Phát biểu sáng 23/9 tại phiên khai mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương, Tổng Bí thư nhấn mạnh Mặt trận là nơi quy tụ rộng rãi quần chúng, người lao động và mọi tầng lớp nhân dân. Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, yêu cầu đặt ra với Mặt trận là tái cấu trúc tổ chức gắn với đổi mới phương thức hoạt động; đồng thời cấu trúc lại không gian phát triển kinh tế - xã hội trên nền mô hình chính quyền địa phương hai cấp, gồm cấp tỉnh và cấp xã.
Tổng Bí thư đề nghị Đại hội thống nhất quan điểm: lấy nhân dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của đổi mới. Mọi nghị quyết, chương trình hành động đều phải hướng đến ích lợi cụ thể cho từng nhóm yếu thế, từng cộng đồng. Các phong trào cần chuyển từ hình thức sang thực chất, dựa trên dữ liệu và số liệu. Các mô hình có khả năng nhân rộng nhanh, chi phí hợp lý, tác động lớn và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân cần được ưu tiên.
Để đạt mục tiêu này, Tổng Bí thư nhấn mạnh cần phân cấp, phân quyền rõ ràng, xóa bỏ hành chính hóa tổ chức Mặt trận, củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc "không ai bị bỏ lại phía sau". Cần hình thành mạng lưới đại diện và tham gia đa tầng, đa kênh cho công nhân, nông dân thế hệ mới, thanh niên trên nền tảng số, phụ nữ, người yếu thế, đồng bào tôn giáo, dân tộc; đồng thời thúc đẩy đoàn kết tôn giáo.
Theo lãnh đạo Đảng, nhiệm vụ chăm lo đời sống nhân dân được xác định với 6 trọng điểm dân sinh, giao trách nhiệm chủ công cho từng tổ chức. Công đoàn phụ trách việc làm, tiền lương và an toàn lao động. Hội Nông dân lo sinh kế nông thôn xanh, nông nghiệp số và chuỗi giá trị. Hội Phụ nữ đảm trách an sinh gia đình, bình đẳng giới, phòng chống bạo lực. Đoàn Thanh niên gắn với khởi nghiệp, kỹ năng số, tình nguyện cộng đồng. Hội Cựu chiến binh và Cựu công an nhân dân chú trọng đền ơn đáp nghĩa, giữ gìn trật tự, kỷ cương cộng đồng.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến tham dự Đại hội. Ảnh: MTTQ
Tổng Bí thư Tô Lâm cũng gợi ý Mặt trận thiết lập Quỹ trợ giúp khẩn cấp cộng đồng cấp tỉnh, thí điểm bảo hiểm rủi ro cộng đồng cho các nhóm dễ tổn thương. Mặt trận cần liên kết tôn giáo, doanh nghiệp, nhà hảo tâm vào chuỗi phúc lợi xã hội, bảo đảm minh bạch, có kiểm toán xã hội. Tổ chức chính trị - xã hội phải hoạt động đúng tiêu chí, mục đích, thể hiện rõ tính đại diện, tính quần chúng, xã hội - nhân văn, tự nguyện - dân chủ, vì mục tiêu cao cả của dân tộc và nhân dân.
Về phương thức hoạt động, Tổng Bí thư yêu cầu Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ xây dựng mỗi khu công nghiệp có tổ chức mạnh, mỗi trường học là một dự án phục vụ cộng đồng với sản phẩm cụ thể. Các tổ chức này cần chuyển trọng tâm sang vì người học, vì tri thức; đào tạo lao động trẻ ngoài khu vực nhà nước, phát triển thanh niên số. Công đoàn phải trở về đúng chức năng, đối thoại định kỳ, thảo luận tập thể thực chất, bảo vệ quyền lợi người lao động và xây dựng thiết chế công đoàn tại nơi ở, nơi làm việc.
Hội Nông dân được giao gắn với hợp tác xã, cụm liên kết, chế biến và thị trường. Hội Phụ nữ đi đầu các chương trình an sinh, hạnh phúc gia đình, chăm sóc sức khỏe tinh thần. Hội Cựu chiến binh và Cựu công an nhân dân là điểm tựa về kỷ luật, trật tự, phòng chống tệ nạn cộng đồng. "Tuyệt đối tránh phong trào hình thức, hội họp dày, báo cáo đẹp nhưng kết quả mỏng", Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.
Ông yêu cầu mọi chương trình an sinh phải có mốc thời hạn, chuẩn đầu ra, chỉ số tác động; kết thúc mỗi quý cần đánh giá công khai, lấy ý kiến người thụ hưởng với sự tham gia của đại diện người lao động, doanh nghiệp, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể. Đại hội cần thảo luận kỹ, chỉ thông qua những chỉ tiêu "tin chắc có thể làm được và làm tốt". Mục tiêu phải ít nhưng rõ, đo được và lan tỏa được. Nghị quyết của Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương không phải bản sao của Dự thảo Nghị quyết Đại hội 14, mà phải có bản sắc riêng, thể hiện đặc thù của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. "Đừng để Nghị quyết đẹp trên giấy. Mọi người đều biết làm gì ngay ngày mai, tuần tới, quý tới", ông lưu ý.
Tổng Bí thư cũng yêu cầu chấm dứt tình trạng "hình nón ngược" trong tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, bằng đề án mở rộng cơ sở tại khu công nghiệp, khu nhà trọ, nông thôn mới. Mặt trận cần đánh giá độc lập bộ chỉ số niềm tin xã hội cấp tỉnh, công bố kết quả an sinh cộng đồng và nhân rộng mô hình đối thoại xã hội nếu đạt tiêu chí.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến. Ảnh: MTTQ
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết Đại hội nhiệm kỳ 2025-2030 có chủ đề: "Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; đổi mới mạnh mẽ tư duy và phương thức lãnh đạo; tập hợp, vận động các tầng lớp nhân dân phát huy dân chủ và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đồng lòng, chung sức bước vào kỷ nguyên phát triển đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc".
Đại hội có nhiệm vụ đánh giá toàn diện kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội nhiệm kỳ 2020-2025; xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu nhiệm kỳ 2025-2030; kiểm điểm công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Đảng bộ nhiệm kỳ 2020-2025; góp ý kiến vào dự thảo Văn kiện Đại hội 14 của Đảng; triển khai các quyết định của Bộ Chính trị về công tác nhân sự.
Từ đó, Đại hội sẽ đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, lãnh đạo toàn diện hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ. Các đại biểu sẽ thảo luận, làm rõ giải pháp phát huy quyền làm chủ của nhân dân, củng cố và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc trong kỷ nguyên mới.
Sơn Hà