Thứ trưởng Quốc phòng Ivan Havrylyuk ngày 29/9 tuyên bố Ukraine dự kiến được phương Tây cung cấp thêm tiêm kích F-16 và Mirage, cũng như sắp lần đầu tiếp nhận dòng Gripen do Thụy Điển sản xuất. Ông từ chối tiết lộ số lượng, phiên bản và thời điểm bàn giao những máy bay trên. "Mọi người sẽ biết khi nhìn thấy chúng trên bầu trời", Thứ trưởng Ukraine cho hay.
Johan Hjelmstrand, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Thụy Điển, cùng ngày cho biết hai nước đang trong quá trình thảo luận về dòng Gripen và "chưa có thông tin gì mới để công bố".
Tiêm kích Gripen Thụy Điển bay tại triển lãm hàng không ở Orleans, Pháp hồi tháng 5. Ảnh: AFP
Truyền thông Ukraine cho biết Stockholm và Kiev bắt đầu thảo luận về chuyển giao tiêm kích Gripen từ tháng 9/2024, hai tháng sau khi không quân Ukraine từ chối nhận mẫu phi cơ của Thụy Điển. Giới chức Ukraine khi đó cho rằng vận hành cùng lúc hai vũ khí phức tạp như F-16 và Gripen là rất khó khăn.
Bộ Quốc phòng Ukraine hồi tháng 5 thông báo đang đàm phán với tập đoàn Saab của Thụy Điển để nâng cấp phi đội máy bay thời Liên Xô trong biên chế, đồng thời để ngỏ khả năng tiếp nhận dòng Gripen.
JAS 39 Gripen là tiêm kích hạng nhẹ một động cơ do tập đoàn Saab sản xuất và đưa vào biên chế không quân Thụy Điển từ năm 1996. Tổng cộng 300 chiếc đã được xuất xưởng, phục vụ trong lực lượng vũ trang của 7 nước trên thế giới. Biến thể mới nhất là JAS 39E/F có giá gần 85 triệu USD mỗi chiếc.
Thụy Điển hiện còn gần 100 chiếc JAS 39C/D trong biên chế. Nước này dự định nâng số tổng số phi cơ lên 120 chiếc trong vòng 5 năm tới, giảm số lượng phiên bản C/D đời cũ xuống còn 60 và bổ sung 60 chiếc Gripen E hiện đại.
Truyền thông Thụy Điển cho biết Ukraine quan tâm tới cả phiên bản Gripen C/D và Gripen E. Dòng chiến đấu cơ này được đánh giá là phương án bổ sung giá trị cho không quân Ukraine, do có độ linh hoạt cao và khả năng không chiến tốt ở cự ly gần.
Phạm Giang (Theo BBC Ukraine, Kyiv Post, Expressen)