Mykola Lebedev, người thường được bạn bè gọi là Kolya, có đôi mắt sáng xanh biếc, thái dương xăm hình dao găm, gương mặt trẻ trung nhưng ánh mắt lại toát lên vẻ già dặn. Tân binh 18 tuổi chuẩn bị ném quả lựu đạn đầu tiên trong đời tại địa điểm huấn luyện bí mật của quân đội Ukraine ở miền đông hôm 9/10.
Sĩ quan huấn luyện của Kolya làm dấu thánh giá khi cậu rút chốt, ném lựu đạn. Hầm trú ẩn rung lên vì sức nổ. "Chúc mừng, cậu đã vượt qua bài kiểm tra đầu đời", viên sĩ quan nói.
Kolya ho sù sụ, chật vật đứng dậy. Xung quanh cậu là những ngọn đồi trơ trọi cháy sém, tàn tích của một ngôi làng bị phá hủy bởi các đợt pháo kích không ngừng.
Mykola Lebedev, tân binh Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 28, tập luyện tại một địa điểm bí mật ở miền đông Ukraine ngày 9/10. Ảnh: AFP
Kolya thấu hiểu sự tàn phá của chiến tranh đối với đất nước mình. Ngày 26/2/2022, hai ngày sau khi Nga mở chiến dịch tại Ukraine, lực lượng Nga đã chiếm ngôi làng ngay cạnh làng của Kolya ở miền nam Ukraine.
"Xác người không lành lặn nằm trên phố, nhà cửa bị phá hủy... Cảnh tượng ấy thật đau đớn", cậu nói.
Thời điểm đó, Kolya mới 15 tuổi, thề sẽ nhập ngũ khi trưởng thành. "Tôi không thể chỉ đứng yên mà không làm gì", cậu nói.
Kolya đến Ba Lan trước sinh nhật 18 tuổi vì cha mẹ gây sức ép, bởi đây là độ tuổi nam giới Ukraine bị cấm rời khỏi đất nước theo lệnh thiết quân luật. Tuy nhiên, Kiev gần đây đã nới lỏng quy định, cho phép đàn ông ra nước ngoài trước năm 22 tuổi.
"Nhưng tôi nhận ra mình vẫn muốn chiến đấu, bảo vệ quê hương", cậu nói. Bất chấp mẹ khẩn cầu trong nước mắt, Kolya vẫn quay về và nhập ngũ hồi tháng 7, sau khi tròn 18 tuổi.
Đối với sĩ quan huấn luyện của Kolya, người chỉ mới 25 tuổi nhưng đã là cựu chiến binh dày dặn kinh nghiệm, cậu và những tân binh trẻ khác là "niềm hy vọng của Ukraine".
"Nhưng cuộc chiến của họ sẽ khó khăn hơn chúng tôi", anh nói.
Drone Nga đã biến chiến tuyến thành vùng đất chết chóc có chiều sâu tới 15 km. Bên trong một ngôi nhà hoang, Kolya và hai đồng đội đang luyện tập cách thoát khỏi sự truy đuổi của drone. Cậu mặc áo chống đạn, ôm súng sát ngực. Tiếng vù vù của drone vang vọng qua hành lang.
Tân binh Ukraine luyện tập cách né tránh drone. Ảnh: AFP
Tiếng ồn này đã vang lên không ngừng dọc chiến tuyến dài 1.300 km, là chiến thuật gây sang chấn và làm kiệt sức binh sĩ Ukraine, buộc họ luôn trong tình trạng cảnh giác với mối đe dọa từ trên không.
Một thoáng im ắng trôi qua, nhóm của Kolya vội vàng chạy ra ngoài ẩn nấp trong một lùm cây gần đó. UAV đâm sầm xuống đất ngay dưới chân họ.
"Các cậu đã chết", sĩ quan huấn luyện nói. "Tại sao các cậu không lắng nghe tiếng động trên trời?".
"Chúng tôi không nhìn thấy", Kolya đáp.
Cuộc chiến đã cướp đi sinh mạng một người bạn của Kolya, khiến một người khác bị thương nặng và làm chú của cậu bị bỏng hơn 90% cơ thể. Bố đẻ cậu đang chiến đấu ở tiền tuyến. Bố dượng, một trong hai người còn sống trong trung đội, đã đào ngũ để chăm sóc ba con.
Khi Kolya nói với bố dượng về việctình nguyện nhập ngũ, "ông ấy gọi tôi là thằng ngốc", cậu chia sẻ.
Để tuyển mộ tân binh trong độ tuổi 18-24, Kiev đã đề nghị ký hợp đồng một năm kèm khoản tiền thưởng nhập ngũ 24.000 USD cùng lương tháng 2.800 USD, cao hơn nhiều so với lính nghĩa vụ từ 25 tuổi trở lên. Chính quyền Ukraine không tiết lộ số lượng người đã tuyển dụng thông qua chương trình này.
Kolya và đồng đội trong buổi huấn luyện tránh UAV ngày 11/10. Ảnh: AFP
Tại doanh trại, binh sĩ lau chùi súng AK sau giờ luyện tập. Kolya cho biết rất thích bắn súng, "bởi cảm giác cân bằng giữa sự sống và cái chết. Nó là thứ để đảm bảo an toàn, bảo vệ mạng sống cho ta".
Khi nào sẵn sàng ra trận, cậu sẽ được đưa ra chiến hào ở tiền tuyến, ở đó nhiều tháng trước khi luân chuyển sang địa điểm khác. Kolya cho hay các tân binh không nói nhiều về việc ra trận.
"Chúng tôi đã hiểu rõ mọi điều", cậu nói. "Chúng tôi chủ yếu cười đùa. Chúng tôi hay nói vui rằng: 'Ai chết trước là kẻ thua cuộc'".
Cậu vẫn gọi điện hàng tuần cho bạn gái, cố gắng duy trì cảm xúc bình thường. "'Anh yêu em, nhớ em, hôn em...', tôi hay nói thế", Kolya cho hay.
Khi được hỏi bản thân nghĩ rằng sẽ phải đối mặt với điều gì ở tiền tuyến, Kolya không tỏ ra sợ hãi, nhưng cũng không mơ mộng. "Máu, tiếng la hét, tiếng nổ chát chúa", cậu nói.
Hồng Hạnh (Theo AFP)