"Điều kiện chiến trường chắc chắn sẽ thay đổi theo thời gian, nhưng tình hình hiện nay không phù hợp để triển khai tiêm kích F-16", trung tướng Douglas Sims, phụ trách tác chiến tại Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, nói trong cuộc gặp phóng viên hôm 14/7.
Tướng Sims chỉ ra rằng quân đội Nga vẫn duy trì ưu thế áp đảo trên bầu trời so với lực lượng vũ trang Ukraine. "Nga vẫn có năng lực không quân và phòng không đáng gờm. Số lượng tiêm kích F-16 được cung cấp sẽ không thích ứng với những gì đang diễn ra, dù tình hình có thể thay đổi trong tương lai", ông nói.
Giới chuyên gia quân sự phương Tây cũng thừa nhận cán cân sức mạnh trên bầu trời Ukraine vẫn đang nghiêng về Nga. Ngay cả khi tiếp nhận tiêm kích F-16, không quân Ukraine cũng sẽ gặp nhiều khó khăn khi phải đối mặt với tiêm kích Su-35S, MiG-31 có khả năng phát hiện và phóng tên lửa diệt mục tiêu từ cách hơn 200 km.

Tiêm kích F-16 Mỹ cất cánh huấn luyện tại Italy hồi tháng 6/2022. Ảnh: USAF
Lưới phòng không dày đặc dưới mặt đất của Nga, với nòng cốt là các hệ thống như S-400 và Buk-M3, cũng có thể đánh chặn F-16 từ trước khi chúng tiếp cận được vị trí khai hỏa, hoặc buộc phi cơ Ukraine bay thấp để tránh bị phát hiện và hạn chế đáng kể tầm bắn của vũ khí mang theo.
Giới chức Ukraine những tháng qua liên tục đề nghị phương Tây viện trợ tiêm kích tiên tiến, đặc biệt là mẫu F-16 do Mỹ sản xuất. Biên chế F-16 là sự nâng cấp đáng kể cho không quân Ukraine, vốn đang sử dụng những chiến đấu cơ từ thời Liên Xô.
Tuy nhiên, hàng loạt quan chức và chuyên gia phương Tây cho rằng hạ tầng tại Ukraine không đủ điều kiện để vận hành F-16, cũng như mẫu tiêm kích này khó mang lại ưu thế nổi bật hoặc thay đổi đáng kể cục diện chiến sự.
Đan Mạch ngày 11/7 thông báo lập "liên minh" để huấn luyện phi công Ukraine lái F-16, bắt đầu từ tháng 8. Liên minh do Đan Mạch và Hà Lan dẫn đầu, cùng các nước Bỉ, Canada, Luxembourg, Na Uy, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Romania, Anh và Thụy Điển. Nửa số quốc gia trong liên minh không biên chế F-16 và chưa nước nào công khai cam kết chuyển tiêm kích cho Kiev.
Các quan chức Mỹ và châu Âu giấu tên hôm 14/7 cũng nói rằng Washington chưa phê chuẩn kế hoạch của các nước châu Âu nhằm huấn luyện phi công Ukraine vận hành F-16, dù Tổng thống Joe Biden hồi tháng 5 tuyên bố Mỹ ủng hộ chương trình này.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 16/6 tuyên bố F-16 sẽ cháy rụi tại Ukraine giống như xe tăng chủ lực Leopard 2. Ông cũng cảnh báo Ukraine về nguy cơ kéo NATO vào xung đột nếu triển khai tiêm kích ở lãnh thổ các nước thành viên liên minh lân cận.
Vũ Anh (Theo Business Insider)