhóm cướp tẩu thoát, chạy trốn trên hai chiếc môtô qua các con đường dọc theo Sông Seine. Toàn bộ vụ cướp chỉ diễn ra trong vỏn vẹn 7 phút, nhanh đến mức không ai kịp can thiệp.
Thời điểm nhóm cướp đột nhập, bảo tàng đã chật kín khách tham quan. 5 nhân viên đang ở bên trong hoặc gần Phòng trưng bày Apollo. Theo quy trình an ninh của Louvre, họ đã liên hệ với cảnh sát, "ưu tiên bảo vệ con người trước", theo tuyên bố từ Bộ Văn hóa Pháp.
Nhóm cướp, dù lên kế hoạch kỹ lưỡng, vẫn không tránh khỏi sai sót. Theo công tố viên, khi tẩu thoát, các nghi phạm đã không thể đốt chiếc xe tải gây án nhằm phi tang và còn làm rơi chiếc vương miện của hoàng hậu Eugénie với 8 con đại bàng bằng vàng, đính 1.354 viên kim cương, 1.136 viên kim cương cắt kiểu hoa hồng và 56 viên ngọc lục bảo. Cú rơi đã khiến vương miện bị hư hỏng.
Không có ai bị thương sau vụ cướp. Tổng cộng 8 hiện vật đã bị đánh cắp, trong đó có khuyên tai ngọc lục bảo và một chiếc vòng cổ thuộc về hoàng hậu Marie-Louise cùng ba món trang sức thuộc về hoàng hậu Marie-Amélie và hoàng hậu Hortense, tất cả đều khó có thể đánh giá được giá trị bằng tiền.
"Rõ ràng nhóm cướp đã lên kế hoạch kỹ lưỡng từ trước. Chúng rất có kinh nghiệm và hành động vô cùng nhanh chóng", Bộ trưởng Nội vụ Pháp Laurent Nuñez cho hay.
"Mọi thứ diễn ra cứ như kịch bản từ một bộ phim điện ảnh hay loạt phim truyền hình vậy", Ariel Weil, thị trưởng khu trung tâm Paris, nơi bảo tàng Louvre tọa lạc, mô tả. Hiện vật bị lấy đi "là những báu vật vô giá, không chỉ về vật chất mà còn về ý nghĩa biểu tượng".
Tổng thống Emmanuel Macron gọi vụ cướp là "cuộc tấn công vào di sản đáng trân trọng của quốc gia". "Chúng tôi sẽ thu hồi các hiện vật, những kẻ đột nhập sẽ phải đối mặt với công lý", ông tuyên bố.
Khoảnh khắc tên trộm phá tủ kính trộm cổ vật ở bảo tàng Louvre, Pháp ngày 19/10. Video: BFMTV
Phòng trưng bày Apollo bị cướp là một đại sảnh mạ vàng được thiết kế dưới thời vua Louis XIV và hoàn thiện vào thế kỷ 19 với một bức tranh của danh họa Eugène Delacroix trên trần nhà.
Ngoài vương miện của hoàng hậu Eugénie, nơi đây còn trưng bày những viên kim cương quý giá khác như viên Regent nặng 140 carat từng thuộc về nhiều vị vua Pháp. Dù vậy, công tố viên Paris Laure Beccuau cho hay nhóm cướp đã không đụng đến tủ trưng bày chứa viên kim cương này.
Cơ quan điều tra nghi ngờ những tên tội phạm chỉ nhắm đến một số món trang sức cụ thể theo yêu cầu từ một nhà sưu tập nào đó hoặc tập trung vào các viên ngọc có thể tháo rời và bán lại.
Đến chiều 19/10, bảo tàng vẫn được sơ tán và đóng cửa. Bên ngoài, cảnh sát phong tỏa xung quanh khu vực. Chiếc thang nâng và xe tải nhóm cướp sử dụng vẫn ở nguyên vị trí.
Joseph Sanchez, du khách đến từ Puerto Rico, đang xếp hàng xem bức tranh nàng Mona Lisa của Leonardo da Vinci thì các nhân viên bảo vệ ở bảo tàng bắt đầu hô lớn yêu cầu họ sơ tán. Anh cho biết nhiều người hoảng loạn vì nghĩ rằng bảo tàng đang cháy hoặc bị khủng bố tấn công.
Theo lời Sanchez, họ bị giữ ở sảnh chính hơn một giờ trước khi đám đông, lúc này đã bình tĩnh hơn, được phép rời khỏi tòa nhà.
Hướng dẫn viên du lịch Ryan el Mandari cho hay vào buổi sáng, không lâu trước khi được nhân viên an ninh yêu cầu sơ tán khỏi bảo tàng, anh đã nghe thấy âm thanh giống như tiếng "giẫm chân" trên cửa sổ bảo tàng.

Vị trí Phòng trưng bày Apollo. Đồ họa: BBC
"Tôi đang cố tìm hiểu xem chuyện gì đang xảy ra thì thấy nhân viên bảo tàng tiến về phía có tiếng động đó. Họ quay người lại, rất nhanh, và bắt đầu chạy, vừa chạy vừa hét lên 'ra ngoài, ra ngoài, ra ngoài, sơ tán!'", anh kể.
Bảo tàng Louvre những tháng gần đây thường xuyên gặp vấn đề về nhân sự khi các cuộc đình công của nhân viên khiến họ phải đóng cửa nhiều giờ hồi mùa hè.
Năm 2023, bảo tàng đã quyết định giảm lượng khách tham quan xuống còn 30.000 người mỗi ngày, bằng 1/3 con số trước đây. Các công đoàn Pháp hồi tháng 6 cho hay nhân viên bảo tàng vẫn chịu áp lực rất lớn với quá ít người giám sát trong khi số cổng ra vào, lối thoát hiểm và khách tham quan lại quá nhiều.
Khoảng 60 điều tra viên đã được huy động để truy tìm băng cướp. Cơ quan điều tra tin rằng họ có thể bắt nhóm cướp thông qua phân tích video an ninh cùng các bằng chứng khác, như chiếc ôtô bị bỏ lại tại hiện trường.
Bộ trưởng Nuñez thêm rằng việc bán lại số trang sức là bất khả thi. "Chúng có thể thu hút những nhà sưu tập nhưng rồi họ sẽ làm gì với chúng?", ông nói.

Chiếc xe tải có thang nâng mà nhóm cướp sử dụng để đột nhập tầng hai bảo tàng Louvre tại thủ đô Paris, Pháp, hôm 19/10. Ảnh: AFP
Loại xe tải có thang nâng mà toán cướp dùng để đột nhập là hình ảnh thường thấy trên đường phố Paris, nơi người chuyển nhà sử dụng để tránh các cầu thang hẹp và đưa đồ đạc ra vào căn hộ qua cửa sổ.
Vụ cướp diễn ra trong bối cảnh các quan chức bảo tàng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng xuống cấp của tòa nhà và an ninh yếu kém. Bộ trưởng Văn hóa Rachida Dati cho biết cảnh sát đã cung cấp cho bảo tàng danh sách các khuyến nghị về an ninh, một phần trong kế hoạch cải tạo được Tổng thống Macron công bố hồi tháng một.
"Trong suốt 40 năm, người ta không dành nhiều quan tâm đến việc đảm bảo an ninh cho các bảo tàng lớn. Chúng cần được điều chỉnh để thích ứng với những hình thức tội phạm mới", bà nhấn mạnh.

Chiếc vương miện mà nhóm cướp đã đánh rơi trong lúc tẩu thoát khỏi bảo tàng Louvre hôm 19/10. Ảnh: AFP
Vụ cướp ngày 19/10 không phải lần đầu tiên bảo tàng Louvre bị nhắm mục tiêu. Năm 1976, ba tên trộm đột nhập vào Louvre lúc bình minh, trèo lên giàn giáo và phá cửa sổ tầng hai, lấy đi một thanh kiếm đính kim cương từ thế kỷ 19 từng thuộc về vua Charles X. Vào năm 1990, bức họa Chân dung người phụ nữ đang ngồi của Pierre-Auguste Renoir đã bị cắt khỏi khung và đánh cắp từ một phòng trưng bày ở tầng ba.
Nhưng nổi tiếng nhất có lẽ là vụ trộm bức tranh Mona Lisa vào mùa hè năm 1911. Bức tranh đã bị Vincenzo Peruggia, nhân viên bảo tàng, đánh cắp. Hai năm sau, sau khi truyền thông đưa tin rầm rộ về sự việc, Peruggia bị bắt trong lúc đang cố bán kiệt tác hội họa này tại Italy.
Vũ Hoàng (Theo WSJ, Time, AFP, Reuters)