Hồ Kẻ Gỗ, xã Cẩm Duệ, gồm một đập chính và 10 đập phụ với sức chứa hơn 300 triệu m3 nước, là một trong những hồ đập lớn nhất cả nước. Nước từ hồ theo các tuyến kênh chính dài 250 km, tưới cho hơn 21.000 ha đất canh tác của các xã trước đây thuộc huyện Cẩm Xuyên, Thạch Hà và TP Hà Tĩnh cũ, góp phần chống lũ quét, chống xói mòn cho vùng hạ du.
Trước các đợt bão hay mưa lớn, hồ thường xả nước qua tràn Dốc Miếu để đảm bảo an toàn hồ đập và tránh ngập lụt vùng hạ du. Lưu lượng xả sẽ điều chỉnh theo diễn biến của thời tiết.
Từ chiều 22/11 đến nay, sau khi hồ Kẻ Gỗ dừng xả lũ, hàng chục người dân vùng hạ du đã dùng thuyền gỗ hoặc sử dụng săm ôtô chèo ra giữa dòng nước ở tràn Dốc Miếu rộng khoảng 2.000 m2 thả lưới bắt cá.
Mực nước ở tràn Dốc Miếu sâu khoảng 6-8 m, nước trong xanh, xung quanh là rừng cây xanh và bờ đá gồ ghề. Người dân đi theo nhóm 3-4 thành viên, dùng loại lưới cỡ lớn, dài hơn 50 m, cao hơn 2 m để bắt cá.
"Sau khi hồ Kẻ Gỗ xả lũ, cá bị cuốn theo dòng nước, lúc ra khỏi hồ thì mệt và ở lại vũng đọng tại tràn Dốc Miếu", anh Nguyễn Văn Thảo (ngoài cùng, góc phải), trú xã Cẩm Duệ, nói.
Hàng năm, nhà chức trách Hà Tĩnh luôn thả nhiều loài cá nhằm tái tạo nguồn lợi thủy sản ở hồ Kẻ Gỗ.
Người dân dùng thuyền, hoặc đem lưới thả ở khu vực bên các kè đá. "Phía ngoài sâu nhiều thuyền quần thảo, cá sợ hãi sẽ bơi vào bờ, vì vậy tôi chọn cách thả lưới ở gần vách đá, hiệu quả khá cao", anh Trần Văn Thạch nói, cho hay sáng nay anh bắt được gần 100 kg cá mè.
Bên cạnh thả lưới, ông Thân Văn Bắc dùng câu để săn cá. Mục tiêu của ông không phải là cá mè, mà là cá leo - loại có giá trị cao, tuy nhiên suốt buổi sáng ông chỉ bắt được 50 kg cá mè, cá leo vẫn chưa dính bẫy.
Sau khoảng 5 phút giăng bẫy, anh Trần Văn Tạo phát hiện một con cá mè nặng 2 kg mắc lưới nên nhấc lên bỏ vào thuyền. Hai hôm nay, người dân chủ yếu bắt được cá mè, mỗi con nặng 2-4 kg.
Bà Nguyễn Thị Vân (góc trái, trú xã Cẩm Duệ) cho biết niềm vui lớn nhất trong sáng nay chính là các thành viên trong gia đình đã thả lưới bắt được một con cá leo nặng gần 11 kg.
"Tôi khiêng cá lên bờ không nổi, phải nhờ người hỗ trợ. Vừa hay tin, một khách hàng đã đặt mua con cá với giá 3 triệu đồng", bà Vân nói.
Số lượng cá quá nhiều chưa thể vận chuyển hết, nhiều người dùng dây xâu qua mang hoặc bỏ vào túi lưới, nhúng xuống nước rồi buộc vào lùm cây hoặc mõm đá để cá không bị chết.
Một con cá mè được ông Trần Văn Bảy chào bán với giá 20.000 đồng một kg.
Cá tại hồ Kẻ Gỗ sống trong môi trường nước ngọt, thịt chắc, được nhiều người ưa thích. Trung bình mỗi người mua 5-10 kg cá, họ thanh toán bằng hình thức chuyển khoản mặt trả tiền mặt.
Một gia đình bỏ cá vào bao tải, sau đó gánh lên bờ đưa lên bờ, chở tới các chợ trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh tiêu thụ.
Một ngày săn cá khủng dưới tràn xả lũ, ít nhất một nhóm bắt được 30 kg cá, nhiều là hơn 300 kg, thu lời từ 300.000 đồng đến cả triệu đồng, có gia đình may mắn thu nhập 3-4 triệu đồng.
"Đây là dịp hiếm có để chúng tôi tranh thủ làm kiếm thêm thu nhập", anh Trần Đức Thắng, trú xã Cẩm Duệ, cho hay.
Dịp này, mỗi gia đình luôn huy động 4-5 thành viên tới tập trung bên các vách đá để hỗ trợ việc vận chuyển và bán cá.
Phía trên đường liên xã dẫn vào hồ Kẻ Gỗ, người dân đỗ xe máy san sát, họ mang theo thùng xốp đến để đựng cá. Trong ngày, hàng trăm chuyến xe liên tục đi lại để chở các về nhà hoặc tới các chợ trên địa bàn bán lẻ.
Bắt cá dưới tràn hồ Kẻ Gỗ. Video: Đức Hùng
Đức Hùng
Quỹ Hy vọng - báo VnExpress mở chiến dịch "Cùng đồng bào vượt lũ" nhằm hỗ trợ người dân vượt lên nghịch cảnh thiên tai, tái thiết các trường học bị thiệt hại. Quý độc giả ủng hộ tại đây.