Steve Darby ví những đội này như "BIG Four" (bốn ông lớn) của Đông Nam Á. "Việt Nam là ứng viên sáng giá nhất cho chức vô địch vì có đội hình mạnh", ông nói với trang tin Malaysia Twenty Two 13. "Bên cạnh đó, họ coi trọng giải đấu này".
Việt Nam vô địch hai lần (2008, 2018) và vào chung kết hai trong ba kỳ gần nhất. HLV Kim Sang-sik cũng được triệu tập lực lượng tốt nhất cho giải đấu. Trong khi đó, nhà vô địch hai kỳ gần nhất Thái Lan cũng có nhiều cầu thủ chất lượng trong đội, nhưng do Thai League 1 vẫn diễn ra nên HLV Masatada Ishii không thể đưa ra lựa chọn tối ưu nhất. Ngoài ra, nhóm cựu binh vẫn có thể đóng góp tốt như Chanathip Songkrasin, Theerathon Bunmathan hay Sarach Yooyen không lên tuyển để nhường cơ hội cho lớp trẻ.
HLV Kim Sang-sik (giữa) vỗ tay mừng chiến thắng cùng các cầu thủ và khán giả Việt Nam, sau khi đánh bại Philippines 3-2, ở lượt năm bảng F vòng loại hai World Cup 2026, vào tháng 6/2024. Ảnh: Lâm Thỏa
Indonesia thì mang đội hình có 24 trong 26 cầu thủ ở lứa tuổi U21. HLV Shin Tae-yong chỉ đặt mục tiêu vào chung kết và coi đây là cơ hội chuẩn bị cho SEA Games 2025. Malaysia cũng không thể gọi những cầu thủ tốt nhất, chủ yếu từ CLB mạnh nhất nước Johor Darul Tazim, do giải nằm ngoài FIFA days. Trong khi đó, Singapore có bốn lần vô địch nhưng đã không còn là thế lực đáng sợ ở Đông Nam Á, sau khi kết thúc giai đoạn nhập tịch cầu thủ không mang gốc gác.
Steve Darby thừa nhận nếu được chọn, ông sẽ dẫn dắt Việt Nam dựa vào chất lượng đội hình và có cơ hội nhận tiền thưởng vô địch. Ông còn gợi nhắc lại chung kết AFF Cup, tiền thân của ASEAN Cup, vào năm 2008. Khi ấy ông làm trợ lý cho HLV Peter Reid ở Thái Lan, lần lượt thua Việt Nam 1-2 tại lượt đi và hòa 1-1 ở lượt về, với cú đánh đầu ngược kinh điển vào phút cuối của Lê Công Vinh.
"Tôi vẫn nghĩ rằng trận chung kết ấy là một vụ cướp", Darby nói. "Nhưng như thế mới là vẻ đẹp riêng của giải đấu, tạo ra kỷ niệm và đam mê to lớn".
Các cầu thủ Việt Nam thực hiện nghi lễ quốc ca trước trận gặp Uzbekistan ở vòng bảng U23 châu Á 2024. Ảnh: AFC
Dù vậy, cựu HLV người Anh cho rằng Thái Lan, Malaysia, Việt Nam và Indonesia nên đưa đội trẻ dự các giải Đông Nam Á, như một cơ hội để phát triển cầu thủ trẻ. Bốn nước sẽ tập trung cho mục tiêu ở Asian Cup và vòng loại World Cup, đồng thời sẽ tạo ra sự cạnh tranh hấp dẫn hơn tại ASEAN Cup.
Darby cho biết: "Bốn nước này nên mang đội U23 dự ASEAN Cup, đội U19 dự SEA Games. Cầu thủ trẻ sẽ có kinh nghiệm thi đấu quốc tế. Điều này cũng giúp các đội Đông Nam Á còn lại, với đội hình tốt nhất, có thể nếm trải chiến thắng trước những tên tuổi lớn".
Lào – đối thủ của Việt Nam ở trận ra quân ASEAN Cup 2024, là "đội nhỏ" gây ấn tượng nhất với cựu HLV 69 tuổi, trong việc thu hẹp khoảng cách với "BIG Four". Chủ tịch LĐBĐ Lào Viphet Sihachakr được cho sử dụng nguồn tiền tài trợ từ FIFA một cách khôn ngoan vào xây dựng cơ sở vật chất và tuyển dụng đội ngũ HLV chất lượng ở mọi cấp độ. Theo Darby, ba chìa khóa để các nền bóng đá nhỏ hơn vươn mình là thiết lập cơ chế quản lý tốt, củng cố giải đấu trong nước không có tham nhũng và tuyển dụng những HLV hiểu biết văn hóa khu vực.
ASEAN Cup 2024 cũng thiếu vắng nhiều ngôi sao lớn, từ Chanathip, Theerathon của Thái Lan, đến Quế Ngọc Hải, Công Phượng của Việt Nam. Trong khi đó, những trụ cột đang thi đấu ở châu Âu của Indonesia không góp mặt.
Tuy nhiên, Steve Darby vẫn nhìn thấy những cầu thủ đáng chú ý của từng nước. Ông thích Supachok Sarachat của Thái Lan nhờ tính cách tốt và sức mạnh tinh thần để tồn tại ở J-League 1 trong màu áo Consadole Sapporo. Malaysia có Syafiq Ahmad và Syamer Kutty Abba.
"Việt Nam có tiền đạo thực thụ theo phong cách cổ điển là Nguyễn Tiến Linh", Darby cho hay. "Cậu ấy luôn nỗ lực hết mình vì đội tuyển và là một tay săn bàn hiếm có ở Đông Nam Á".
Cựu HLV đội tuyển nữ Việt nam Steve Darby. Ảnh: FAS
Với Indonesia, Darby cảm thấy khó chọn ra một cái tên ấn tượng được đào tạo trong nước, sau khi làn sóng cầu thủ mang dòng máu lai tràn vào. Chính sách nhập tịch tạo nên nhiều tranh cãi từ Indonesia đến các nước Đông Nam Á, dù đội tuyển xứ vạn đảo đạt nhiều thành tích ấn tượng từ đầu năm 2024. Mới đây, sự chú ý chuyển sang Việt Nam, khi lần đầu đăng ký một cầu thủ không có gốc gác dự giải chính thức, là tiền đạo gốc Brazil Nguyễn Xuân Son.
"Tôi phản đối con đường nhập tịch, vì nó mở đường cho lính đánh thuê và chặn đường lên tuyển của các cầu thủ sinh ra ở bản địa", Darby cho biết.
Kinh nghiệm làm việc ở năm quốc gia Đông Nam Á cho HLV người Anh nhận thấy sự chân thành của các cầu thủ địa phương khi khoác lên áo ĐTQG. Ông thừa nhận có những cầu thủ thật sự yêu quốc gia thứ hai như cựu cầu thủ Daniel Bennett và Alexandra Duric của Singapore. Tuy nhiên, nhiều trường hợp chỉ coi việc nhập tịch là hoạt động kiếm tiền hoặc để có hộ chiếu.
Tiền đạo gốc Brazil Nguyễn Xuân Son tập chính thức buổi đầu tiên cùng Việt Nam vào chiều 6/12, tại Lào. Ảnh: VFF
Theo Steve Darby, "chủ nghĩa dân tộc" là điều đem lại sức hấp dẫn nhất cho ASEAN Cup. Đây cũng là câu trả lời của ông cho việc giải đấu giảm sức hút từ người hâm mộ, còn các đội không thể có đủ cầu thủ tốt nhất. Ông cho rằng người hâm mộ Đông Nam Á biết rằng rất khó vô địch World Cup hay Asian Cup, vì vậy, chiến thắng ở ASEAN Cup là sự kiện hiếm hoi và thú vị.
"Giải đấu luôn có ý nghĩa, dù là bạn đang uống bia hơi tại Hà Nội hay nhâm nhi cà phê nóng ở Kelantan hay Johor (Malaysia)", Darby nói. "Người dân vẫn sẽ theo dõi giải đấu, rồi tranh luận rất lâu và gay gắt về mọi kết quả".
ASEAN Cup 2024 tổ chức từ ngày 8/12/2024 đến 5/1/2025. 10 đội chia làm hai bảng, để thi đấu hai trận sân nhà và hai trận sân khách, chọn ra hai đội nhất và hai đội nhì vào bán kết. Từ vòng này, các cặp đấu diễn ra hai lượt theo thể thức lượt đi và về, nhưng không tính luật bàn thắng sân khách.
Sau 14 kỳ, Thái Lan dẫn đầu với bảy lần vô địch (1996, 2000, 2002, 2014, 2016, 2020, 2022). Xếp sau là Singapore (1998, 2004, 2007, 2012), Việt Nam (2008, 2018) và Malaysia (2010).
Trung Thu