Truyền hình quốc phòng Nga Zvezda hôm nay công bố video từ máy bay không người lái (UAV) trinh sát, cho thấy tổ hợp phòng không Vampire của quân đội Ukraine triển khai ở cánh đồng trống trải tại tỉnh Sumy, cách tiền tuyến khoảng 47 km.
Trong hình ảnh tiếp theo, UAV tự sát Lancet khóa mục tiêu, lao vào tổ hợp Vampire và phát nổ, khiến khí tài này bốc cháy. Ngọn lửa lan đến cụm bệ phóng, làm quả đạn nạp sẵn tự động bắn ra ngoài. Một binh sĩ Ukraine rời khoang lái và chạy ra xa, trong khi một người nằm im dưới đất và không rõ tình trạng.
UAV Lancet tấn công bệ Vampire của Ukraine ở tỉnh Sumy trong video ngày 14/10. Video: Rubikon, Zvezda
Bộ Quốc phòng Nga cho biết đòn tấn công được tiến hành bởi Trung tâm Rubikon, đơn vị vận hành thiết bị bay không người lái (drone) tinh nhuệ hàng đầu nước này.
Quân đội Ukraine chưa bình luận về video.
Vampire là tổ hợp phòng không tầm ngắn do hãng L3Harris của Mỹ chế tạo, bắt đầu thực chiến từ năm 2023. Nhà sản xuất khẳng định đây là "vũ khí nhỏ gọn, chuyên chống UAV và drone, có giá phải chăng, lắp được trên nhiều loại xe cơ giới hoặc tàu thuyền".
L3Harris tuyên bố biến thể Vampire mới nhất được tích hợp AI, giúp hệ thống có khả năng phát hiện và bắn hạ mục tiêu nhỏ, khó bám bắt như drone góc nhìn thứ nhất.

Một tổ hợp Vampire được triển khai ở Ukraine. Ảnh: NAVAIR
Tổ hợp Vampire sử dụng Hệ thống Sát thương Chính xác Tiên tiến thế hệ 2 (APKWS II) được BAE Systems phát triển.
APKWS là hình thức cải tiến rocket thông thường Hydra cỡ 70 mm thành vũ khí dẫn đường bằng cách lắp thêm đầu dò laser bán chủ động, cánh lái và ngòi nổ cận đích. Phiên bản APKWS II bổ sung đầu dò hồng ngoại, cho phép rocket tự bám bắt mục tiêu trong quá trình tiếp cận, không cần đài điều khiển liên tục chiếu xạ laser như biến thể đời đầu.
Mỗi quả đạn APKWS II có giá khoảng 20.000-30.000 USD. Một tổ hợp Vampire hoàn chỉnh thường có chi phí khoảng 1,4 triệu USD, song con số thực tế có thể thay đổi tùy vào hợp đồng và cấu hình.
Ukraine chủ yếu dùng Vampire để đánh chặn UAV tự sát tầm xa Geran-2, do chi phí rocket rẻ hơn tên lửa phòng không truyền thống, trong khi tầm bắn và năng lực chiến đấu của APKWS II vượt trội so với tên lửa phòng không vác vai, drone đánh chặn và súng máy.

Vị trí tỉnh Sumy. Đồ họa: RYV
Thống kê nguồn mở, dựa trên hình ảnh đã được xác thực, cho thấy UAV Lancet đã tấn công hơn 3.800 mục tiêu của Ukraine kể từ khi thực chiến lần đầu hồi tháng 7/2022. Con số thực tế có thể cao hơn do nhiều video không được quân đội Nga công bố để bảo đảm bí mật.
Trong số này, những chiếc Lancet phá hủy hoàn toàn 900 mục tiêu, làm hư hại 1.769 mục tiêu và số còn lại chưa rõ kết quả. Mục tiêu hàng đầu của Lancet là pháo kéo và pháo tự hành, với lần lượt 1.049 và 660 tổ hợp đã hứng đòn tập kích, số lượng tổ hợp phòng không tự hành Ukraine trúng đòn là 103.
Nguyễn Tiến (Theo Zvezda, AP, AFP)