Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia (Techfest) 2018 khai mạc tối nay (29/11) tại Đà Nẵng. VnExpress có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng về sự kiện này.
- Thưa ông, sau ba kỳ tổ chức Techfest, Bộ Khoa học và Công nghệ kỳ vọng gì ở Techfest năm nay?
- Techfest 2018 khai mạc ngày 29/11, kết thúc vào 1/12 với nhiều đổi mới về cách thức tổ chức.
Sự kiện được tổ chức quy mô quốc tế, với sự tham gia của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ, các đối tác nước ngoài, lãnh đạo Mạng lưới khởi nghiệp toàn cầu GEN (Mạng lưới lớn nhất về khởi nghiệp trên thế giới)... sẽ ghi dấu ấn đặc biệt của "sự kiện lớn nhất trong năm" về hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
Lãnh đạo Chính phủ sẽ đối thoại với thanh niên, sinh viên, trực tiếp lắng nghe kiến nghị của các startup, kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về chính sách. Đây là một trong những điểm mới của ngày hội Techfest năm nay.
Techfest 2018 cũng sẽ chứng kiến những ý tưởng sáng tạo đặc biệt của người Việt Nam. Những ý tưởng xuất sắc sẽ được hỗ trợ chi phí để tham dự sự kiện khởi nghiệp của thế giới tại thung lũng Silicon (Mỹ). Đây cũng là một trong những cách kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam với hệ sinh thái khởi nghiệp thế giới.
Thứ trưởng Trần Văn Tùng. Ảnh: Loan Lê.
- Những năm qua, Bộ đã làm gì để hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo mang đến hiệu quả thiết thực?
- Bộ Khoa học và Công nghệ cùng các bộ, ngành đã xây dựng nhiều chính sách tạo hành lang pháp lý để các nhà khởi nghiệp, các quỹ đầu tư hoạt động thuận lợi.
Một trong số đó là Đề án "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025" (Đề án 844) được Thủ tướng phê duyệt và giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì.
Giai đoạn đầu, Đề án 844 tập trung xây dựng khuôn khổ pháp lý cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đến nay, Đề án đã chuyển sang hỗ trợ các trung tâm ươm tạo khởi nghiệp, các khu làm việc tập trung; hỗ trợ đào đạo, bồi dưỡng kiến thức về khởi nghiệp, giúp người khởi nghiệp có đủ trình độ chuyên môn. Chúng tôi cũng tuyên truyền về kinh nghiệm của thế giới, giúp startup xây dựng được kế hoạch sản xuất, kinh doanh, triển khai vào thực tế.
Chúng tôi tin tưởng với những phương án như vậy sẽ giảm bớt khoảng cách giữa tinh thần, niềm đam mê khởi nghiệp với khả năng thực hiện những ý tưởng khởi nghiệp của startup.
- Nhiều nhà khởi nghiệp có ý tưởng hay, nhưng thường vướng ở khâu gọi vốn, Bộ làm gì để tháo gỡ khó khăn này?
- Có thể khẳng định vai trò của các quỹ đầu tư mạo hiểm hết sức quan trọng đối với khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, vì bản chất của đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo cũng là đầu tư mạo hiểm, nhiều rủi ro. Trong 100 dự án được đầu tư chỉ có một vài dự án thành công.
Tại Việt Nam, những quỹ như vậy chưa nhiều, trước hết do thể chế, chính sách, Nhà nước rất khó đầu tư vào các quỹ đầu tư mạo hiểm nên cũng khó có thể đầu tư cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Điều này cần phải được thay đổi từ phía cơ chế chính sách.
Các doanh nghiệp khởi nghiệp giới thiệu sản phẩm tại triển lãm.
Hiện Bộ Khoa học cùng các bộ ngành đang xây dựng một hệ sinh thái cùng các quy định. Một mặt, chúng tôi mong thu hút các nhà đầu tư, mặt khác tạo cơ chế để các nhà đầu tư nước ngoài dễ dàng đưa tiền vào Việt Nam. Khi đầu tư thành công cho khởi nghiệp, họ được phép rút vốn và dễ dàng chuyển vốn ra nước ngoài. Đương nhiên cũng phải tính đến khả năng nhà đầu tư đem tiền vào Việt Nam nhằm mục đích "rửa tiền" thông qua hình thức đầu tư kinh doanh.
Chúng ta cũng cần tính toán về vấn đề thuế, không thể đánh thuế các nhà đầu tư mà không dựa trên danh sách đầu tư của họ (loại ra những dự án họ đã đầu tư nhưng thất bại). Nếu không sẽ rất khó kêu gọi họ tiếp tục đầu tư tại Việt Nam. Những rào cản về chính sách như vậy phải được tiếp tục tháo gỡ.
Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia 2018 (Techfest 2018) do Ban Kinh tế Trung ương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phối hợp tổ chức.
Techfest 2018 dự kiến thu hút 5.000 người tham gia, 200 gian hàng khởi nghiệp triển lãm tại sự kiện.
Techfest được tổ chức lần đầu tiên vào năm 2015 thu hút hơn 1.000 lượt khách tham dự, trong đó có 50 nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm và các cơ sở ươm tạo danh tiếng trong nước và quốc tế, 100 doanh nghiệp khởi nghiệp tiềm năng. Tổng giá trị cam kết đầu tư sau sự kiện đạt hơn 1 triệu USD.
Đến năm 2016, sự kiện có trên 3.000 lượt người tham dự với hơn 180 doanh nghiệp khởi nghiệp tham gia triển lãm sản phẩm, dịch vụ, kết nối đầu tư...
Năm 2017, số người tham dự là trên 4.500 trong đó có đại diện của hơn 100 nhà đầu tư, quỹ đầu tư trong nước và quốc tế. Đã có hơn 170 cuộc kết nối đầu tư được thực hiện.