Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin hôm 15/8 gặp nhau tại căn cứ liên hợp Elmendorf-Richardson ở bang Alaska để họp thượng đỉnh, đánh dấu cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai người kể từ năm 2019.
Trong lúc hai lãnh đạo cùng bước trên thảm đỏ, Tổng thống Trump nhìn thẳng về phía trước, dang rộng hai tay, như thể để khoe về quy mô của sân khấu và đám đông phóng viên đang chờ đợi.
Tổng thống Putin và Tổng thống Trump nhìn máy bay Mỹ trình diễn tại căn cứ liên hợp Elmendorf-Richardson hôm 15/8. Video: Reuters
Ngay lúc này, biên đội máy bay tàng hình gồm một oanh tạc cơ B-2 và 4 tiêm kích F-35 bay qua bầu trời. Hai lãnh đạo dừng lại để ngước nhìn lên khi biên đội bay ngang qua. 4 tiêm kích tàng hình F-22 còn được bố trí hai bên thảm đỏ, ngay sau bục chụp ảnh chung.
Ông Trump và ông Putin sau đó cùng ngồi chuyên xa "Quái thú" để di chuyển đến địa điểm họp, đi qua một số phi cơ F-22 nữa và chiếc B-2 thứ hai ở căn cứ.
Oanh tạc cơ B-2 được coi là biểu tượng sức mạnh của quân đội Mỹ, trong khi F-22 và F-35 đều là những tiêm kích tàng hình hiện đại nhất của Washington. Chi phí vận hành và bảo dưỡng những dòng máy bay đều rất cao, chúng cũng hiếm khi được triển khai trong các lễ đón nguyên thủ nước ngoài.
Giới chuyên gia cho rằng màn phô diễn tại căn cứ Elmendorf-Richardson, cũng như việc điều động tiêm kích F-22 và F-35 hộ tống chuyên cơ của ông Putin, nằm trong số hàng loạt biệt lệ được Tổng thống Trump thực hiện trước, trong và sau hội nghị thượng đỉnh với người đồng cấp Nga tại Alaska.
Tổng thống Trump gần đây thường bày tỏ không hài lòng với ông Putin khi nỗ lực đàm phán về xung đột Ukraine gặp bế tắc, nhưng vẫn khẳng định có quan hệ tốt đẹp với lãnh đạo Nga và hai bên đều tôn trọng lẫn nhau. Điều đó làm nổi lên sự tương phản rõ rệt giữa cách Tổng thống Trump đón người đồng cấp Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Oanh tạc cơ B-2 và 4 tiêm kích F-35 bay trình diễn tại căn cứ liên hợp Elmendorf-Richardson hôm 15/8. Ảnh: AFP
Dù vậy, giới quan sát cho rằng đây cũng có thể là động thái biểu dương sức mạnh quân sự Mỹ trước khi ông Trump bước vào cuộc gặp quan trọng với ông Putin.
"Oanh tạc cơ B-2 Spirit được thiết kế vào giai đoạn cuối của Chiến tranh Lạnh để sẵn sàng tiến hành các cuộc tập kích bằng vũ khí hạt nhân vào Liên Xô. Chúng cũng thường được Mỹ sử dụng để gửi tín hiệu răn đe chiến lược đến các đối thủ", biên tập viên Joseph Trevithick của chuyên trang quân sự War Zone cho biết.
Những chiếc B-2 không đóng quân ở bang Alaska như tiêm kích F-22 và F-35, mà phải xuất phát từ căn cứ ở bang Missouri cách đó hàng nghìn km. Giới chức Mỹ cũng xác nhận chúng được triển khai để phục vụ lễ đón Tổng thống Putin, chứ không tham gia cuộc diễn tập Northern Edge 2025 như nhận định của các chuyên gia.
"Ngay cả khi mục đích ban đầu của hai oanh tạc cơ B-2 là tham gia Northern Edge 2025, sự xuất hiện của chúng vẫn là 'sự trùng hợp may mắn' để Mỹ có thể phát đi thông điệp và thể hiện sức mạnh trước ông Putin cùng phái đoàn Nga", Trevithick cho hay.
Phô diễn lực lượng vốn là một phần trong chiến lược "hòa bình thông qua sức mạnh" của Tổng thống Trump. "Cực kỳ ấn tượng. Giờ thì ông Putin đã biết điều gì đang chờ đón mình nếu vượt qua lằn ranh không được phép xâm phạm", Fox News dẫn một bình luận trên mạng xã hội cho hay.
Tiêm kích F-22 dàn hàng bên thảm đỏ tại căn cứ liên hợp Elmendorf-Richardson hôm 15/8. Ảnh: CNN
Sự xuất hiện của các tiêm kích F-22 và F-35 ở lễ đón cũng có ý nghĩa riêng. Chúng thường xuất phát từ khu vực này để giám sát máy bay quân sự Nga trong vùng nhận diện phòng không (ADIZ) Alaska suốt nhiều năm qua. Số lượng những vụ chạm mặt như vậy đang gia tăng, kể từ khi Nga nối lại hoạt động tuần tra của oanh tạc cơ chiến lược ở các vùng trời gần Mỹ.
Chưa rõ động thái biểu dương sức mạnh của ông Trump có thực sự mang lại hiệu quả hay không, song hai lãnh đạo đều thể hiện thái độ tích cực sau khi kết thúc hội nghị thượng đỉnh.
Ông Putin tuyên bố đã đạt được đồng thuận với ông Trump, bày tỏ hy vọng Ukraine và châu Âu không cản trở tiến trình chấm dứt xung đột. Ông Trump đánh giá Washington và Moskva đã đạt được tiến triển lớn dù chưa có thỏa thuận nào.
Phạm Giang (Theo War Zone, Air & Space Forces, Task and Purpose)